Lễ kỷ niệm cuộc tấn công vào Trân Châu Cảng do Nhật thực hiện diễn ra hôm thứ Tư 7/12 ở Hawaii. Vụ oanh tạc xảy ra cách nay 75 năm đã lôi kéo Hoa Kỳ tham gia vào Chiến tranh Thế giới thứ Hai. Người ta cho rằng lễ kỷ niệm này là lần cuối còn có sự hiện diện của nhiều nạn nhân sống sót sau vụ tấn công.
Nghi thức lễ kỷ niệm gồm một phút mặc niệm vào đúng thời điểm khi máy bay Nhật bắt đầu cuộc tấn công, giết chết gần 2.400 người, hầu hết là thành viên của Hải quân Mỹ. Và ngoài nghi thức đặt vòng hoa, còn có chương trình diễn ca nhạc và biểu diễn máy bay cổ.
Một sự kiện bi tráng, có tính lịch sử sẽ diễn ra 20 ngày sau đó cũng tại căn cứ hải quân Mỹ, khi ông Shinzo Abe trở thành thủ tướng Nhật Bản đầu tiên đến thăm đài tưởng niệm những người đã thiệt mạng trong cuộc không kích. Nhưng những người mong đợi ông Abe xin lỗi có thể sẽ phải thất vọng.
Chánh văn phòng Nội các Yoshihide Suga cho biết tại Tokyo: "Mục đích của chuyến thăm sắp tới là để tưởng nhớ những người đã ngã xuống trong chiến tranh, không phải để đưa ra lời xin lỗi".
Ông Tatsumi, từng là phụ tá đặc biệt về chính trị tại Đại sứ quán Nhật ở Washington, dự báo bài phát biểu về Trân Châu Cảng của ông Abe sẽ "tương tự như bài phát biểu của ông trước Quốc hội Mỹ vào tháng 4/2015 để nhớ lại những hành động tàn bạo của Nhật Bản trong Chiến tranh Thế giới thứ Hai và tái khẳng định cam kết của Nhật Bản hiện đại là sẽ không chọn giải pháp chiến tranh để giải quyết những bất đồng quốc tế".
Ông Tetsuo Kotani, nhà nghiên cứu kỳ cựu tại Viện Quan hệ Quốc tế Nhật Bản, cho rằng "Xin lỗi là điều không cần thiết".
Ông nói ông Abe chỉ cần thể hiện niềm hối hận đối với những người đã cam khổ và thiệt mạng trong tấn thảm kịch về mặt nhân đạo này, và khẳng định bằng lòng thành quyết tâm duy trì hòa bình.
