Người được cho nhiều khả năng lên kế nhiệm ông Nguyễn Phú Trọng tới thăm Hoa Kỳ, sau khi hội kiến Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình ở Bắc Kinh.
Ông Đinh Thế Huynh, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư, bắt đầu chuyến công du Hoa Kỳ hôm 23/10, ít ngày sau khi tới Trung Quốc.
Theo tin từ Bộ Ngoại giao Mỹ, Ngoại trưởng John Kerry dự kiến sẽ đón tiếp, ăn trưa và trao đổi công việc với ông Huynh tại trụ sở của Bộ ngày 25/10.
Nhận định về chuyến đi mà báo chí trong nước chưa thấy loan tải, tiến sỹ Lê Hồng Hiệp, chuyên gia Viện Nghiên cứu Đông Nam Á đặt tại Singapore, cho rằng chuyến thăm này “có hai ý nghĩa”.
Ông nói thêm:
“Thứ nhất, chuyến thăm Mỹ diễn ra ngay sau chuyến thăm Trung Quốc của ông Huynh cho thấy một điều là Việt Nam có vẻ muốn duy trì một sự cân bằng nào đấy trong quan hệ với hai cường quốc. Điều này cũng thể hiện lại lập trường lâu nay của Việt Nam là muốn duy trì một sự cân bằng giữa hai bên. Đấy là chính sách Việt Nam muốn ưu tiên trong bối cảnh hiện nay. Cái thứ hai có thể xuất phát từ phía Hoa Kỳ, phía Trung Quốc. Cũng có nhiều đồn đoán cho rằng ông Đinh Thế Huynh có thể là một ứng cử viên cho chức Tổng bí thư Đảng trong tương lai, nên các đối tác của Việt Nam cũng muốn tranh thủ mời ông Huynh sang thăm và làm việc để xây dựng quan hệ và tìm hiểu thái độ, xu hướng chính sách của ông.
Năm ngày trước đó, ông Huynh có mặt ở Bắc Kinh, gặp gỡ với các quan chức cấp cao nước chủ nhà, trong đó có Chủ tịch Tập Cận Bình.
Trong khi đón tiếp quan chức được coi là ‘nhân vật số 2’ trong Đảng Cộng sản Việt Nam, ông Tập thúc giục Hà Nội “coi trọng đà tiến tích cực trong quan hệ song phương”, cũng như kêu gọi hai nước “tiếp tục tình bạn hữu, duy trì quan hệ song phương hiện thời, xử lý đúng đắn tranh chấp, và mở rộng hợp tác”.
Trả lời Hoàng Long của VOA Việt Ngữ, tiến sĩ luật Cù Huy Hà Vũ cho rằng chuyến đi Mỹ của ông Huynh mang “tầm quan trọng chiến lược” trong bối cảnh Trung Quốc có những hành động “xâm lăng” đối với Việt Nam.
Tuy nhiên, ông nhận xét thời điểm của chuyến thăm Mỹ cho thấy Việt Nam vẫn xem mối quan hệ của mình với Trung Quốc là quan trọng nhất:
“Ông Đinh Thế Huynh sang Trung Quốc chỉ trong mấy ngày mang tính chất xã giao nhiều hơn là thực chất, bởi vì những vấn đề quan trọng nhất như là quan hệ về quân sự, kinh tế giữa Trung Quốc và Việt Nam đã được bàn thảo tương đối kỹ qua chuyến đi thăm của Bộ trưởng Quốc phòng Ngô Xuân Lịch và Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc”.
Chưa rõ là ông Huynh sẽ thảo luận gì với các quan chức Mỹ, nhưng trong bối cảnh biển Đông chưa có lối thoát như hiện nay, theo các nhà quan sát, đây sẽ là vấn đề nằm cao trong nghị trình.
Còn trong lần ở Trung Quốc vài ngày trước, ủy viên Bộ Chính trị Việt Nam này, theo VNA, lên tiếng đề nghị Trung Quốc “nỗ lực duy trì hoà bình, ổn định trên Biển Đông, không có hành động làm phức tạp, mở rộng tranh chấp”.
Trong một bài phân tích đăng trên trang web của Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế, nơi từng đón tiếp nhiều nhà lãnh đạo Việt Nam tới phát biểu, giáo sư Nguyễn Mạnh Hùng, nhà nghiên cứu của Chương trình Đông Nam Á của trung tâm này, nhận định rằng chuyến thăm của ông Huynh có thể được nhìn nhận là một phần của “hành động đu dây giữa các cường quốc”.
Chuyên gia về quan hệ Việt – Mỹ này viết tiếp: “Việt Nam phải cân bằng giữa nhu cầu linh hoạt về mặt ngoại giao và nhu cầu không làm mất lòng Trung Quốc, và những chuyến thăm nước ngoài của những nhà lãnh đạo Việt Nam đều được tính toán vì mục đích đó”.
Trước khi thực hiện chuyến công du lịch sử sang Hoa Kỳ năm 2015, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng đã sang Trung Quốc trước.
Cập nhật:
Trong tuyên bố về cuộc gặp trên trang web Bộ Ngoại giao Mỹ chiều 25/10, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry nói rằng ông Huynh là người “tham gia sâu sát vào việc thúc đẩy mối quan hệ giữa Việt Nam và Hoa Kỳ”.
Ông Kerry nhắc lại chuyến thăm lịch sử Việt Nam của Tổng thống Barack Obama hồi tháng Năm, và cho biết đã “bắt đầu một số sáng kiến mới liên quan việc phản ứng trong tình thế khẩn cấp, hợp tác chống khủng bố cũng như khả năng thúc đẩy pháp quyền ở biển Đông”.
Ngoại trưởng Mỹ cho biết rằng cả Hà Nội và Washington cũng trao đổi về các vấn đề khác như “nhân quyền, và tự do tổ chức công đoàn”.
Ngoài ra, ông Kerry nói đến chuyện đôi bên “cam kết thông qua Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương”.
Theo Ngoại trưởng Mỹ John Kerry, sau khi thăm Washington, ông Huynh sẽ tới New York và Boston.
Về phần mình, ông Đinh Thế Huynh cũng ngỏ lời cảm ơn tới ông Kerry về nỗ lự thúc đẩy quan hệ song phương Việt – Mỹ nhiều thập kỷ, và Việt Nam “luôn coi ông là một người bạn thân”.
Ngoài ra, ủy viên Bộ Chính trị đầy quyền lực này còn nói rằng Ngoại trưởng Mỹ và Thượng nghị sĩ John McCain đã “ủng hộ việc kêu gọi chấm dứt lệnh cấm vận đối với Việt Nam và đặt nền móng cho quá trình bình thường hóa quan hệ Việt – Mỹ, giúp thúc đẩy quan hệ tới mức hiện thời – với tinh thần gác lại quá khứ, vượt qua các khác biệt, tận dụng các điểm tương đồng và hướng tới tương lai mà lãnh đạo hai bên đã đồng thuận”.
