Hôm thứ Năm các quan sát viên Liên Hiệp Quốc đi thăm những thành phố sôi động Homs và Hama bị bắn phá tan hoang và nhận thấy rằng sau hơn một năm giao tranh giữa chính phủ và phe đối lập không những chỉ gây ra những tổn hại nặng nề về vật chất mà còn về tâm lý nữa.
Ông Robert Mood, người đứng đầu phái bộ Liên Hiệp Quốc tại Syria, sau khi đi thăm một vòng những đường phố với nhiều tòa nhà bị cháy, nói chứng kiến sự thống khổ của người dân Syria khiến ông phải giúp chấm dứt bạo động. Ông nói:
“Người dân Syria thực sự đáng được có một cơ hội và chúng ta vẫn còn có cơ hội tốt để phá vỡ chu kỳ bạo động ngày càng tăng, để chuyển hóa nó thành một chu kỳ tốt đẹp.”
Trong khi có mặt tại Hama, một thành lũy của phe nổi dậy chống Tổng thống Bashar al-Assad, vị tướng người Na Uy nói toán của ông đang đạt được kết quả trong nỗ lực giúp thực thi cuộc ngưng bắn đang có cơ suy thoái giữa các lực lượng chính phủ và phe nổi dậy.
Tướng Mood nói tiếp: “Điều tôi được chứng kiến kể từ khi đến đây là những quan sát viên của tôi đã làm dịu được tình hình ở những nơi họ đến.
Tuy nhiên Tướng Mood là người đầu tiên công nhận là các quan sát viên, hiện có khoảng vài chục người, không thể có mặt ở khắp mọi nơi. Và dĩ nhiên không thể ở mọi lúc.
Ông Ali Qatlabi, một thanh tra về cổ vật tại thành phố bị tàn phá nặng nói đôi khi vào ban đêm chỉ toàn là những vụ giao tranh.
Hậu quả của những cuộc giao tranh thấy rất rõ tại Hama và Homs: các tòa nhà với bao cát tại các cửa sổ bị vỡ tan tành, lực lượng an ninh nằm phục hờm sẵn súng ống, các cửa hàng đóng im ỉm.
Ông Qatlabi phát biểu từ một nơi tương đối yên tĩnh của thị trấn, đang hưởng một giây phút bình thường ngắn ngủi mà ông hy vọng cho tất cả Syria.
Tuy nhiên ông không thể nói làm thế nào và khi nào đạt được tình trạng bình thường như giây phút này ở đây. Lời khuyến cáo của ông vào lúc này thật đơn giản. Ông nói mọi người nên ở trong nhà.
Đây không phải là giải pháp cho một số người, khi mà nhà cửa tại Hama bị cháy tan hoang và những trại cho người phải sơ tán, ở phía nam thị trấn, đã chứng minh.
Thị trấn Ar Rastan nằm về phía nam thành phố Hama, một trung tâm khác chống đối ông Assad. Mạn bắc của thị trấn là một đỉnh cao chơ vơ giữa một cánh đồng không có gì để bảo vệ, nhà cửa ở đây bị tan nát vì đạn pháo.
Tại Talbiese, một điểm nóng gần đó, một chiếc xe tăng của chính phủ trấn đóng trên một con đường hoang vắng dẫn vào thị trấn.
Tại vùng ngoại ô Homs, những trận giao tranh giữa ban ngày ngăn chận một con đường vào thị trấn. Một quang cảnh trước đây của thành phố cho thấy hậu quả của một trong những cuộc tấn công tệ hại nhất của chính phủ nhắm vào đối thủ trong cuộc nổi dậy.
Tại Homs, phần lớn đường phố đều vắng vẻ. Một ít người trên đường phố di chuyển thật nhanh, đi ngang qua những bức tường nám đen vì các vụ nổ, và đầy những hình vẽ nguệch ngoạc của những người chống đối. Những mảnh đất đầy hoa anh túc màu đỏ rực tương phản hẳn với khung cảnh ảm đạm tại đây.
Trong chuyến đi thăm Hama, tướng Moody, người đứng đầu phái bộ Liên Hiệp Quốc nói lực lượng chính phủ đã có những bước chứng tỏ ý muốn tôn trọng kế hoạch hòa bình.
Bà Nour, một giáo viên địa phương nói bà cầu mong “với cả tấm lòng” là đời sống sẽ trở lại bình thường.
Tuy nhiên bà nói bà đặt lòng tin nơi bàn tay của Thượng Đế.