Vụ sáu người Việt Nam bị nhà chức trách Mỹ bắt giữ vì nhập cảnh bất hợp pháp từ Canada cho thấy một số người đang tìm cách vào Mỹ từ biên giới phía bắc, nhưng điều này không có nghĩa là ngày càng nhiều người sẽ theo đuổi con đường này trong tương lai, theo một luật sư ở Mỹ có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực di trú.
Cơ quan Hải quan và Biên phòng Hoa Kỳ (CBP) cho biết sáu người Việt Nam bị phát hiện nhập cảnh Mỹ bất hợp pháp trên một chiếc xe tại khu vực Houlton thuộc bang Maine ở vùng đông bắc vào ngày 20 tháng 1. Các viên chức biên phòng nhận thấy chiếc xe khả nghi gần Hồ Lambert và ra lệnh dừng xe lại để kiểm tra nhập cảnh.
Người lái xe được nói là công dân Mỹ. Người này bị tạm giam vì nghi ngờ phạm tội đưa lậu người nhưng sau đó được thả chờ điều tra thêm, theo CBP.
Cơ quan này cho biết thêm rằng sáu người Việt Nam này phạm tội lần đầu, bị xử lý bằng cách phạt mỗi người 5.000 đô la và làm thủ tục trục xuất khỏi Mỹ.
Jennifer Hà, một luật sư chuyên về di trú ở thành phố Salt Lake City thuộc bang Utah của Mỹ , nhận định với VOA có phần chắc những người này không phải là thường trú nhân của Canada mà chỉ đến nước này như một điểm đến trung gian để từ đó đi sang Mỹ.
“Trong mười mấy năm qua tôi đã có dịp tư vấn một vài người Việt đi lậu từ Canada qua Mỹ, tại vì việc xin visa qua Canada dễ hơn rất là nhiều so với việc xin visa qua bên Mỹ. Thành ra có một số người họ xin visa qua Canada rồi sau đó họ lại đi đường bộ qua Mỹ hoặc là đi xe qua Mỹ như trong trường hợp này,” bà cho biết.
Đa số những trường hợp di cư bất hợp pháp mà bà thụ lý là những người qua Mỹ theo diện du lịch hoặc du học rồi sau đó ở lại quá hạn visa, bà nói thêm.
“Thường thì khi mình đi qua Mỹ bất hợp pháp không có giấy tờ thì rất là khó để xin visa hoặc thẻ xanh để ở lại trừ phi mình có một người vợ hay người chồng có quốc tịch hoặc có thẻ xanh, nhưng mà sau đó mình phải xin một cái ‘ân xá,’” bà giải thích thêm.
“Và cái ân xá đó mình phải chứng minh nếu mình bị trục xuất ra khỏi Mỹ thì người vợ hoặc người chồng của mình sẽ gặp một cái khó khăn lớn lao bất thường. Đó phải là một lý do thật là đặc biệt, ví dụ như người phối ngẫu đó bị khuyết tật hay là họ đang vận hành một cái doanh nghiệp và họ không thể duy trì cái doanh nghiệp đó nếu mà người đang sống ở đây bất hợp pháp không có thẻ xanh bị trục xuất. Hoặc là họ xin tị nạn, nhưng mà họ phải chứng minh là nếu mà họ quay về Việt Nam thì sẽ bị chính quyền truy bức về chính trị, về tôn giáo hoặc là về những lý do khác.”
Nhận định về trường hợp của sáu người Việt Nam nhập cảnh bất hợp pháp từ Canada, nữ luật sư này cho biết họ “chắc chắn” sẽ gặp khó khăn khi xin trở lại Mỹ sau này bằng các visa du học hay du lịch. Chỉ trường hợp trong tương lai họ có một người phối ngẫu bảo lãnh và họ có thể xin được ân xá thì họ mới có thể vào Mỹ.
Trước đó, ngày 19/1, lực lượng biên phòng bang Maine cũng đã bắt giữ bảy người Mexico vượt biên trái phép vào Mỹ. Hai người trong nhóm này đã bị trục xuất khỏi Mỹ.
William Maddocks, người đứng đầu lực lượng biên phòng ở Maine, cho biết lượng người vượt biên ở đây không ồ ạt như ở biên giới Mỹ - Mexico. Tuy nhiên, các hoạt động tội phạm xuyên biên giới vẫn luôn là vấn đề đáng lo ngại.
Luật sư di trú Jennifer Hà nói bà không cho rằng việc di cư bất hợp pháp từ Canada sẽ tăng lên trong tương lai và sẽ trở thành một vấn đề nghiêm trọng như ở biên giới phía nam vì chính sách di trú cởi mở và chất lượng cuộc sống tốt của nước láng giềng phía bắc.
“Xin visa từ Việt Nam qua Canada khá là dễ. Có rất là nhiều những chương trình đầu tư với số vốn rất là ít so với số tiền vốn đầu tư ở Mỹ. Hiện giờ mình có rất là nhiều khách hàng, họ đầu tư ở Canada khoảng 100.000 đô la thôi, rất là ít, họ đã có giấy tờ qua bên đó làm tạm thời rồi sau đó họ chờ đợi thẻ xanh thôi,” bà nói. “Ít có ai di dân qua Canada hợp pháp rồi, có giấy tờ định cư rồi mà lại vào nước Mỹ bất hợp pháp tại vì chất lượng cuộc sống rất là cao, những phúc lợi xã hội cũng cao.”
Diễn đàn