Thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính sẽ bắt đầu chuyến công du Mỹ 7 ngày trong tuần này để tham dự Hội nghị Thượng đỉnh Hoa Kỳ-ASEAN cũng như thăm và làm việc tại Liên Hợp Quốc, nhưng không có cuộc gặp mặt song phương nào với Tổng thống Joe Biden được lên kế hoạch.
Trích dẫn thông cáo Bộ Ngoại giao Việt Nam đưa ra hôm 8/5, các báo trong nước cho biết ông Chính sẽ dẫn đầu Đoàn đại biểu Việt Nam thăm và làm việc tại Mỹ và LHQ, có trụ sở ở New York, từ 11 đến 17/5.
Ông Chính sẽ cùng các nguyên thủ của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á tham dự Hội nghị cấp cao đặc biệt kỷ niệm 45 năm quan hệ ASEAN-Mỹ trong hai ngày 12 và 13 tại Washington theo lời mời của Tổng thống Biden.
Đây sẽ là cuộc họp thượng đỉnh đầu tiên giữa các nhà lãnh đạo ASEAN và tổng thống Mỹ tại thủ đô Washington, giữa bối cảnh chính quyền Biden đang tìm cách gắn kết nhiều hơn với khối Đông Nam Á để kiềm chế sự ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc trong khu vực và tìm kiếm sự ủng hộ mạnh mẽ hơn của ASEAN trong việc cô lập Nga vì cuộc xâm lược ở Ukraine.
Thông cáo của BNG Việt Nam được VietNamNet trích dẫn nói dự kiến các nhà lãnh đạo ASEAN và tổng thống Mỹ sẽ có các phiên thảo luận riêng, chuyên sâu về những nội dung hợp tác cùng quan tâm như kinh tế, thương mại, đầu tư, hợp tác và an ninh biển, ứng phó và phục hồi sau đại dịch, ứng phó biến đổi khí hậu, năng lượng khoa học công nghệ, phát triển cơ sở hạ tầng bền vững.
Thư ký báo chí Nhà Trắng Jen Psaki hôm 6/5 xác nhận rằng Tổng thống Biden sẽ tham dự hội nghị thượng đỉnh dự kiến được tổ chức tại trụ sở Bộ Ngoại giao Mỹ ở Washington. Tuy nhiên, chưa có kế hoạch gặp gỡ cá nhân nào được công bố giữa tổng thống Mỹ với riêng từng nhà lãnh đạo của ASEAN ngoài hội nghị nói trên, theo VietNamNet.
Thông tin này cũng được một bộ trưởng và cố vấn thân cận của Thủ tướng Campuchia Hun Sen, Kao Kim Hourn, xác nhận với Reuters hôm 6/5. Vị quan chức này nói rằng không có cuộc gặp mặt riêng nào giữa Tổng thống Biden với các nhà lãnh đạo ASEAN được lên kế hoạch trong khi kêu gọi tổng thống Mỹ nên dành nhiều thời gian hơn với các nhà lãnh đạo của khối tại cuộc họp thượng đỉnh nếu chính quyền của ông Biden nghiêm túc về việc nâng cao mối quan hệ với khu vực, nơi Trung Quốc có nhiều ảnh hưởng.
Theo Reuters, ông Kao Kim Hourn được Đại sứ Mỹ tại Campuchia, Patrick Murphy, cho biết rằng không có bất cứ một cuộc gặp mặt song phương nào mà ông biết được lên kế hoạch tại thượng đỉnh vì hội nghị 2 ngày này đã đủ dài và Tổng thống Biden “đang bận bịu.”
Chính quyền Biden được xem là sẽ thúc ép các nước ASEAN làm nhiều hơn nữa để ủng hộ các nỗ lực nhằm cô lập Nga về cả ngoại giao và kinh tế sau khi Moscow tiến hành cuộc tấn công quân sự vào Ukraine, theo Reuters.
Trừ Singapore, nhiều nước trong khối ASEAN, gồm cả Việt Nam, không lên án Nga vì cuộc xâm lược này cũng như không áp bất kỳ chế tài nào đối với Moscow. Việt Nam, trong lần bỏ phiếu thứ 3 tại LHQ, đã chống lại nỗ lực do Mỹ dẫn đầu nhằm loại Nga ra khỏi Hội đồng Nhân quyền của tổ chức này.
Dự kiến, Tổng thống Biden sẽ tiếp đón các lãnh đạo ASEAN trong một tiệc chiêu đãi tại Nhà Trắng vào tối ngày 12/5 và tham dự thượng đỉnh cùng với các nguyên thủ của khối tại Bộ Ngoại giao Mỹ ngày 13/5.
Bà Psaki cho biết thượng đỉnh này sẽ “ghi nhận vai trò trung tâm của ASEAN trong việc đưa ra các giải pháp bền vững cho những thách thức cấp bách nhất của khu vực và kỷ niệm 45 năm quan hệ Hoa Kỳ-ASEAN.”
Theo Người Lao Động, đoàn Việt Nam “sẽ tham dự đầy đủ, phù hợp tại các hoạt động trong khuôn khổ Hội nghị Cấp cao đặc biệt lần này, đóng góp vào các nội dung thảo luận, trao đổi trên tinh thần chân thành, tin cậy và hợp tác, góp phần thúc đẩy quan hệ đối tác chiến lược ASEAN-Mỹ phát triển lên tầm cao mới vì hòa bình, ổn định và thịnh vượng bền vững trong khu vực và trên thế giới.”
Trước khi tham dự thượng đỉnh Hoa Kỳ-ASEAN, Thủ tướng Việt Nam sẽ có bài phát biểu tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (CSIS) ở Washington DC ngày 11/5, trong đó ông Chính dự kiến sẽ đưa ra những nhận định về hiện trạng và tương lai của mối quan hệ Việt-Mỹ. Ông Chính dự kiến cũng sẽ tham gia nói chuyện tại Hội Châu Á Bắc California trong buổi thảo luận diễn ra ngày 17/5 ở San Francisco.
