Những căng thẳng đang leo thang ở Biển Ðông dự kiến sẽ là một trong những điểm chính trong cuộc thảo luận hôm thứ Bảy tại thượng đỉnh hàng năm của Hiệp hội các Quốc gia Ðông Nam Á (ASEAN) ở Miến Ðiện.
Miến Ðiện, lần đầu tiên chủ trì thượng đỉnh, đã siết chặt an ninh ở thủ đô Naypyitaw khi chuẩn bị đón các nhà lãnh đạo khu vực vào sáng thứ Bảy này.
Phát ngôn viên của Tổng thống, ông Ye Htut, nói rằng Miến Ðiện mong muốn thượng đỉnh tập trung vào việc làm giảm những căng thẳng thông qua các hiệp định hiện có.
Ông Ye Htut nói: “Chúng ta đã có thông cáo của ASEAN gọi là 'Tuyên bố về Biển Ðông.' Chúng ta sẽ cố gắng thảo luận vấn đề này một cách hòa bình và tránh sử dụng võ lực. Miến Ðiện, là một thành viên của ASEAN, sẽ tiếp tục theo nguyên tắc này."
Trung Quốc có dính dáng đến các sự kiện trên biển đang diễn ra với các thành viên ASEAN là Việt Nam và Philippines.
Ðầu tuần này, Manila đã bắt giữ 11 ngư dân Trung Quốc vì đánh bắt ở một khu vực tranh chấp gần với bãi cạn Trăng Khuyết của quần đảo Trường Sa. Cảnh sát Philippines đã bác bỏ yêu cầu của Trung Quốc đòi phóng thích những ngư dân này.
Trong khi đó, các tàu của Trung Quốc và Việt Nam đã đụng nhau vào tuần này trong một vụ tranh chấp về vấn đề Bắc Kinh đặt một giàn khoan ở vùng biển tranh chấp gần quần đảo Hoàng Sa.
Phân tích gia về Trung - Miến Hla Kyaw Zaw nói tranh chấp với Philippines sẽ khó khăn nhất do sự ủng hộ của Mỹ đằng sau nước này.
Ông Hla Kyaw Zaw nói: “Tôi nghĩ vấn đề với Philippines là nghiêm trọng hơn vì Tổng thống Hoa Kỳ đã đến và đứng bên cạnh Philippines gần đây. Hầu hết các nước ASEAN như Lào, Campuchia, Brunei và Malaysia đều phụ thuộc lẫn nhau với Trung Quốc. Do đó tôi cho là họ có thể thích giải pháp song phương như Trung Quốc đề nghị.”
Tại Bắc Kinh hôm thứ Sáu, phát ngôn viên Bộ ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh chỉ trích Hoa Kỳ vì những bình luận gần đây về những tranh chấp đang diễn ra.
Ông Hla Kyaw Zaw nói thêm: “Phải chỉ ra rằng một loạt những bình luận vô trách nhiệm và sai trái gần đây của Hoa Kỳ mà bỏ qua những sự thật về các vùng biển liên quan đã khuyến khích hành vi nguy hiểm và khiêu khích của các nước nhất định”.
Mỹ vào tuần này nói quyết định di chuyển giàn khoan đến vị trí hiện tại là “khiêu khích” và làm tăng những căng thẳng trong khu vực hơn nữa.
Việt Nam hôm thứ Tư cáo buộc các tàu Trung Quốc đã cố ý và liên tục đâm vào tàu của mình và làm bị thương 6 thủy thủ.
Ông Dương Danh Dy, một cựu đại sứ Việt Nam tại Trung Quốc và là chuyên gia về quan hệ Việt – Trung, nói với Ban Việt ngữ của đài VOA hôm thứ Năm rằng tình hình hiện tại cực kỳ nguy hiểm và Hà Nội không thể thỏa hiệp thêm nữa.
Ông Dương Danh Dy nói: “Theo tôi, Việt Nam đủ sức chứ. Thứ nhất, đây là lãnh thổ của Việt Nam. Thứ hai, đây là gần Việt Nam, cách đảo Lý Sơn hơn 200 cây số thôi. Việt Nam trong thời gian vừa qua cũng đã có những trang bị quân sự mới. Tôi nghĩ, Việt Nam có cách xử lý theo kiểu Việt Nam. Bao nhiêu lần chúng ta vẫn đánh bại hết quân Nguyên, quân Minh, quân Thanh. Ngày xưa và bây giờ cũng như thế thôi. Bây giờ, cùng một lúc họ vừa xâm phạm lãnh thổ và lãnh hải Việt Nam, vừa nhằm để khai thác dầu lửa của nước Việt Nam. Nếu bây giờ mình lùi được mũi khoan này thì họ sẽ tiến mũi khoan khác và làm những chuyện khác nữa. Với Trung Quốc thì ta biết rõ họ quá rồi.”
Trung Quốc đã làm giảm nhẹ vụ việc. Phát biểu hôm thứ Năm tại Bắc Kinh, Thứ Trưởng Ngoại giao Trung Quốc Trình Quốc Bình từ chối mô tả sự việc là một “vụ đụng độ.” Ông cũng nói rằng ông lạc qua về việc Trung Quốc có thể giải quyết một cách ôn hòa tình huống với Việt Nam mà ông gọi là láng giềng “hữu nghị.”
Trung Quốc tuyên bố chủ quyền gần như toàn bộ Biển Ðông, trùng với những khu vực mà Việt Nam, Brunei, Malaysia, Philippines và Ðài Loan tuyên bố chủ quyền.
Miến Ðiện, lần đầu tiên chủ trì thượng đỉnh, đã siết chặt an ninh ở thủ đô Naypyitaw khi chuẩn bị đón các nhà lãnh đạo khu vực vào sáng thứ Bảy này.
Phát ngôn viên của Tổng thống, ông Ye Htut, nói rằng Miến Ðiện mong muốn thượng đỉnh tập trung vào việc làm giảm những căng thẳng thông qua các hiệp định hiện có.
Ông Ye Htut nói: “Chúng ta đã có thông cáo của ASEAN gọi là 'Tuyên bố về Biển Ðông.' Chúng ta sẽ cố gắng thảo luận vấn đề này một cách hòa bình và tránh sử dụng võ lực. Miến Ðiện, là một thành viên của ASEAN, sẽ tiếp tục theo nguyên tắc này."
Trung Quốc có dính dáng đến các sự kiện trên biển đang diễn ra với các thành viên ASEAN là Việt Nam và Philippines.
Ðầu tuần này, Manila đã bắt giữ 11 ngư dân Trung Quốc vì đánh bắt ở một khu vực tranh chấp gần với bãi cạn Trăng Khuyết của quần đảo Trường Sa. Cảnh sát Philippines đã bác bỏ yêu cầu của Trung Quốc đòi phóng thích những ngư dân này.
Trong khi đó, các tàu của Trung Quốc và Việt Nam đã đụng nhau vào tuần này trong một vụ tranh chấp về vấn đề Bắc Kinh đặt một giàn khoan ở vùng biển tranh chấp gần quần đảo Hoàng Sa.
Phân tích gia về Trung - Miến Hla Kyaw Zaw nói tranh chấp với Philippines sẽ khó khăn nhất do sự ủng hộ của Mỹ đằng sau nước này.
Ông Hla Kyaw Zaw nói: “Tôi nghĩ vấn đề với Philippines là nghiêm trọng hơn vì Tổng thống Hoa Kỳ đã đến và đứng bên cạnh Philippines gần đây. Hầu hết các nước ASEAN như Lào, Campuchia, Brunei và Malaysia đều phụ thuộc lẫn nhau với Trung Quốc. Do đó tôi cho là họ có thể thích giải pháp song phương như Trung Quốc đề nghị.”
Tại Bắc Kinh hôm thứ Sáu, phát ngôn viên Bộ ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh chỉ trích Hoa Kỳ vì những bình luận gần đây về những tranh chấp đang diễn ra.
Ông Hla Kyaw Zaw nói thêm: “Phải chỉ ra rằng một loạt những bình luận vô trách nhiệm và sai trái gần đây của Hoa Kỳ mà bỏ qua những sự thật về các vùng biển liên quan đã khuyến khích hành vi nguy hiểm và khiêu khích của các nước nhất định”.
Mỹ vào tuần này nói quyết định di chuyển giàn khoan đến vị trí hiện tại là “khiêu khích” và làm tăng những căng thẳng trong khu vực hơn nữa.
Việt Nam hôm thứ Tư cáo buộc các tàu Trung Quốc đã cố ý và liên tục đâm vào tàu của mình và làm bị thương 6 thủy thủ.
Ông Dương Danh Dy, một cựu đại sứ Việt Nam tại Trung Quốc và là chuyên gia về quan hệ Việt – Trung, nói với Ban Việt ngữ của đài VOA hôm thứ Năm rằng tình hình hiện tại cực kỳ nguy hiểm và Hà Nội không thể thỏa hiệp thêm nữa.
Ông Dương Danh Dy nói: “Theo tôi, Việt Nam đủ sức chứ. Thứ nhất, đây là lãnh thổ của Việt Nam. Thứ hai, đây là gần Việt Nam, cách đảo Lý Sơn hơn 200 cây số thôi. Việt Nam trong thời gian vừa qua cũng đã có những trang bị quân sự mới. Tôi nghĩ, Việt Nam có cách xử lý theo kiểu Việt Nam. Bao nhiêu lần chúng ta vẫn đánh bại hết quân Nguyên, quân Minh, quân Thanh. Ngày xưa và bây giờ cũng như thế thôi. Bây giờ, cùng một lúc họ vừa xâm phạm lãnh thổ và lãnh hải Việt Nam, vừa nhằm để khai thác dầu lửa của nước Việt Nam. Nếu bây giờ mình lùi được mũi khoan này thì họ sẽ tiến mũi khoan khác và làm những chuyện khác nữa. Với Trung Quốc thì ta biết rõ họ quá rồi.”
Trung Quốc đã làm giảm nhẹ vụ việc. Phát biểu hôm thứ Năm tại Bắc Kinh, Thứ Trưởng Ngoại giao Trung Quốc Trình Quốc Bình từ chối mô tả sự việc là một “vụ đụng độ.” Ông cũng nói rằng ông lạc qua về việc Trung Quốc có thể giải quyết một cách ôn hòa tình huống với Việt Nam mà ông gọi là láng giềng “hữu nghị.”
Trung Quốc tuyên bố chủ quyền gần như toàn bộ Biển Ðông, trùng với những khu vực mà Việt Nam, Brunei, Malaysia, Philippines và Ðài Loan tuyên bố chủ quyền.
