Thượng viện Hoa Kỳ đang trong thế sẵn sàng chuẩn thuận cho ông Neil Gorsuch, người được Tổng thống Donald Trump đề cử, làm thẩm phán Tối cao Pháp viện, sau khi phe Cộng hòa dùng thế mạnh đa số để thực hiện một thay đổi lịch sử trong các quy định của Thượng viện. Từ nay đảng thiểu số ở Thượng viện sẽ không còn khả năng đơn phương ngăn cản việc chuẩn thuận cho người được đề cử vào Tối cao Pháp viện nữa.
Sau những đổ lỗi qua lại và xỉ vả nhau bằng những từ ngữ căm tức đang tăng dần lên đỉnh điểm, các nghị sĩ Cộng hòa hôm 6/4 đã dùng một chiến thuật của thế đa số mà ngôn từ ở Quốc hội gọi là “tùy chọn hạt nhân” để thay đổi quy định của Thượng viện, chấm dứt khả năng của Ðảng Dân chủ dùng chiến thuật tranh luận câu giờ filibuster để truy cản việc chuẩn thuận cho ông Gorsuch.
Các nghị sĩ Cộng hòa nói rằng họ không còn chọn lựa nào khác hơn là phải hành động.
Thượng nghị sĩ Mitch McConnell của Ðảng Cộng hòa phát biểu:
“Chúng tôi cần phải khôi phục lại những quy tắc tiêu chuẩn và truyền thống của Thượng viện và đẩy vào quá khứ thủ thuật tranh luận câu giờ filibuster chưa có tiền lệ này.
Quan điểm của phe Dân chủ về sự việc này hoàn toàn khác. Thượng nghị sĩ Chuck Schumer của Ðảng Dân chủ phát biểu:
“Khi lịch sử phán xét điều gì đã xảy ra, trách nhiệm của việc thay đổi quy định này sẽ đặt lên vai của thủ lãnh khối đa số Thượng viện, ông McConnell. Không ai ép họ phải làm. Họ đã hành động tự tung tự tác.”
Phe Cộng hòa nói rằng phe Dân chủ đừng nên đổ lỗi cho ai mà hãy tự trách mình là rõ ràng đã tìm cách cản trở tiến trình. Thượng nghị sĩ Cộng hòa Chuck Grassley phát biểu:
“Quý vị biết là ông Gorsuch sẽ được chuẩn thuận, và trong thâm tâm quý vị hiểu rõ rằng ông Gorsuch xứng đáng được chuẩn thuận.
Thay đổi quy định này ở Thượng viện không ngoài mục đích gì khác hơn là đảm bảo cho ông Gorsuch được chuẩn thuận vào Tối cao Pháp viện bổ khuyết cho chiếc ghế của Thẩm phán Antonin Scalia, người đã qua đời năm ngoái. Kể từ thay đổi quy định này, quyền lực mà đảng thiếu số trong Thượng viện lâu nay vẫn dùng để bảo vệ mình nay sẽ yếu đi.
Thượng nghị sĩ Schumer của Ðảng Dân chủ nói:
“Việc thay đổi quy định này làm suy yếu vị thế của cả Thượng viện nói chung, trong chức năng kiểm soát quyền lực của tổng thống và định hình cho ngành tư pháp. Đó là công thức gây ra thêm xung đột và thù nghịch giữa hai đảng.
Chính các nghị sĩ Dân chủ đã thay đổi quy định của Thượng viện vào năm 2013 để loại trừ chiến thuật tranh luận câu giờ để chặn một đề cử khác không phải cho Tối cao Pháp viện. Chiến thuật filibuster đó vẫn tiếp tục xuất hiện trong hầu hết các quy trình lập pháp. Nhưng sau khi Thượng viện đã hai lần tấn công vào chiến thuật này, áp lực có thể sẽ tiếp tục tăng theo xu hướng phải làm suy yếu chiến thuật filibuster nhiều hơn nữa trong những năm tháng sắp tới.
