Tòa án Nhân dân thành phố Hà Nội hôm 15/12 xét xử sơ thẩm, tuyên án ông Trịnh Bá Phương và bà Nguyễn Thị Tâm lần lượt là 10 và 6 năm tù giam vì họ phạm tội “Làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam”.
Bày tỏ ý kiến trên mạng xã hội, người thân của hai nhà tranh đấu cho quyền lợi đất đai này đều phản đối phiên tòa, nói rằng ông Phương và bà Tâm vô tội.
Tường thuật về phiên tòa, báo chí do nhà nước Việt Nam kiểm soát dẫn lại cáo trạng của Viện Kiểm sát Nhân dân Hà Nội cho rằng ông Phương, 36 tuổi, và bà Tâm, 49 tuổi, đã “xuyên tạc, bịa đặt” về vụ tranh chấp đất đai ở xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, Hà Nội hồi tháng 1/2020.
Cáo trạng nói rằng việc làm của ông Phương, bà Tâm là “phỉ báng chính quyền”, “kích động nhân dân chống đối chính quyền”, “hạ uy tín lực lượng chức năng”, và “nhằm mục đích chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam”.
Hội đồng xét xử cho rằng ông Phương, bà Tâm làm cho nhân dân “hoang mang, lo lắng” về đường lối, chủ trương của đảng và nhà nước; “đe dọa” đến sự đoàn kết dân tộc; và “gây ảnh hưởng” đến việc thực hiện các chính sách của nhà nước và từng địa phương, vẫn theo báo chí nhà nước.
Tin tức của các báo trong nước nói thêm rằng tòa nhận thấy ông Phương, bà Tâm “nhiều lần thực hiện hành vi phạm tội” nên “cần thiết phải áp dụng tình tiết tăng nặng” để xử phạt với “hình phạt tù nghiêm khắc”.
Do đó, ngoài hình phạt tù lần lượt là 10 và 6 năm mà ông Phương và bà Tâm phải nhận, tòa của Hà Nội còn tuyên phạt quản chế ông Phương 5 năm, bà Tâm 3 năm kể từ ngày chấp hành xong hình phạt tù, báo chí của nhà nước Việt Nam đưa tin.
Những người thân của ông Phương và bà Tâm đã cố gắng đi tới tòa án với hy vọng được dự phiên tòa, nhưng họ đã bị ngăn cản.
Bà Đỗ Thị Thu, vợ ông Trịnh Bá Phương, cho VOA biết bà và khoảng 10 người khác, bao gồm bố đẻ ông Phương và con gái ruột của bà Tâm, mong ngóng được gặp hoặc ít nhất là được nhìn thấy ông Phương, bà Tâm vì kể từ khi họ bị bắt đến nay là khoảng 1 năm rưỡi nhưng người nhà chưa hề được gặp lại.
Tuy nhiên, họ bị thất vọng vì công an bên ngoài phiên tòa đã “xô đẩy như súc vật”, bắt họ lên 2 xe ô tô và đưa về trụ sở công an phường Dương Nội, quận Hà Đông, giữ ở đó cho đến khi kết thúc phiên tòa.
Nói về phiên tòa thông qua trang Facebook cá nhân, chị Nguyễn Thanh Mai, con gái bà Nguyễn Thị Tâm, khẳng định rằng mẹ của chị “không làm gì sai”.
Chị Mai nói rằng việc mẹ chị và ông Trịnh Bá Phương cùng những người dân Dương Nội khác - bản thân là những người dân oan mất đất - lên tiếng ủng hộ những người dân ở xã Đồng Tâm là điều hoàn toàn bình thường, xuất phát từ lòng đồng cảm của những con người cùng hoàn cảnh thấp cổ bé họng phải kêu oan khi chính quyền có những việc làm sai trong công tác quản lý và sử dụng đất đai.
Dưới góc nhìn của chị Mai, phiên tòa là chỉ bôi đen thêm vào nền tư pháp Việt Nam vốn đầy những vết nhơ là các bản án oan sai giáng xuống những người tranh đấu chống lại những điều vô lý, bất công.
Chị Mai nói thêm rằng các bản án vừa tuyên không thể dập tắt tiếng nói về vụ Đồng Tâm mà chỉ càng làm cho người dân nhớ thêm về vụ này.
Bà Đỗ Thị Thu, vợ ông Trịnh Bá Phương, nói với VOA rằng đây là những bản án “vô cùng bất công”, mặc dù vậy, gia đình bà đã chuẩn bi tinh thần để đối diện với bản án.
“Dù mức án có là bao nhiêu năm, chồng tôi cũng vẫn mạnh mẽ và kiên cường”, bà Thu nói. Bà cho biết thêm chồng bà sẽ kháng cáo vì ông không có tội, mà những kẻ có tội là các quan chức tham nhũng, làm những điều sai trái.
Ngoài ra, ông Phương cũng sẽ đòi bồi thường cho thời gian ông bị giam giữ, vẫn theo lời bà Thu.
Bà Thu nói thêm rằng gia đình bà và người dân Dương Nội sẽ tiếp tục đấu tranh ôn hòa vì quyền lợi đất đai dù có kéo dài bao lâu đi nữa.
Trên trang Facebook cá nhân, bà Thu đăng lại lời nói sau cùng của chồng bà tại phiên tòa. Trong đó, ông Phương nhấn mạnh ông đấu tranh với mong muốn rằng “không còn tình trạng ruộng đất với bờ xôi ruộng mật là sinh kế của người nông dân bị Đảng Cộng sản cướp đoạt” và “không còn tình trạng đảng cử, dân bầu và người dân phải được bầu cử tự do”.
“Tôi đấu tranh để người dân chúng tôi không còn bị cai trị bởi Đảng Cộng sản Việt Nam”, vẫn lời ông Phương, và ông gọi đảng này là một tổ chức “hèn với giặc, ác với dân”.
Ông khẳng định việc ông chống Đảng Cộng sản Việt Nam là “việc làm chính nghĩa” và tuyên bố thêm rằng ông “không có tội với dân với nước”.
“Chính Đảng Cộng sản Việt Nam mới là tổ chức phản bội, bán nước, hại dân”, ông Phương nói, theo bài đăng trên Facebook của bà Thu, vợ ông.