Tổng thống Barack Obama đã được tiếp đón nồng nhiệt tại Trung Quốc, bất chấp căng thẳng về các vấn đề như thương mại, nhân quyền, và những khẳng định chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông và Hoa Nam. Tháp tùng tổng thống trong chuyến công du, thông tín viên VOA Luis Ramirez ghi nhận chi tiết trong bài tường thuật sau đây.
Tổng thống Obama biết rằng đây sẽ không phải là một chuyến đi dễ dàng. Bang giao giữa hai nước đã căng thẳng, phần lớn bởi vì những ngờ vực của Trung Quốc cho rằng Hoa Kỳ muốn kiềm chế sự lớn mạnh của Trung Quốc.
Nhưng cả hai bên dường như muốn nhấn mạnh đến các khía cạnh tích cực của mối quan hệ.
Các nhà lãnh đạo Trung Quốc đã trải thảm đỏ nghênh đón ông Obama tại phi trường Bắc Kinh hôm nay với đội dàn chào danh dự.
Sau đó, ông Obama đã phát biểu với các nhà lãnh đạo doanh nghiệp tại hội nghị thượng đỉnh của Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á Thái Bình Dương. Việc hiải toả các mối nghi ngờ của Trung Quốc đứng đầu nghị trình làm việc của ông.
“Hoa Kỳ hoan nghênh sự trỗi dậy của một nước Trung Quốc thịnh vượng, hoà bình và ổn định. Tôi muốn nhắc lại điều đó. Tôi muốn nhắc lại điều đó. Chúng tôi hoan nghênh sự trỗi dậy của một nước Trung Quốc thịnh vượng, hoà bình và ổn định. Thực vậy, trong nhiều thập niên vừa qua, Hoa Kỳ đã cố gắng góp phần hoà nhập Trung Quốc vào nền kinh tế toàn cấu. Không những vì nó đem lại lợi ích tốt nhất cho Trung Quốc, và bởi vì nó còn đem lại lợi ích tốt nhất cho nước Mỹ và lợi ích tốt nhất cho cả thế giới. Chúng tôi muốn Trung Quốc đạt thành quả tốt.”
Tăng cường quan hệ với Trung Quốc, theo ông Obama, sẽ có nghĩa là có thêm công ăn việc làm và cơ hội cho người dân Mỹ và Trung Quốc. Nhà lãnh đạo Hoa Kỳ thông báo một thoả thuận mới tăng thêm thời hạn hiệu lực của các thị thực cấp cho sinh viên, doanh gia và du khách.
“Theo các sắp xếp hiện thời, các thị thực giữa hai nước chỉ có hiệu lực trong 1 năm. Theo quy định mới, các thị thực học sinh và trao đổi sẽ được tăng thêm thời gian hiệu lực tới 5 năm. Các visa kinh doanh và du lịch sẽ được tăng thời hạn hiệu lực lên tới 10 năm.”
Nhưng Hoa Kỳ và Trung Quốc vẫn còn lâu mới đạt được thoả thuận về những vấn đề gai góc như nhân quyền, mạng Internet và thương mại.
Washington và Bắc Kinh đang theo đuổi các thoả thuận thương mại đối nghịch nhau.
Hội nghị thượng đỉnh APEC là cơ hội để Tổng thống Obama tập hợp các quốc gia Á châu Thái Bình Dương phê chuẩn hiệp định thương mại Đối tác Xuyên Thái Bình Dương đã bị trì hoãn lâu nay. Nhà lãnh đạo Hoa Kỳ đã quy tụ các vị nguyên thủ của 11 nước tại đại sứ quán Mỹ ở Bắc Kinh và hối thúc họ vượt qua điều ông gọi là những “khúc mắc” còn lại.
Về nhân quyền, ông Obama tự chế không lên án Trung Quốc về cách hành sử tại Hong Kong, nơi người biểu tình trong nhiều tháng đã tố cáo Bắc Kinh là vi phạm cam kết không can thiệp vào tiến trình dân chủ của vùng tự trị này. Tuy nhiên, nhà lãnh đạo Hoa Kỳ nói ông vẫn lo ngại về điều ông gọi là một tình hình phức tạp về mặt lịch sử.
Thứ hai là ngày đầu trong chuyến thăm 3 ngày của ông Obama đến Bắc Kinh dự hội nghị thượng đỉnh APEC và các cuộc họp với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Thứ tư, ông sẽ đi Myanmar, tức Miến Điện, trước khi đi dự hội nghị thượng đỉnh của nhóm G-20 ở Australia.
