Những kẻ thù nguy hiểm nhất của Washington có thể đang hợp tác chặt chẽ hơn bao giờ hết, nhưng các nhà phân tích tình báo Hoa Kỳ cho rằng hiện tại, họ vẫn chưa hình thành được một liên minh chặt chẽ có thể chống lại Hoa Kỳ hiệu quả hơn.
Mối lo ngại giữa Hoa Kỳ và các đồng minh về sự hợp tác ngày càng tăng giữa Nga, Trung Quốc, Iran và Triều Tiên đã tăng lên đều đặn kể từ khi Moscow phát động cuộc xâm lược Ukraine vào tháng 2 năm 2022 — được củng cố bởi thông tin tình báo cho thấy Bắc Kinh, Tehran và Bình Nhưỡng cung cấp cho Nga công nghệ, phi đạn, máy bay không người lái và kể cả quân đội cho nỗ lực chiến tranh.
Cựu chỉ huy lực lượng Hoa Kỳ tại Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương vào đầu năm nay đã đi xa hơn khi mô tả mối quan hệ ngày càng tăng giữa bốn đối thủ của Hoa Kỳ là một “trục ma quỷ” mới ra đời.
Tuy nhiên, các quan chức tình báo Hoa Kỳ tin rằng trục này, theo một số cách, đã bị sa lầy bởi những thiếu sót của chính nó.
“Họ không hành động như một khối”, Giám đốc Tình báo Quốc gia Avril Haines phát biểu tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại ở Washington hôm 5/12.
“Chúng tôi không coi họ là một dạng liên minh bốn bên hay thứ gì đó tương tự”, bà nói. “Chúng tôi không thấy họ có khả năng trở thành đồng minh theo cùng cách mà chúng tôi là đồng minh với các đối tác NATO của mình, ví dụ như — mức độ tương tác và hợp tác quân sự như vậy”.
Tuy nhiên, các nhà phân tích tình báo Hoa Kỳ vẫn coi trục này là mối quan ngại trên nhiều mặt trận.
Bà Haines nói sự hợp tác gia tăng giữa Nga, Trung Quốc, Iran và Triều Tiên đã góp phần làm xói mòn thêm các chuẩn mực quốc tế xung quanh vũ khí hủy diệt hàng loạt.
Trong khi Nga và Trung Quốc từng sẵn sàng hợp tác với Hoa Kỳ và phương Tây về chống phổ biến vũ khí hạt nhân, thì giờ đây Moscow và Bắc Kinh có vẻ như có xu hướng trao thêm quyền cho Iran và Triều Tiên.
“Phần lớn là do Nga hiện đang chịu ơn cả Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên và Iran ở một mức độ nào đó về vũ khí tiên tiến, đạn dược, những thứ mà họ cần trong bối cảnh cuộc chiến với Ukraine”, bà Haines cho biết.
“Họ ít có khả năng phản kháng hơn”, bà nói. “Và tất nhiên, chúng tôi đã theo dõi mức độ mà họ thực sự chấp nhận Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên là một cường quốc vũ khí hạt nhân”.
Bà Haines nói sự hợp tác gia tăng giữa Nga, Trung Quốc, Iran và Triều Tiên đã giúp cả bốn quốc gia này tránh được các chế tài.
Và bà cho biết thậm chí còn có một số dấu hiệu cho thấy Nga sẵn sàng hành động để Bắc Kinh vượt qua Hoa Kỳ trong các lĩnh vực quan trọng.
“Họ sẵn sàng đưa ra nhiều điều khoản hơn với Trung Quốc để trao cho họ những thứ thực sự có thể giúp Trung Quốc vượt lên trong một số lĩnh vực công nghệ nhất định hoặc trong các không gian khác mà chúng ta quan tâm”, bà Haines nói.
Các đồng minh NATO của Washington đã đưa ra những cảnh báo tương tự trong những tháng gần đây. Một số quan chức NATO nói với VOA rằng trục này đã châm ngòi cho một cuộc chạy đua vũ trang toàn cầu mới.
Sự phá hoại của Nga
Ngoài ra còn có những lo ngại về sự sẵn sàng của Nga, Trung Quốc, Iran và Triều Tiên tham gia vào cái gọi là hoạt động vùng xám.
Một đánh giá tình báo quốc gia Hoa Kỳ đã được giải mật được công bố vào tháng 7 đã cảnh báo rằng năm đến sáu năm tới “có khả năng sẽ có nhiều hành vi cưỡng ép và phá hoại thường xuyên hơn, đa dạng hơn và gây thiệt hại hơn — đặc biệt là của Trung Quốc, Iran, Nga và Triều Tiên — dưới mức cấu thành xung đột vũ trang nhưng nằm ngoài giới hạn của các hoạt động ngoại giao hợp pháp theo lịch sử.
Hôm 5/12, bà Haines nói các hoạt động vùng xám của Nga — bao gồm các nỗ lực phá hoại ở châu Âu — đã “gia tăng trên diện rộng”.
“Nga vừa đầu tư tiền bạc, nhân sự, nỗ lực đáng kể vào lĩnh vực này và sẽ tiếp tục làm như vậy”, bà nói. “Và mặc dù chúng ta đang cải thiện một chút trong việc phá vỡ một số hoạt động này, nhưng tôi nghĩ rằng chúng ta chắc chắn không ở mức khiến bất kỳ ai thực sự thoải mái”.
Chuyển giao quyền lực tổng thống Hoa Kỳ
Các nhà phân tích tình báo Hoa Kỳ đang theo dõi chặt chẽ cách các quốc gia khác đang hành xử khi Washington chuẩn bị cho Tổng thống đắc cử Donald Trump nhậm chức vào tháng 1/2025.
“Có một số bên đang cố gắng chuẩn bị sẵn sàng cho chính quyền tiếp theo,” bà Haines cho biết.
Bà nói các nhà phân tích tình báo đang chuẩn bị các phúc trình về hoạt động này để chia sẻ với chính quyền Trump sắp tới, cũng như để mắt đến khả năng một số quốc gia có thể tìm cách leo thang căng thẳng trong thời kỳ chuyển giao.
“Ví dụ, thông thường, Cộng hòa Dân chủ Nhân Triều Tiên sẽ tham gia vào một số hành động khiêu khích trong thời kỳ chuyển giao”, bà Haines nói. “Đây là một trong những điều kinh điển mà chúng tôi liên tục xem xét”.
Diễn đàn