Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm thứ Sáu nói ông mong muốn hoàn tất một thỏa thuận thương mại hậu Brexit với Anh, đánh dấu một sự thay đổi đột ngột từ những phát biểu trong một cuộc phỏng vấn với báo chí khi ông nói chiến lược của Thủ tướng Theresa May sẽ hủy hoại một thỏa thuận như vậy.
Trong một cuộc phỏng vấn được đăng tải chỉ vài giờ trước khi hai nhà lãnh đạo hội đàm, ông Trump đã chỉ trích những kết quả “rất đáng tiếc” của các đề xuất của thủ tướng cho Brexit và các chiến thuật đàm phán của bà khi Anh chuẩn bị rời khỏi Liên minh Châu Âu vào tháng 3 năm sau.
Tuy nhiên, ông Trump sau đó nói bà May đang “làm rất tuyệt.”
“Một khi quá trình Brexit được hoàn tất và có lẽ Anh rời khỏi EU, tôi không biết họ sẽ làm gì, nhưng bất cứ điều gì các bạn làm đều OK với tôi, đó là quyết định của các bạn,” ông Trump nói trong một cuộc họp báo chung với bà May trong khu vườn tại Chequers, tư dinh chính thức của bà ở vùng quê.
“Bất cứ điều gì các bạn làm đều OK với chúng tôi, chỉ cần đảm bảo là chúng ta có thể giao thương với nhau, đó là chuyện quan trọng hơn hết. Đây là một cơ hội tuyệt vời cho hai nước chúng ta và chúng ta sẽ nắm bắt nó trọn vẹn.”
Tuần trước cũng tại địa điểm này, bà May cuối cùng đã đạt được sự đồng thuận từ nội các cho kế hoạch Brexit của bà nhưng trong vòng hai ngày, hai bộ trưởng cao cấp đã từ chức. Ông Trump trước đó trong tuần đã nói rằng những vụ từ chức này khiến Anh rơi vào tình cảnh rối loạn.
Vài giờ sau khi những đề xuất đó được chính thức công bố, ông Trump càng tỏ ra ngờ vực về chiến lược này và đưa ra một tuyên bố gay gắt trong một cuộc phỏng vấn với báo The Sun.
“Nếu họ thỏa thuận kiểu đó thì chúng tôi sẽ làm việc với Liên minh Châu Âu thay vì với Vương quốc Anh, vì vậy nó có thể sẽ hủy hoại thỏa thuận đó,” ông Trump nói. “Nếu là tôi thì tôi sẽ làm khác đi. Thật ra tôi đã bảo Theresa May nên làm thế nào, nhưng bà ấy không nghe lời tôi.”
Khi được hỏi về cuộc phỏng vấn đó, ông Trump nói rằng ông không chỉ trích thủ tướng và đang hết lời ca ngợi bà, nói rằng bà rất cứng rắn và có năng lực.
“Người phụ nữ đáng kinh ngạc này ngay tại đây đang làm rất tuyệt, rất tốt,” ông nói. “Thật không may, có một bài báo nói chung là viết tốt nhưng nó không đưa vào những gì tôi nói về thủ tướng và tôi đã nói tốt rất nhiều. Cái này gọi là tin vịt.”
Bà May cũng tránh nói về những phát biểu này.
“Chúng tôi đã nhất trí ngày hôm nay rằng khi Anh rời khỏi Liên minh Châu Âu, chúng tôi sẽ theo đuổi thỏa thuận thương mại tự do Mỹ-Anh đầy tham vọng,” bà nói. “Thỏa thuận Chequers đạt được vào tuần trước cung cấp một nền tảng cho Donald và tôi theo đuổi một thỏa thuận đầy tham vọng mà có lợi cho cả hai nước khắp nền kinh tế của chúng ta.”
Bà May và ông Trump đều nói về tầm quan trọng của “mối quan hệ đặc biệt” giữa hai nước, điều mà những người ủng hộ Brexit hy vọng sẽ giành được những lợi ích khi Anh rời khỏi EU, cho phép nước này thiết lập quan hệ thương mại chặt chẽ hơn với nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Tuy nhiên, nhiều người đã mô tả kế hoạch “thân thiện với doanh nghiệp” của bà May là một sự phản bội mà sẽ giữ nước Anh quá gần với EU, kể cả các nhà lập pháp trong Đảng Bảo thủ của bà vốn bị chia rẽ sâu sắc. Họ cảnh báo rằng bà có thể phải đối mặt với một sự thách thức quyền lãnh đạo.
Trong cuộc họp báo, bà May cũng cảm ơn ông Trump về sự ủng hộ của ông dành cho Anh liên quan tới Nga, nước mà Anh đã quy trách về một vụ tấn công bằng chất độc thần kinh nhắm vào một cựu điệp viên người Nga ở tây nam của Anh vào tháng 3.
