Trung Quốc nói họ hy vọng sẽ cải thiện bang giao và các cuộc trao đổi song phương với Hoa Kỳ. Thông tín viên VOA Shannon Van Sant tường thuật rằng nhận định được Bộ Ngoại giao ở Bắc Kinh đưa ra hôm thứ Năm là để đáp lại các tuyên bố công khai đầu tiên của tân Ðại sứ Hoa Kỳ tại Trung Quốc, ông Max Baucus.
Trong phát biểu công khai đầu tiên về bang giao Trung-Mỹ kể từ khi nhậm chức, Ðại sứ Hoa Kỳ Max Baucus nói Trung Quốc cần phải cải thiện nhân quyền, ngừng gây trở ngại cho các công ty Mỹ vào thị trường Trung Quốc và đình chỉ việc đánh cắp bí mật thương mại trên mạng.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh đáp lại rằng bang giao song phương vững mạnh giữa hai nước sẽ cải thiện hòa bình và ổn định trong khắp khu vực.
Về những cáo buộc của ông Baucus có liên quan đến vấn đề đánh cắp trên mạng, bà Hoa nói Trung Quốc và Hoa Kỳ là hai nước lớn với các hệ thống và bối cảnh xã hội to lớn và chìa khóa là xử lý và đáp lại những sự khác biệt này một cách thích đáng.
Căng thẳng giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc đã tăng vì một số vấn đề trong năm nay, trong đó có an ninh mạng và những vụ tranh chấp trong vùng Biển Ðông. Trung Quốc đòi chủ quyền gần như toàn bộ thủy lộ giàu tài nguyên này; các nước láng giềng của Trung Quốc ở châu Á cũng nhận chủ quyền nhiều phần trong vùng biển. Trong năm nay, những cuộc biểu tình đã bùng ra ở Việt Nam vì một giàn khoan dầu của Trung Quốc được bố trí trong khu vực.
Ông Vương Ðông, Giáo sư về Quan hệ Quốc tế tại trường Ðại học Bắc Kinh, nói:
“Những vụ tranh chấp lãnh hải trong vùng biển Hoa Ðông và Hoa Nam giữa Trung Quốc và một số đồng minh của Hoa Kỳ, và những vấn đề đó thực sự làm tăng thêm căng thẳng đối với bang giao song phương và cũng làm tăng sự mất tín nhiệm giữa đôi bên.”
Việc 5 sĩ quan Trung Quốc thuộc Quân đội Giải phóng Nhân dân bị truy tố về các cáo trạng đánh cắp mạng hồi đầu năm nay cũng gây tác hại cho bang giao giữa hai nước. Ðại sứ Baucus nói việc Trung Quốc đánh cắp các bí mật thương mại trên mạng đe dọa đến an ninh quốc gia Hoa Kỳ.
Ông Vương Ðông nói những cáo trạng của Hoa Kỳ cũng có phản tác dụng.
“Tôi nghĩ điều rất quan trọng đối với Hoa Kỳ là có biện pháp để thực sự trở lại đúng hướng trong công cuộc hợp tác và một cách xây dựng hơn.”
Ðại sứ Baucus cũng nói về vụ chính phủ bắt giữ những “tiếng nói ôn hòa,” các nhà hoạt động và bất đồng chính kiến trong năm nay. Ông Phố Chí Cường, một luật sư nổi tiếng của Trung Quốc, đã bị bắt hồi đầu tháng này về tội “gây rối.”
Ðại sứ Baucus nói ưu tiên đối với ông sẽ là thúc đẩy cho một hiệp ước đầu tư song phương. Hoa Kỳ có những hiệp ước đầu tư tương tự với 40 quốc gia.
Bộ trưởng Tài chính Jack Lew và Ngoại trưởng Hoa Kỳ John Kerry có thể để cập đến một số các vấn đề này khi hai ông họp với các giới chức Trung Quốc vào tháng 7 tại Bắc Kinh tại Hội nghị Ðối thoại Sách lược và Kinh tế.
