Một nhiệm kỳ tổng thống của ông Donald Trump không có nghĩa là Mỹ sẽ rút ra khỏi Biển Đông, nhưng sẽ tiếp tục theo đuổi giấc mộng “bá chủ khu vực”, các học giả Trung Quốc, những người đã soạn thảo một phúc trình cho một viện nghiên cứu có ảnh hưởng của chính phủ, bình luận hôm thứ Sáu.
Đảm bảo việc “kiểm soát tuyệt đối" ở Biển Đông là điểm mấu chốt của chiến lược quân sự Hoa Kỳ ở châu Á-Thái Bình Dương, theo bản báo cáo được các tác giả cho biết là lần đầu tiên công khai đánh giá về sự hiện diện của quân đội Hoa Kỳ trong khu vực, được công bố hôm thứ Sáu ở Bắc Kinh.
"Sẽ không có sự thay đổi đột ngột chính sách của Mỹ ở biển Đông", ông Ngô Sĩ Tồn, người đứng đầu Viện Nghiên cứu Quốc gia về biển Đông của Trung Quốc, nói. Viện có ảnh hưởng nằm ở Hải Nam này là nơi soạn ra phúc trình trên.
Ông Trump hiếm khi nhắc đến Biển Đông trong chiến dịch vận động tranh cử, nhưng tập trung vào quan hệ kinh tế với Bắc Kinh, đe dọa sẽ coi Trung Quốc là nước thao túng tiền tệ và đánh thuế nhập khẩu lên hàng hóa Trung Quốc.
Ông Ngô nói thêm rằng các cam kết của Hoa Kỳ đối với đồng minh cũng như lập trường bảo vệ tự do hàng hải ở Biển Đông sẽ không thay đổi. Ông còn cho rằng căng thẳng giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ về vấn đề Biển Đông có khả năng gia tăng đồng thời với sự phát triển quân sự của Trung Quốc.
Nỗ lực gần đây của Hoa Kỳ nhằm đối phó với việc hạn chế tự do hàng hải của Trung Quốc ở Biển Đông đã khiến Bắc Kinh nổi giận và làm dấy lên lo ngại xung đột quân sự.
Bộ Quốc phòng Trung Quốc đã gọi một cuộc tuần tra của tàu chiến Hoa Kỳ hồi tháng 10 là “bất hợp pháp” và “khiêu khích”.
Báo cáo cho biết “Theo quan điểm của Hoa Kỳ, các hoạt động xây dựng bành trướng của Trung Quốc ở Biển Đông đã khẳng định sự nghi ngờ của Hoa Kỳ rằng Trung Quốc có ý định thực hiện chiến lược ngăn tiếp cận đối với vùng biển này”.
Sẽ có “sự tiếp diễn hơn là thay đổi” trong chính sách quân sự của ông Trump ở châu Á-Thái Bình Dương, ông Chu Phong, giám đốc Trung tâm Biển Đông thuộc Đại học Nam Kinh, cho biết tại buổi ra mắt báo cáo.
Ông Trump có thể không dùng thuật ngữ “tái cân bằng” khu vực nhưng có thể ông sẽ giữ lại hầu hết các chính sách, ông Chu cho biết thêm.
Các học giả đều nhất trí rằng có khả năng cao trong việc gia tăng cho tiêu quân sự của Hoa Kỳ ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương dưới thời tổng thống Trump.
Chính quyền của ông Trump sẽ “không phải là ngoại lệ” so với các chính quyền thuộc Đảng Cộng hòa khác và sẽ gia tăng chi tiêu quân sự, ông Chu nói.
