Phần 1
Đúng một tuần sau khi Ngân hàng Nhà nước (NHNN) khẳng định: “Ngân hàng Thương mại cổ phần Sài Gòn (SCB) đang hoạt động bình thường, ổn định” (1), cũng NHNN công bố quyết định: Đưa SCB vào diện “kiểm soát đặc biệt” để hạn chế tác động tiêu cực đến SCB và hệ thống các tổ chức tín dụng (2)!
Tại sao chỉ trong vòng một tuần, SCB đang... “bình thường, ổn định” lại rơi vào tình huống bất ổn đến mức NHNN phải áp dụng biện pháp “kiểm soát đặc biệt”? Vậy tuần trước, NHNN đánh giá - nhận định sai hay cố tình giảm nhẹ mức độ trầm trọng về “sức khỏe” của SCB để trấn an công chúng?
Không chỉ có NHNN, Bộ Công an cũng vậy! Ngày 8/10/2022, khi công bố những thông tin ban đầu liên quan đến vụ án “lừa đảo chiếm đoạt tài sản” xảy ra ở An Dong Group và các tổ chức, đơn vị có liên quan, Bộ Công an đã cố tình che giấu việc tống giam Thành viên HĐQT kiêm Phó tổng Giám đốc phụ trách khối Tái thẩm định của SCB.
Khi công bố việc bắt bà Nguyễn Phương Hồng - Thành viên HĐQT kiêm Phó tổng Giám đốc phụ trách khối Tái thẩm định của SCB – như một bị can trong vụ án vừa đề cập (gọi tắt là vụ án Vạn Thịnh Phát), Bộ Công an đã chủ động khoác cho bà tấm “áo”... “Trợ lý Vạn Thịnh Phát”. Nhiều người biết quan hệ giữa Tập đoàn Vạn Thịnh Phát và SCB như thế nào. Đổi “áo” cho bà Hồng không chỉ cố tình vi phạm các qui định về khởi tố bị can của Luật Tố tụng hình sự mà còn cố ý dối gạt công chúng về tình trạng của SCB.
HĐQT của SCB có bốn thành viên thì một đột tử ngay vào thời điểm khởi tố vụ án Vạn Thịnh Phát (ông Nguyễn Tiến Thành), một bị tống giam rồi chết khi vừa bị tạm giam (bà Nguyễn Phương Hồng)... Trong bối cảnh như thế, làm sao SCB có thể “hoạt động bình thường, ổn định”?
Giữ cho SCB nói riêng và hệ thống ngân hàng nói chung “hoạt động bình thường, ổn định” là nhu cầu riêng của chính quyền Việt Nam. Do vậy, sau khi bắt bà Trương Mỹ Lan và ba đồng phạm, Bộ Công an còn bắt ngay lập tức vài người “bình luận thất thiệt về hoạt động của SCB gây hoang mang dư luận”, kèm theo răn đe sẽ xử lý... “tất cả tổ chức, cá nhân nếu đăng tải, chia sẻ, phát tán hoặc bình luận đồng thuận với tin giả, tin sai sự thật, tin gây hoang mang dư luận, ảnh hưởng tiêu cực đến an ninh trật tự” (3).
Chẳng lẽ những tin như “SCB đang hoạt động bình thường, ổn định” hay bà Nguyễn Phương Hồng chỉ làm “Trợ lý Tập đoàn Vạn Thịnh Phát” là... tin thật? Tại sao chính quyền chủ động loan báo tin giả, tin sai sự thật, còn công chúng thì bị cấm “đăng tải, chia sẻ, phát tán”, thậm chí cấm cả... “bình luận đồng thuận” khác với tin do chính quyền công bố? Chuyện các cơ quan truyền thông trong hệ thống truyền thông chính thức như VietNamNet (4), Pháp Luật TP.HCM (5), Infonet (6), Vietnam Finance (7),... hăm hở loan tin bà Nguyễn Phương Hồng chết, SCB đục bỏ danh sách và tiểu sử các thành viên HĐQT rồi hối hả... đục bỏ, cho thấy, chính quyền tìm mọi cách để bưng bít thông tin.
Chịu khó đọc, đối chiếu các dữ kiện, thông tin do chính quyền công bố theo kiểu trước vậy nhưng sau, hóa ra... không phải vậy, cũng như các thông tin được các cơ quan truyền thông trong hệ thống truyền thông chính thức loan báo rồi... đục bỏ, ắt sẽ nhận ra, chính quyền Việt Nam rất bối rối trong việc giữ cho thị trường tài chính, tín dụng ổn định.
***
Ông Phạm Minh Chính – Thủ tướng Việt Nam vừa gặp Chủ tịch HĐQT và Tổng giám đốc các ngân hàng thương mại trên toàn quốc hôm 16/10/2022 - sau khi Bộ Công an tống giam hàng loạt chủ doanh nghiệp mà hoạt động có dính líu đến thị trường tài chính, tín dụng (Trịnh Văn Quyết – FLC, Đỗ Anh Dũng – Tân Hoàng Minh, Đỗ Thành Nhân – Louis Holding và Louis Capital, Đỗ Đức Nam – Chứng khoán Trí Việt, Phạm Thị Hinh – Chứng khoán VSM, Trương Mỹ Lan – Vạn Thịnh Phát,...).
Tại cuộc gặp mặt ấy, ông Chính trấn an các doanh nhân đang hoạt động trong lĩnh vực tài chính, tín dụng: Không hoang mang, lo sợ, cũng không chủ quan, lơ là, mất cảnh giác mà luôn giữ vững bình tĩnh, bản lĩnh, phát huy tinh thần chủ động, sáng tạo, vượt qua mọi khó khăn, thách thức, tìm ra giải pháp phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh đất nước và tình hình thế giới, tạo sự đồng thuận, thống nhất trong xã hội, trong nhân dân, dưới sự lãnh đạo của đảng, quản lý của nhà nước để tổ chức thực hiện nhiệm vụ có hiệu quả.
Ông Chính cũng yêu cầu các bộ, ngành liên quan... “theo dõi bám sát tình hình, phối hợp chặt chẽ, nhịp nhàng, hiệu quả với NHNN để giải quyết các vấn đề liên quan, nhất là những đề xuất, kiến nghị của các ngân hàng thương mại” (8). Liệu NHNN cũng như các bộ, ngành liên quan và hệ thống ngân hàng thương mại có thể giải quyết khối nợ liên quan đến trái phiếu do các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực bất động sản phát hành lên tới vài trăm ngàn tỉ sắp đáo hạn mà 80% được xem là “rác” và 74% lượng trái phiếu này đang do các ngân hàng thương mại, công ty chứng khoán nắm giữ?
(Còn tiếp)
Chú thích
(2) https://tuoitre.vn/kiem-soat-dac-biet-ngan-hang-scb-20221015175432938.htm
(4) https://vietnamnet.vn/mot-bi-can-trong-vu-an-van-thinh-phat-vua-qua-doi-2068743.html
(5) https://plo.vn/1-bi-can-trong-vu-an-van-thinh-phat-qua-doi-post702578.html
Diễn đàn