Quân đội Việt Nam vừa thành lập hải đội dân quân ở Kiên Giang có trang bị tàu thuyền và vũ khí chuyên dụng giữa lúc tình hình Biển Đông ngày càng căng thẳng.
Truyền thông Việt Nam trong tuần qua cho biết Hải đội dân quân thường trực ở Kiên Giang là hải đội dân quân được thành lập đầu tiên ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, có nhiệm vụ “vừa bảo vệ chủ quyền biển đảo, vừa tham gia khai thác hải sản”.
Theo Bộ Tư lệnh Quân khu 9, Hải đội dân quân ở Kiên Giang có nhiệm vụ phối hợp chặt chẽ các lực lượng như Hải quân, Cảnh sát biển, Biên phòng, Công an tỉnh Kiên Giang... trong việc “đấu tranh, giữ vững môi trường hòa bình, phòng, chống tội phạm, bảo vệ ngư dân, bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc.” Ngoài ra, Hải đội dân quân cũng sẽ khai thác hải sản phát triển kinh tế, tham gia cứu hộ cứu nạn, vẫn theo Bộ Tư lệnh Quân khu 9.
Trang VNExpress cho biết: “Hải đội dân quân ở Kiên Giang được tổ chức biên chế 9 tàu, 3 trung đội và 9 tiểu đội; được trang bị vũ khí, thiết bị chuyên dụng, phương tiện kỹ thuật, công cụ hỗ trợ đồng bộ”.
Vẫn theo trang VNExpress, nhiều người của hải đội dân quân được đào tạo về chỉ huy, chuyên môn kỹ thuật tại Học viện Hải quân, trường quân sự.
Trước đó, vào tháng 4, một hải đội dân quân thường trực ở tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu cũng được thành lập.
Theo Báo Quân đội Nhân dân Việt Nam (QĐND), việc thành lập hải đội dân quân thường trực nằm trong đề án có từ năm 2018 do Quân ủy Trung ương Bộ Quốc phòng Việt Nam xây dựng. Theo đó, Hải đội dân quân thường trực là bộ phận của lực lượng Dân quân tự vệ biển Việt Nam. Ngoài nhiệm vụ chung, Hải đội dân quân thường trực còn có nhiệm vụ tuần tra, quan sát, trinh sát, thu thập, xử lý thông tin trên không, trên biển; khẳng định chủ quyền biển, đảo...
Trang Dân quân Tự vệ Online dẫn lời Thượng tướng Phan Văn Giang - Tổng tham mưu trưởng, Thứ trưởng Quốc phòng Việt Nam, cho biết trong giai đoạn đầu, các hải đội dân quân sẽ được ưu tiên đầu tư xây dựng ở 6 tỉnh Nam Trung Bộ, sau đó mở rộng ra 14 tỉnh, trong bối cảnh tình hình khu vực và biển Đông “có những thời điểm diễn biến phức tạp”.
Từ Tp. Hồ Chí Minh, Tiến sĩ Nguyễn Nhã, một nhà nghiên cứu Biển Đông, nói với VOA về ý nghĩa của việc thành lập hải đội dân quân ở Việt Nam:
“Đây là một sáng kiến hay vì Hải quân sẽ được hải đội dân quân tiếp sức. Kinh phí cho hải đội dân quân cũng nhẹ hơn so với hải quân chính quy. Từng địa phương phụ trách thì sự am tường địa phương cũng rất tốt. Đây là sáng kiến rất tốt để bảo vệ chủ quyền biển đảo của mình ở từng địa phương”.
“Hiện nay tại Biển Đông, Việt Nam đang phải đối phó với sự vi phạm chủ quyền. Việc khai thác dầu cũng ngay trong vùng Đặc quyền kinh tế của Việt Nam, và nếu chúng ta sử dụng hải đội dân quân thì việc bảo vệ chủ quyền của chúng ta sẽ tốt hơn”, Tiến sĩ Nguyễn Nhã nhận định.
Cũng từ Tp. Hồ Chí Minh, Tiến sĩ Hoàng Việt, chuyên gia luật quốc tế, nêu nhận định với VOA rằng việc thành lập các hải đội dân quân này phù hợp với chiến lược của Việt Nam về học thuyết Chiến tranh dân nhân trên biển:
“Điều này cho thấy Việt Nam từng bước sử dụng dân quân biển góp phần bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền trên các vùng biển của Việt Nam”.
Khi so sánh dân quân biển của Việt Nam và Trung Quốc, Tiến sĩ Hoàng Việt nói rằng về tên gọi có thể giống nhau, nhưng về bản chất và quy mô, và mức độ trang bị thì rất khác nhau – “do dân quân Trung Quốc được trang bị bài bản từ lâu” và “đã hỗ trợ đắc lực cho lực lượng hải giám Trung Quốc”.
Hôm 12/6, trang Nikkei Asia viết: “Trong nhiều năm, các chuyên gia Việt Nam cho biết Trung Quốc đã phát triển một ‘lực lượng dân quân biển’ hoạt động bất hợp pháp trong vùng biển Việt Nam và Philippines, và đụng độ với tàu đánh cá - những sự cố khiến nhiều người thiệt mạng”.
