Võ Ngọc Ánh
Vinfast vừa có một buổi ra mắt xe thành công về truyền thông tại hội chợ triển lãm ô tô ở thành phố Los Angeles, California, Mỹ.
Đại diện của hãng xe này cho biết, khách hàng tại Mỹ có thể đặt xe vào giữa năm sau và nhận được xe từ cuối năm 2022.
Liệu Vinfast có thành công trong việc bán xe hơi tại Mỹ? Điều mà ngay cả quốc gia có nền sản xuất xe hơi lâu đời như Pháp chưa làm được. Các hãng xe Trung Quốc đến thời điểm này vẫn đang thất bại.
Tuy nhiên, chắc chắn với màn ra mắt ấn tượng tại Los Angeles, Vinfast sẽ thành công hơn trong việc bán xe tại Việt Nam và kích thích sự tự hào dân tộc trong nước.
Trăn trở về thương hiệu Việt trên đất Mỹ
6 năm sống ở Mỹ, tôi vui khi mua được cái áo, cái bàn, cái điện thoại… có dòng chữ “Made in Vietnam”. Khi đến các chợ Mỹ tôi thường chọn có xuất xứ Việt Nam thay cùng loại ở một quốc gia khác.
Bởi sở hữu những đồ dùng được sản xuất từ Việt Nam, tôi thấy như đang có sợi dây nối với quê nhà.
Nhìn những cơ sở kinh doanh, thương hiệu của người Hàn, người Nhật dọc ngang trên đất Mỹ, trên mọi nẻo đường, trong nhiều thành phố, tôi có một đau đáu, khi nào người Việt Nam có thể làm được những điều này?
Tôi tự hỏi, liệu người Việt từ trong nước sang đây đầu tư cơ sở kinh doanh tầm cỡ, hay một sản phẩm đầy chất kỹ thuật, công nghệ được phát triển bởi một công ty hoàn toàn của Việt Nam xuất sang đây thì sao?
Và khi Vinfast xuất hiện tại Mỹ, tôi lại đi đến một câu hỏi khác.
Liệu người Việt ở Mỹ, hình thành từ tị nạn Cộng Sản Việt Nam sau năm 1975 có chấp nhận sản phẩm của một doanh nhân có lí lịch ‘rất đỏ’, và cách làm giàu cũng rất ‘tư bản đỏ’?
Sự lớn mạnh của tập đoàn Vingroup, công ty mẹ của Vinfast rất ấn tượng. Từ du lịch, bất động sản hạng sang, đến lĩnh vực công nghệ, chế tạo, y tế, giáo dục…
Việc phát triển của Vingroup khó tách rời khỏi mối quan hệ của tập đoàn này với các chính trị gia độc đảng. Nhờ mối quan hệ nào để Vingroup có được những dự án ‘vàng’ về bất động sản làm bàn đạp, bật lên đế chế kinh doanh đa ngành?
Báo chí trong nước dường như không đưa được thông tin bất lợi với tập đoàn Vingroup. Vingroup được xem như tập đoàn hoàn hảo.
Nhưng sự thật liệu có được như vậy không?
Hồi cuối tháng 4 năm nay, anh Trần Văn Hoàng, đưa một clip nói về lỗi của chiếc xe Vinfast Lux A2.0 mà anh đang sở hữu. Vinfast đã tố cáo vụ việc này lên công an. Vụ việc cho thấy Vinfast không có thiện chí với khách hàng của mình.
Tại sao Vinfast không kiện lên tòa án có thể được xem công bằng hơn khi tố cáo cho công an như một cách đe dọa?
Trước đó, trên cộng đồng mạng cũng đã râm ran, có không ít tài khoản Facebook bị khóa vì đưa những thông tin bất lợi về xe hơi Vinfast, hay các sản phẩm của Vingroups. Phải chăng là sự trùng hợp ngẫu nhiên?
Dù không có một tuyên bố chính thức, nhưng rất dễ dàng nhận ra, các chiến sĩ dư luận viên của đảng và chính quyền trên mạng đang hết lòng bảo vệ Vingroup. Các thông tin không có lợi về Vingroup dễ bị lực lượng này báo cáo, vi phạm tiêu chuẩn cộng đồng để bị gỡ bỏ.
Những thông tin tiêu cực về Vingroup, cho dù là sự thật đều nhanh chóng biến mất khỏi thế giới internet, trong mắt người đọc, như chưa từng có, để không còn chứng cứ.
Với tôi Vingroup giống bộ mặt của Cộng Sản. Tôi hoàn toàn không có việc tự hào dân tộc vì Việt Nam có Vinfast.
Dù tôi thật sự mong đợi Việt Nam có được những doanh nghiệp đạt đẳng cấp thế giới.
Vinfast có bán được xe cho người Việt nhờ tự hào dân tộc?
Tôi có một người bạn mới qua Mỹ được gần ba năm và làm nghề sửa chữa nhà cửa. Có lần anh được một chủ nhà gọi đến để xem và đưa giá để sửa. Tuy nhiên, khi biết anh từ tỉnh Thái Bình mới qua Mỹ chủ nhà đã không đồng ý.
Trong một clip “mình nghĩ gì về ngày 30/4” của cô Linh, chủ kênh Youtube chuyện của Linh, đã chia sẻ kinh nghiệm cá nhân cho thấy một cái nhìn không thiện cảm của người Việt ở Mỹ với người Việt có gốc Cộng Sản.
Với đa số người dân trong Nam, ngoài Bắc cũng có nghĩa là từ bên ngoài vĩ tuyến 17. Những con người có liên hệ trực tiếp với Cộng Sản, lực lượng cưỡng chiếm miền Nam, khiến họ phải xa rời quê hương. Một ý thức được hình thành trong cuộc chiến Quốc – Cộng chứ không theo địa lý của Việt Nam.
Những năm 1980, đầu những năm 1990, tôi vẫn còn thấy được những kinh nghiệm người dân trong Nam không ưa cái chất Bắc. Bởi vài ông đi tập kết trở về, đầu đội nón cối đầy quyền lực. Họ quyền lực đến trong đám cưới cũng cho mình được quyền thông báo nợ thuế của hợp tác xã nông nghiệp. Những lãnh đạo công an, du kích người miền Bắc đưa vào cũng hay có hoạch hẹo của bên thắng cuộc.
Những kinh nghiệm này rõ ràng nhiều hơn, đau thương hơn với đa số người Việt sống tại Mỹ, họ phải rời bỏ quê hương, tổ quốc vì cái thuộc tính Bắc cộng này.
Theo số liệu cục điều tra dân số của Mỹ, người gốc Việt ở Mỹ có gần 2.2 triệu người.
Tuy nhiên, người Việt ở Mỹ không phải là sự nối tiếp của Việt Nam. Do người Việt ở Mỹ là cộng đồng có ý thức hệ khác biệt, đối đầu với chính quyền độc đảng trong nước.
Do đó, người Việt tại Mỹ chưa là lợi thế cho doanh nghiệp như Vinfast khi bán sản phẩm. Đây cũng là một thiệt thòi cho sức mạnh của Việt Nam.
Thế hệ thứ hai, thứ ba tại Mỹ đã nhạt phai nhiều ý thức hệ Quốc – Cộng, nhưng ý thức về kiểu tự hào dân tộc Việt Nam cũng mai một.
Do đó, một hãng xe hơi xuất xứ từ miền Bắc Việt Nam, của một ‘doanh nhân đỏ’, có dễ được người Việt tỵ nạn Cộng Sản chấp nhận bỏ ra một số tiền lớn để sở hữu quả là không dễ.
Thực tế ở Mỹ, đa phần người Việt có xu hướng chọn xe có chủ sở hữu từ các quốc gia Nhật Bản, rồi mới đến xe của Đức, của Mỹ. Xe Hyundai, Kia của Hàn Quốc dù vẫn thấy chạy đầy đường ở Mỹ, thế nhưng không dễ thấy một người Việt ở đây sở hữu xe của hai thương hiệu này.
Cụ thể, gia đình tôi có dự tính sẽ mua xe điện trong thời gian đến. Nhưng tôi không giống cô MC Kỳ Duyên, là có thể hủy đơn đặt hàng với hãng Tesla để đặt xe của Vinfast. Bởi tôi không có đủ tự hào dân tộc, hay mặc định niềm tin về chất lượng để sở hữu một chiếc xe của Vinfast.
Một người bạn đồng nghiệp của tôi chia sẻ, “Anh sẵn sàng mua xe Vinfast nếu nó chứng minh được chất lượng tốt”. Tuy nhiên anh nói thêm, lúc này chưa có cơ sở để tin Vinfast làm được điều này trong chục năm đến.
Tôi nhìn thấy Vinfast còn là nạn nhân, khi chính quyền Việt Nam hiện nay đang giải thích đảng Cộng Sản, chính quyền cũng là dân tộc, quốc gia. Bởi ai chống lại đảng Cộng Sản, không đồng ý với chính quyền độc đảng là phản động, chống lại Việt Nam.
Cơ hội chinh phục niềm tự hào dân tộc để người Việt mua xe của Vinfast không quá khả thi.
Để thuyết phục người Mỹ chấp nhận bỏ tiền ra mua một chiếc xe Vinfast cũng không phải dễ. Và lại càng không có chuyện người Mỹ mua xe Vinfast vì tự hào dân tộc cho người Việt.
