Ngày 29/9, Cục trưởng Cục Kiểm ngư, Tổng cục Hải sản Việt Nam, dẫn thông báo của Bộ Ngoại giao cho biết Philippines đã đình chỉ giới chức đứng đầu việc truy bắt và bắn chết 2 ngư dân Việt, đồng thời nói thêm rằng kết quả điều tra của hai nước có sự vênh nhau.
Tại cuộc họp giao ban của Tổng cục Thủy sản, Cục trưởng Cục Kiểm Ngư Lưu Văn Huy cho biết Bộ Ngoại giao Việt Nam đã có thông báo vào sáng 29/9 về vụ 2 ngư dân Việt bị Cảnh sát biển Philippines bắn chết vào ngày 23/9.
Theo đó, “phía Philippines đã đình chỉ người đứng đầu lực lượng thực hiện nhiệm vụ truy bắt tàu cá Việt Nam và bắn chết 2 ngư dân để tiến hành điều tra và sẽ xử lý nghiêm vụ này”, theo Dân Việt.
Vẫn theo thông báo trên, hai kết quả điều tra của hai nước về vụ này “có sự vênh nhau”. Nhưng giới chức đứng đầu Cục Kiểm ngư Việt Nam không nói rõ chi tiết về sự vênh nhau này.
VOA đã liên lạc nhiều lần với Cục Kiểm ngư Việt Nam nhưng không nhận được trả lời.
Trong khi đó, Chủ tịch Hội Nghề cá Việt Nam, TS. Nguyễn Việt Thắng, cho biết cơ quan này cũng đã có văn bản phản đối việc Philippines bắn chết ngư dân Việt vì hành động “vô nhân đạo” này.
“Chúng tôi lên án và đề nghị các cơ quan ngoại giao tìm mọi cách để đưa thi thể của hai ngư dân về nước. Thứ hai là làm việc để tìm rõ nguyên nhân tại sao có hành động vô nhân đạo như thế. Nếu vi phạm thì cũng phải có luật pháp, chứ không thể bắn bừa bãi như thế được”.
Truyền thông Philippines hôm 29/9 cho hay nước này đang kiểm tra các khẩu súng trường M-16 và súng máy trên tàu hải quân Philippines đã bắn 2 ngư dân Việt.
Một lực lượng liên ngành của Philippines cũng đang tiến hành các cuộc điều tra khác nhau về vụ này, theo Inquirer News. Sở Cảnh sát Quốc gia Philippines tại Camp Crame đã xác nhận kết quả các mẫu thu của cảnh sát, trong khi cơ quan điều tra hình sự lấy lời khai của 5 ngư dân Việt sống sót trong vụ này.
Vẫn theo Inquirer, ngày 28/9, Ủy ban về Người nhập cư bất hợp pháp (PCIE) địa phương cũng đã họp để xem xét vụ ngư dân Phan Văn Liêm, 41 tuổi, và Lê Văn Reo, 41 tuổi, bị bắn chết ở vùng biển Bolinao, tỉnh Pangasinan, Philippines. Người phát ngôn của PCIE, Christopher Natnat, cho biết “mọi chuyện đang sáng tỏ hơn” nhưng ông không thể nêu chi tiết.
Thông tin ban đầu từ phía Philippines cho biết tàu cá Việt Nam PY 96173 đã đánh bắt trái phép tại vùng biển Bolinao và có hành vi cố ý ngăn cản, tấn công tàu PS19 của cảnh sát biển Philippines trong lúc bị truy đuổi. Cảnh sát biển Philippines đã bắn vào tàu cá của ngư dân tỉnh Phú Yên vì cho rằng tàu này có ý định đâm vào tàu của họ.
Ngày 24/9, Phó thủ tướng Việt Nam Phạm Bình Minh đã trao đổi về vụ này với Ngoại trưởng Philippines Alen Peter Cayetano bên lề phiên họp Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc ở New York. Phía Philippines hứa sẽ thực hiện một cuộc “điều tra thấu đáo và công bằng”.
Hiện 5 ngư dân Việt Nam có mặt trên tàu cá Phú Yên đang bị giam giữ tại Philippines, bao gồm cả thuyền trưởng. Các ngư dân này được lấy lời khai với sự có mặt của đại diện Đại sứ quán Việt Nam và thông dịch viên, theo Inquirer News.
Truyền thông Philippines nói mỗi năm có hàng chục ngư dân Việt Nam bị bắt vì đánh bắt trộm trong vùng biển của họ. Các ngư dân này thường bị buộc tội nhập cảnh và đánh bắt bất hợp pháp, bị giam giữ trong nhiều tháng trước khi được đưa ra xét xử và bị phạt tiền.
