Hai dân biểu Hoa Kỳ vừa lên tiếng kêu gọi quốc hội Mỹ hành động để gây áp lực với Việt Nam đòi trả tự do cho một công dân Mỹ đang bị giam giữ ở TP HCM và cảnh báo sẽ có hậu quả nếu Hà Nội ngược đãi công dân của họ.
Michael Nguyễn, một cư dân Quận Cam ở bang California, bị bắt giữ ngày 6/7 trong khi đang thăm gia đình ở Việt Nam. Chính phủ Việt Nam nói họ đang giam giữ công dân Mỹ này để điều tra về tội “hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân” theo Điều 109 của Bộ Luật hình sự 2015.
Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại của Hạ viện Mỹ Ed Royce, một đại diện của tiểu bang California, hôm 4/9 phát biểu tại một buổi họp của Hạ viện về sự khẩn thiết phải trả tự do cho Michael Nguyễn.
Cũng tại Hạ viện Mỹ hôm 4/9, Dân biểu Mimi Walters kêu gọi Chính phủ Việt Nam ngay lập tức thả Michael Nguyễn. Bà Walters, cũng là đại diện cho tiểu bang California, nói với các đại biểu tại Hạ viện rằng ông Michael Nguyễn bị cáo buộc tội ‘lật đổ chính quyền’ theo một điều khoản mà bà gọi là mơ hồ.
“Điều 109 là một cáo buộc mơ hồ mà Chính phủ Việt Nam thường dùng để thực hiện các vụ bắt giữ không có cơ sở," theo bà Walters. "Ông Michael có thể bị giam trong nhiều tháng mà không có cáo buộc hình sự trong thời gian Chính phủ Việt Nam điều tra.”
Bà Walters cho biết ông Michael tới Việt Nam hôm 27/6 để thăm gia đình và bạn bè” nhưng khi không thấy ông trở về vào ngày 16/7 như dự định thì “gia đình ông lo lắng” và liên lạc với văn phòng của bà.
Thông qua mạng xã hội, gia đình ông Michael Nguyễn biết được rằng ông bị chính phủ Việt Nam bắt giữ và ngày 31/7, Bộ Ngoại giao Mỹ đã có thể khẳng định về việc bắt giữ này.
Đầu tháng trước, nữ dân biểu này nói tại một cuộc họp báo ở Tòa thị chính thành phố Orange ở California rằng phía Việt Nam sẽ phải nhận “hậu quả” nếu giam giữ công dân Hoa Kỳ.
Trong một thông cáo ra ngày 4/9, dân biểu Royce cũng đưa ra lời cảnh báo tương tự. Ông nói: “Nếu các anh ngược đãi công dân của chúng tôi thì sẽ có những hậu quả.”
Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện kêu gọi chính phủ Mỹ tiến hành mọi nỗ lực để đảm bảo ông Michael được trở về an toàn với gia đình ngay lập tức.
Trong khi đó dân biểu Walters nói trước Hạ viện rằng “chúng ta sẽ không dừng lại cho đến khi Michael được trở về nhà an toàn và chúng ta sẽ tiếp tục không ngừng gây sức ép lên chính phủ Việt Nam.”
Quốc hội Hoa Kỳ cũng đã gây sức ép lên chính quyền Hà Nội trước phiên tòa xét xử Will Nguyễn, một công dân Hoa Kỳ bị bắt giữ ở TP HCM vì tham gia biểu tình chống dự luật đặc khu vào tháng 6. Will Nguyễn bị trục xuất ngay sau phiên tòa và trở về Mỹ đoàn tụ với gia đình vào tháng trước.
Dân biểu Royce – người trước đây là đồng chủ tịch của nhóm Vietnam Caucus – nói Việt Nam vẫn đứng thứ 175 trên 180 nước về tự do báo chí, sau cả Cuba và Iran, mặc dù ông đã cố gắng rất nhiều để đưa hồ sơ nhân quyền của Việt Nam ra ánh sáng.
“Hoa Kỳ đang phát triển quan hệ với Việt Nam, đặc biệt trong các lĩnh vực an ninh và thương mại,” ông Royce nói. “Tuy nhiên nhân quyền vẫn luôn là một giá trị cốt lõi đối với Mỹ và chúng ta không thể tách biệt nó ra khỏi những mối liên hệ hiện tại của chúng ta với Chính phủ Việt Nam.”