Đài Loan đang có nguy cơ mất thêm các đồng minh ngoại giao cuối cùng sau khi bị El Salvador cắt đứt quan hệ để chuyển sang công nhận Trung Quốc, các báo ở Hong Kong và Đài Loan đưa tin.
Hiện giờ Đài Bắc đang lo ngại về hiệu ứng domino sau vụ El Salvador. Họ lo rằng các quốc gia Trung Mỹ khác là Guatemala và Honduras cũng nối gót theo El Salvador.
Đã có những dấu hiệu cho thấy Guatemala sẽ là nước kế tiếp có bước đi này.
Theo tin của Apple Daily hôm 23/8, trong khi tòa đại sứ của Nicaragua và Honduras ở Đài Bắc đã ra tuyên bố khẳng định mối quan hệ ‘bền vững’ với Đài Loan và rằng họ sẽ không cắt đứt quan hệ ngoại giao với hòn đảo này thì Guatemala lại không hề có tuyên bố tương tự.
Trong lúc này, ông Lưu Đức Lập, Thứ trưởng Ngoại giao Đài Loan sắp được bổ nhiệm làm đại sứ mới ở Guatemala, cũng theo Apple Daily. Việc bổ nhiệm một chuyên gia về Mỹ Latin như ông Lưu là dấu hiệu cho thấy Đài Bắc đang lo ngại quan hệ của họ với Guatemala sẽ gặp bất trắc.
Ông Âu Hồng Luyện, Bộ trưởng Ngoại giao dưới thời Tổng thống Mã Anh Cửu, nói rằng việc cắt đứt quan hệ ngoại giao giữa Đài Loan và El Salvador có thể dẫn đến hiệu ứng dây chuyền với các nước Guatemala và Honduras
“Đó là vì Guatemala, Honduras và El Salvador đều nằm ở khu vực Trung Mỹ. Quan hệ và lợi ích quốc gia của họ gắn kết chặt chẽ với nhau,” ông Âu được SCMP dẫn lời nói.
Cả Bắc Kinh và Đài Bắc đều thúc đẩy các chương trình hợp tác khu vực ở Trung Mỹ nhưng Bắc Kinh có thể bóp nghẹt nỗ lực của Đài Bắc, ông cho biết.
Hiện giờ Đài Loan chỉ còn quan hệ ngoại giao chính thức với 17 nước. Ở châu Phi và châu Âu mỗi nơi họ chỉ có một đồng minh là eSwatini và Vatican. Tất cả các đồng minh ngoại giao còn lại đều nằm ở khu vực Mỹ Latin, các đảo Caribe và Nam Thái Bình Dương.
Kể từ khi bà Thái Anh Văn lên cầm quyền từ năm 2016 với chủ trương Đài Loan độc lập, đã có năm nước từ bỏ quan hệ với Đài Loan, trong đó có ba nước Mỹ Latin là Panama, Cộng hòa Dominica và mới đây là El Salvador.
Trong lúc này, Bắc Kinh đang công khai kêu gọi eSwatini, vốn có tên cũ là Swaziland, quốc gia Phi châu cuối cùng còn công nhận Đài Loan, thiết lập quan hệ ngoại giao với Trung Quốc.
Hôm 22/8, một quan chức đại lục đã kêu gọi eSwatini từ bỏ Đài Loan trước hội nghị thượng đỉnh Trung-Phi vào tháng tới tại Bắc Kinh, tờ Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (SCMP) tường thuật.
Theo đó, ông Trần Hiểu Đông, Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc, nói rằng eSwatini không có quan hệ với Bắc Kinh ‘vì những lý do mà ai cũng biết’.
“Chúng tôi trông đợi và hy vọng rằng tất cả các nước châu Phi, không có nước nào bị bỏ lại, có thể tham gia vào hợp tác Trung-Phi mang tính tích cực và trở thành thành viên của cuộc gặp gia đình lớn nhất,” ông Trần được SCMP dẫn lời nói.
Tuy nhiên Ngoại trưởng eSwatini Mgwagwa Gamedze nói rằng vương quốc của ông sẽ không chuyển sang Trung Quốc.
“Họ không nên chơi trò chiến tranh tâm lý bởi vì quan hệ của chúng tôi với Đài Loan đã có hơn 50 năm do đó chúng tôi sẽ không bỏ họ đâu,” ông Gamedze phát biểu trong một chuyến công du đến Đài Loan. “Chúng tôi không mong muốn đổi bên vì Đài Loan đã đối xử tốt với chúng tôi.”
Trong một diễn biến liên quan, các vị đang được chờ bổ nhiệm làm đại sứ Mỹ ở Nicaragua và Honduras đã cam kết trước Quốc hội Mỹ rằng ưu tiên của họ là sẽ cố gắng duy trì mối quan hệ giữa các nước này với Đài Loan ngay sau khi họ nhận nhiệm sở.
Đại sứ được đề cử cho Nicaragua, ông Kevin Sullivan, và đại sứ được đề cử cho Hondura, ông Fracisco Palmieri, đã đưa ra cam kết này trong phiên điều trần trước Ủy bạn Đối ngoại Thương viện hôm 22/8, hãng thông tấn CNA của Đài Loan đưa tin.
Thượng nghị sỹ Cory Gardner nói trong phiên điều trần rằng ông hy vọng hai vị được đề cử đại sứ sẽ cố gắng thuyết phục hai quốc gia Trung Mỹ này duy trì quan hệ với Đài Loan và ý thức được tầm quan trọng của mối quan hệ này.
“Quan hệ của họ với Đài Loan có ý nghĩa rất lớn với quan hệ của họ với Hoa Kỳ,” ông Gardner nói.
Thượng nghị sỹ Ed Markey nói rằng Washington sẽ dùng tất cả mọi đòn bẩy mà họ có để gây ảnh hưởng với các quốc gia Trung Mỹ về vấn đề này.
(Theo CNA/Taiwan News/SCMP/ Apple Daily)
