Bà Harris bắt đầu xem xét các cái tên cho liên danh tranh cử

Bà ấy sẽ chọn ai? Đó đang là câu hỏi chính trị lớn ở Mỹ sau khi Tổng thống Joe Biden từ bỏ nỗ lực tái tranh cử và đề cử Phó Tổng thống Kamala Harris, người nhanh chóng giành được sự ủng hộ lớn và nguồn tài trợ quan trọng trong Đảng Dân chủ.

Cựu Bộ trưởng Tư pháp Hoa Kỳ Eric Holder và công ty luật của ông đang đánh giá các ứng cử viên phó tổng thống tiềm năng, theo tin tức trên truyền thông.

Chiến dịch vận động của bà Harris đã yêu cầu hồ sơ xét duyệt của năm thống đốc Dân chủ - Roy Cooper của North Carolina, Josh Shapiro của Pennsylvania, Gretchen Whitmer của Michigan, Tim Walz của Minnesota và JB Pritzker của Illinois – và một thượng nghị sĩ liên bang, ông Mark Kelly của bang Arizona, tờ Wall Street Journal đưa tin.

Những ai vượt qua vòng xét duyệt ‘có thể sẽ nói chuyện trực tiếp với bà Harris và sau đó bà ấy sẽ ra quyết định, có thể là trong tuần trước Đại hội toàn quốc Đảng Dân chủ hay đại loại như vậy,” ông William Galston, chuyên gia cao cấp tại Viện Brookings, nói với VOA. “Sự nguy hiểm khi tăng tốc quy trình là sẽ có những thứ bị bỏ qua. Sẽ có sai lầm mà có thể tránh khỏi trong quy trình chậm rãi hơn. Nhưng bà ấy không còn lựa chọn nào khác. Bà ấy phải làm nhanh và làm cho chính xác.”

‘Rất có khả năng’ bà Harris, vốn có cha là người da màu và mẹ là di dân Ấn Độ, sẽ chọn một người nam giới da trắng làm cấp phó cho mình, theo ông Joel K. Goldstein, học giả về các phó tổng thống Mỹ và giáo sư luật danh dự thuộc Khoa Luật, Đại học St. Louis.

Cân bằng địa lý là một yếu tố khác. Bà Harris, vốn đến từ bang California, một thành trì vững chắc của Đảng Dân chủ, có thể muốn chọn một người có thể giúp bà tăng cường cơ hội của đảng ở một trong những bang dao động chủ chốt – một dải trải dài từ Pennsylvania đến Michigan, cũng như bang Georgia ở miền nam.

“Ai đó từ Trung Tây hoặc thậm chí từ miền Nam sẽ là lựa chọn tốt,” ông Jay Chen, đại biểu đảng Dân chủ đại diện bang California, đồng chủ tịch của Hội Người Mỹ gốc Đài Loan vì Tiến bộ, cho biết.

“Andy Beshear, ông ấy là thống đốc Kentucky. Tôi nghĩ ông ấy là lựa chọn tốt. Chúng tôi muốn đảm bảo rằng tấm vé đại diện cho Đảng Dân chủ sẽ cân bằng, bởi vì chúng tôi có ứng viên đến từ California,” ông Chen nói. “Tôi nghĩ chúng ta cần đảm bảo rằng những người dân Trung Tây ở Bờ Đông và ở miền Nam không cảm thấy bị chính quyền này bỏ qua và đây là một cơ hội tuyệt vời để cân bằng liên danh tranh cử.”

Trong lịch sử, cân bằng địa lý ‘có lẽ là cân bằng phổ biến nhất trong liên danh’, theo ông Goldstein. Ngày nay, ‘ý tưởng về cân bằng địa lý không thực sự là tính toán quan trọng như những yếu tố khác’.

Các thống đốc Dân chủ của các bang Pennsylvania và Michigan đã tán thành Harris một ngày sau khi ông Biden rút lui . Điều đó đã dập tắt mọi suy đoán rằng ông Shapiro hay bà Whitmer có thể tranh giành số phiếu với bà Harris trước đại hội của đảng vào tháng tới để được đề cử ứng viên. Việc đó dường như cũng tự động đưa họ vào diện được xem xét cho ứng viên phó tổng thống.

Pennsylvania là bang mà cả hai đảng bắt buộc phải thắng. Bang này có 19 phiếu đại cử tri – nhiều nhất so với bất kỳ bang chiến địa nào trong kỳ bầu cử năm 2024 – trong số tổng số 270 phiếu đại cử tri cần thiết để thắng trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ.

Trong một cuộc trao đổi trên truyền hình về ông Shapiro, phóng viên John King của CNN nhận định ông ấy là một ứng viên, nhưng ‘ông ấy là người Do Thái. Có thể có một số rủi ro khi chọn ông ấy vào liên danh’.

Các nhà bình luận trên mạng xã hội nhanh chóng phản hồi rằng bà Harris có thể do dự khi chọn Shapiro, vốn là người ủng hộ Israel mạnh mẽ, vì ông có thể làm tổn thương cơ hội của bà ở bang Michigan, nơi mà trong cuộc bầu cử sơ bộ liên danh Biden-Harris đã nhận lãnh hậu quả từ khối cử tri gốc Ả Rập vì sự ủng hộ của tổng thống cho cuộc chiến Israel phát động chống lại Hamas.

“Nó cho biết rất nhiều về tình trạng chính trị Mỹ, và có lẽ nhất là trong giới cấp tiến, rằng một trong những ‘bất lợi’ nếu bà Kamala Harris chọn ông Shapiro làm phó tổng thống của bà là ông là người Do Thái và sự phản đối mà lựa chọn này có thể gây ra,” ông Arsen Ostrovsky, Giám đốc điều hành của Diễn đàn Pháp lý Quốc tế, mạng lưới luật sư toàn cầu ủng hộ Israel, đã viết trên X hôm 21/7

Phu quân của bà Harris, đệ nhị quý ông Douglas Emhoff, là người Do Thái.

Thống đốc Illinois cũng là người Do Thái. Ông Pritzker, vốn là tỷ phú thừa kế tài sản của tập đoàn khách sạn Hyatt, lãnh đạo một tiểu bang có số phiếu đại cử tri là 19 và được coi là bang xanh vững chắc.

Ông Pritzker đã phủ nhận trong một cuộc phỏng vấn của MSNBC hôm 23/7 rằng ông đã nhận được yêu cầu cung cấp hồ sơ xét duyệt từ chiến dịch của bà Harris. Khi được hỏi liệu có muốn tranh cử cùng bà Harris không, ông đã tránh trả lời thẳng.

“Tôi thích làm thống đốc bang Illinois, và tôi đã đi vận động quyết liệt để đảng Dân chủ giành chiến thắng,” ông trả lời.

Thống đốc Michigan, bang có 15 phiếu đại cử tri, vào liên danh với bà Harris sẽ một sự kết hợp chưa từng có – với hai người phụ nữ làm ứng cử viên tổng thống và phó tổng thống.

Bà Whitmer hôm 22/7 đã làm giảm những suy đoán như vậy.

“Không, tôi không có kế hoạch đi đâu cả,” bà nói với một phóng viên của kênh WLNS TV khi được hỏi liệu bà có sẵn sàng chấp nhận đề nghị tham gia liên danh với bà Harris hay không. “Tôi sẽ không rời Michigan.”

Không có ứng viên nữ nào khác được ban vận động của bà Harris xem xét.

Thống đốc North Carolina, ông Roy Cooper thuộc Đảng Dân chủ, đã được bầu vào năm 2016 và một lần nữa vào năm 2020, mặc dù ông Trump thắng ở bang này trong cả hai lần. Ông Cooper bị giới hạn nhiệm kỳ và không thể tái tranh cử. Bang North Carolina nắm 16 phiếu đại cử tri.

Ông Cooper đã được hỏi nhiều lần trong lần xuất hiện trên MSNBC hôm 22/7 rằng ông có cân nhắc vị trí số 2 nếu được bà Harris đề nghị hay không.

“Tôi trân trọng việc mọi người nói về tôi,” ông nói. “Nhưng tôi nghĩ trọng tâm vào lúc này là bà ấy ngay trong tuần này.”

Ngoài ra còn Thống đốc Andy Beshear của bang Kentucky với tám phiếu đại cử tri. Bang này vài thập kỷ trước đã chuyển sang bang đỏ vững chắc trong các cuộc bầu cử tổng thống. Lần cuối cùng đa số cử tri Kentucky bỏ phiếu cho một ứng viên Dân chủ làm tổng thống là vào năm 1996 khi ông Bill Clinton tái đắc cử sau khi đánh bại cựu Lãnh đạo Đa số Thượng viện Bob Dole.

Thượng nghị sĩ Mark Kelly là ứng viên duy nhất được biết đến không phải là thống đốc đang được xem xét. Arizona là một bang dao động phía tây nam với 11 phiếu đại cử tri. Từng là cựu phi công chiến đấu của Hải quân Mỹ và phi hành gia đã nghỉ hưu, Kelly kết hôn với cựu dân biểu Gabby Giffords, người đã từ chức hồi năm 2012 do chấn thương não nghiêm trọng trong một vụ ám sát.