Bộ trưởng Ngân khố Hoa Kỳ Janet Yellen có chuyến thăm bất ngờ tới Kyiv ngày 27/2 để tái khẳng định sự ủng hộ của Hoa Kỳ đối với Ukraine trong cuộc đấu tranh chống lại cuộc xâm lược của Nga và quảng bá viện trợ kinh tế của Hoa Kỳ nhằm củng cố nỗ lực chiến tranh của Ukraine.
Bà Yellen gặp Tổng thống Volodymyr Zelenskyy và các quan chức chính phủ quan trọng khác, nhắc lại những đảm bảo của Hoa Kỳ do Tổng thống Joe Biden đưa ra một tuần trước tại Kyiv.
“Mỹ sẽ sát cánh với Ukraine cho đến chừng nào còn có thể,” bà Yellen, đứng giữa các bao cát tại văn phòng bộ trưởng nội các, nói với Thủ tướng Ukraine Denys Shmyhal.
Trong cuộc gặp riêng với ông Zelenskyy vào cuối buổi chiều, Bộ Ngân khố nói bà khen ngợi ông “vì sự lãnh đạo và quyết tâm của ông khi đối mặt với cuộc chiến bất hợp pháp và vô cớ của Nga.”
Bộ Ngân khố cho biết bà hoan nghênh các hành động của ông Zelenskyy nhằm tăng cường quản trị và giải quyết nạn tham nhũng - những hành động cần thiết để đảm bảo rằng viện trợ kinh tế của Hoa Kỳ được chi tiêu một cách có trách nhiệm.
“Hoa Kỳ đã hỗ trợ chúng tôi một cách mạnh mẽ kể từ những ngày đầu tiên của cuộc chiến này không chỉ bằng vũ khí mà còn trên mặt trận tài chính”, ông Zelenskyy nói trên kênh truyền thông xã hội Telegram.
“Cần tăng cường hơn nữa các biện pháp trừng phạt nhằm tước đi khả năng tài trợ cho cuộc chiến của Nga”.
Trong bài phát biểu trước công chúng, ông Shmyhal nói ông và bà Yellen đã thảo luận về các biện pháp trừng phạt bổ sung đối với Nga, bao gồm cả việc tịch thu tài sản bị phong tỏa của Nga để mang lại lợi ích cho sự phục hồi của Ukraine.
Nhưng bà Yellen nói với các phóng viên trong một cuộc họp báo rằng vẫn còn những trở ngại pháp lý đáng kể đối với việc tịch thu hoàn toàn khoảng 300 tỷ đô la tài sản của ngân hàng trung ương Nga bị đóng băng và bày tỏ sự thận trọng về những hạn chế mới đối với lĩnh vực năng lượng hạt nhân của Nga.
Bà Yellen tuyên bố chuyển 1,25 tỷ đô la đầu tiên từ đợt hỗ trợ kinh tế và ngân sách mới nhất trị giá 9,9 tỷ đô la từ Washington.
Còi báo động không kích
Chuyến thăm của bà Yellen diễn ra một tuần sau khi ông Biden đến Kyiv không báo trước và hứa hẹn viện trợ quân sự bổ sung 500 triệu đô la cho Ukraine và các chế tài mới nhắm vào Nga được công bố vài ngày sau đó, bao gồm cả việc cấm nhôm của Nga nhập khẩu Mỹ.
Các nhân viên của bà Yellen đã cố gắng giữ bí mật về chuyến thăm cho đến khi bà rời Kyiv.
Ngay trước khi bà đến thủ đô, còi báo động không kích của thành phố đã hú lên như một lời cảnh báo về một cuộc tấn công có thể xảy ra, mặc dù chúng thường hóa ra là báo động sai.
Trong buổi sáng lạnh giá, bà Yellen đã đặt vòng hoa tại bức tường tưởng niệm những người lính Ukraine thiệt mạng trong chiến tranh, và nói: “Tôi đang tận mắt chứng kiến sự tàn phá nặng nề của cuộc chiến tàn khốc của ông Putin.”
Bà dừng lại để xem một chiếc xe tăng Nga bị phá hủy và một khẩu pháo di động được trưng bày tại một quảng trường thành phố vắng bóng du khách và gặp gỡ lực lượng phản ứng đầu tiên từ các dịch vụ khẩn cấp của thành phố.
Hỗ trợ ngân sách
Bà Yellen ghé thăm Kyiv khi trên đường trở về Washington sau cuộc họp của các nhà lãnh đạo tài chính G20 ở Bengaluru, Ấn Độ, nơi bà kêu gọi các đối tác tăng cường viện trợ kinh tế cho Ukraine và nhấn mạnh rằng các bộ trưởng G20 cần lên án mạnh mẽ cuộc xâm lược của Nga.
Kể từ khi chiến tranh bắt đầu, Hoa Kỳ đã cấp cho Ukraine hơn 13 tỷ đô la tài trợ hỗ trợ kinh tế và ngân sách, và khoản giải ngân mới nhất sẽ nâng con số đó lên hơn 14 tỷ đô la, với 8,65 tỷ đô la bổ sung dự kiến đến hết ngày 30/9.
Bà Yellen cho biết hỗ trợ kinh tế như vậy đang giúp chính phủ Ukraine và các dịch vụ công quan trọng tiếp tục hoạt động, mở cửa trường học và trả lương hưu, tạo ra một “nền tảng ổn định” thúc đẩy sức kháng cự của Ukraine.
“Một nỗ lực quân sự bền vững không thể thành công nếu không có một chính phủ hiệu quả ở trong nước,” bà Yellen phát biểu tại Trường Kyiv Obolon số 168, nơi lương của giáo viên, quản lý và nhân viên hỗ trợ được chi trả từ quỹ hỗ trợ ngân sách từ Hoa Kỳ.
Một chiếc bảng phấn tại trường, bị hư hại trong cuộc tấn công đầu tiên của Nga vào thủ đô năm ngoái, có dòng chữ “Crimea là của chúng ta”, bên cạnh một chiếc bảng ghi dòng chữ “2+2=4”.
Ukraine ước tính cần 40 tỷ đến 57 tỷ đô la tài trợ bên ngoài trong năm nay để hỗ trợ nền kinh tế và đang đàm phán một chương trình cho vay 15,5 tỷ đô la với Quỹ Tiền tệ Quốc tế để lấp đầy một phần thiếu hụt.