Đợt đóng cửa một phần chính phủ Mỹ bước sang ngày thứ 13 hôm 3/1/19 giữa lúc giới lập pháp ở Quốc hội và Tổng thống Donald Trump bên hành pháp vẫn chia rẽ sâu sắc liên quan tới ngân khoản mà ông Trump đòi cấp để xây tường biên giới.
Đây là lần đóng cửa chính phủ thứ 19 kể từ giữa thập niên 70 tới nay, lần thứ 3 dưới nhiệm kỳ của một Tổng thống thuộc đảng Cộng hòa, và cũng là một trong những lần đóng cửa kéo dài nhất.
Lần đóng cửa chính phủ dài nhất (21 ngày) xảy ra vào năm 1996 dưới thời cựu Tổng thống Bill Clinton thuộc đảng Dân chủ.
Đợt đóng cửa hiện tại không ảnh hưởng tới 3/4 chính phủ bao gồm Bộ Quốc phòng và Dịch vụ Bưu điện, những nơi có ngân quỹ đảm bảo. Thế nhưng 800 ngàn nhân viên các Bộ như An ninh Nội địa, Vận tải và các cơ quan khác của chính phủ đang bị rơi vào tình trạng tạm nghỉ việc hoặc phải làm việc không lương.
Những gì đang xảy ra khi chính phủ liên bang đang đóng cửa 1/4?
Hệ thống viện bảo tàng Smithsonian
Hệ thống bảo tàng Smithsonian và Sở thú Quốc gia ở Washington bị đóng cửa. Trong số này có viện bảo tàng nổi tiếng là Bảo tàng Quốc gia về Văn hóa-Lịch sử người Mỹ gốc Phi khai trương năm 2016.
An ninh Nội địa
Bộ phụ trách các khâu như Bảo vệ Biên giới và Hải quan, Di trú và Thực thi Hải quan, Cơ quan An ninh Vận tải, Lực lượng Tuần duyên, và Dịch vụ Tình báo đều bị ảnh hưởng.
Trong số 245.000 nhân viên, gần 213.000 người được liệt vào danh sách “thiết yếu,” nên họ phải tới công sở làm việc mà không có lương cho tới khi nào luật chi tiêu được thông qua. Các nhân viên Cơ quan An ninh Vận tải đang làm việc không lương trong những ngày lễ vừa qua đã kiểm soát an ninh cho hơn 2 triệu lượt hành khách cùng hành lý của họ.
Bộ Phát triển Đô thị và Nhà ở
Đa phần trong số 7.500 nhân viên của Bộ này được liệt vào danh sách “không thiết yếu” nên hiện chỉ khoảng 340 nhân viên thuộc Bộ này đang đi làm, gần 1.000 người khác có thể bị gọi tới công sở khi có việc cụ thể, nhưng không được trả lương.
Bộ này vốn trông coi các khoản vay mua nhà và các chương trình trả góp nhà cửa cho người thu nhập thấp. Họ cảnh báo rằng nếu tình trạng đóng cửa chính phủ kéo dài sẽ dẫn tới doanh số bán nhà giảm, đảo ngược xu hướng tiến tới một thị trường vững mạnh.
Bộ Thương mại
Trong lúc chính phủ đóng cửa, Cục Phân tích Kinh tế và Cục Thống kê của Bộ Thương mại không phát hành các dữ liệu kinh tế kể cả các con số quan trọng về GDP, lạm phát, thu nhập cá nhân, chi tiêu, thương mại, và doanh số nhà mới được bán ra.
Văn phòng Quản lý Nhân sự Mỹ
Cơ quan trông coi lực lượng lao động của liên bang đã đưa ra những lời khuyên cho nhân viên trong việc giải quyết tiền bạc về nhà cửa thuê mướn, trả góp hay việc chi trả với các chủ tín dụng kể cả cung cấp các lá thư mẫu giải thích về thiệt hại lợi tức trầm trọng trong thời gian thiếu ngân quỹ liên bang.
Lực lượng Tuần duyên
Các thành viên trong Lực lượng Tuần duyên nhận phiếu lương cuối cùng của năm 2018 vào đầu tuần này. Đây là phiếu lương cuối cùng của họ cho tới khi chính phủ mở cửa trở lại.
Nội vụ
Dịch vụ Công viên Quốc gia do Bộ Nội vụ chủ quản vẫn hoạt động với số nhân viên tối thiểu. Trong lúc chính phủ đóng cửa, một số công viên mở cửa nhưng một số phải đóng cửa hoàn toàn. Dịch vụ Công viên Quốc gia không cung cấp các dịch vụ như vệ sinh, bảo dưỡng đường sá-cơ sở, hay đổ rác cho các công viên. Các khu cắm trại đã bắt đầu đóng cửa vì các vấn đề liên quan đến vệ sinh. Các công viên này thiệt hại ước tính gần 400 ngàn đô la mỗi ngày.
Vận tải
Trong số 55.000 nhân viên, trên 20.000 người đang phải nghỉ làm không lương.
Văn phòng Hành pháp của Tổng thống
Khoảng 1.100 trong số 1.800 nhân viên đang nghỉ làm không lương, kể cả nhân viên của Văn phòng Quản lý và Ngân sách, nơi giúp thực thi các mục tiêu ngân sách và chính sách.
NASA
Đa số nhân viên Cơ quan Hàng không và Vũ trụ Hoa Kỳ bị nghỉ việc không lương. Công tác về các nhiệm vụ của các vệ tinh chưa được phóng sẽ bị đình chỉ cho tới khi nào cơ quan nhận được ngân khoản từ chính phủ.
Các thủ tục kết hôn
Một số dịch vụ từ chính quyền thành phố ở thủ đô Washington DC bị ảnh hưởng trong đợt đóng cửa chính phủ liên bang lần này, chẳng hạn như các văn phòng cấp phát giấy kết hôn cũng bị đóng cửa.