Tổng thống Mỹ Donald Trump giờ đây hiện đang đối mặt với nguy cơ sẽ có những hành động phản ứng vượt tầm kiểm soát, bị liên đới trong vụ tai tiếng ‘trả tiền bịt miệng’ cho vụ ngoại tình, và khả năng các cử tri trung thành của ông không còn thiết tha đi bầu trong kỳ bầu cử giữa kỳ sắp tới, một bài phân tích trên tờ USA Today nhận định.
Những nguy cơ này đã trở nên hiển hiện sau khi hai cựu cộng sự thân tín của ông là Michael Cohen và Paul Manafort người đã nhận tội để được giảm án còn kẻ thì bị tuyên là có tội với hàng loạt tội danh hôm thứ Ba ngày 21/8.
Bước ngoặt trong cuộc điều tra của Công tố viên đặc biệt Robert Mueller về khả năng có sự thông đồng với Nga của ban vận động tranh cử của ông Trump đã có bước đột phá vào lúc ông Trump sắp lên đường đi vận động cho Đảng Cộng hòa trong cuộc bầu cử giữa kỳ.
Trong bài phân tích có tựa đề ‘Những tai hại từ vụ việc của Michael Cohen và Paul Manafort có thể gây ra hậu quả thật sự cho ông Trump’, tờ USA Today nhận định rằng vụ lùm xùm lần này của ông Trump ‘hoàn toàn khác’ với những lần trước.
Theo tờ báo này thì nhiệm kỳ tổng thống của ông Donald Trump trước giờ vẫn diễn ra theo quy tắc như sau: những tin tức khiến khán giả sửng sốt mà sau đó trở thành chủ đề của những bài phân tích đáng sợ vốn đưa ra những dự đoán sẽ có thay đổi căn bản nhưng rồi thay đổi này không xảy ra và nó chóng được thay thế bằng một tin tức gây sửng sốt khác.
Lần này thì khác. Khác biệt ở đây là những diễn biến vốn khiến thủ đô Washington DC hồi hộp không thể bị động thái chính trị nào đó lèo lái đi chỗ khác hay bị làm cho xao nhãng bởi cơn nóng giận trên Twitter. Lòng trung thành đáng kinh ngạc của nhóm những người ủng hộ ông Trump, vốn sẽ vẫn đứng vững, không còn ý nghĩa ở đây.
Giờ đây cuộc điều tra của Công tố viên đặc biệt Robert Mueller đã giành thắng lợi trong phiên tòa đầu tiên và đã kết tội cựu chủ tịch ban vận động tranh cử của ông Trump là ông Paul Manafort là gian lận tài chính. Bản án này được đưa ra chỉ vài phút sau khi cựu luật sư riêng của ông Trump, ông Michael Cohen, nhận tội. Hành động nhận tội này của ông Cohen đã làm liên đới ông Trump về tội vi phạm luật tài chính tranh cử với việc trả tiền bịt miệng trong chiến dịch tranh cử hồi năm 2016.
“Vẫn còn những câu chuyện ly kỳ ở phòng xử án ở phía trước,” bài phân tích dự đoán và so sánh cảm giác về mối nguy hiểm ngày càng tăng xung quanh Trump với những ngày tháng đầy xáo trộn của những người tiền nhiệm của ông: bước ngoặt trong vụ tai tiếng Watergate vốn khiến cho Tổng thống Richard Nixon phải từ chức và trong vụ Monica Lewinsky vốn khiến cho ông Bill Clinton bị luận tội.
Ngay cả một số đồng minh thân cận của ông Trump cũng lo ngại rằng các sự việc đang tiến triển theo một cách không thể đoán định và có thể khiến ông Trump có những phản ứng không thể kiểm soát. Quyết định của ông Trump ân xá cho Manafort, người mà mới mấy ngày trước ông đã ra sức bảo vệ trên Twitter vì đã không buông xuôi trước áp lực của cuộc điều tra như Michael Cohen và còn nói rằng ông ‘rất tôn trọng một người dũng cảm như thế’ hay việc ông sa thải Mueller ‘sẽ tạo ra một thảm họa ở quy mô mới’, theo USA Today.
Hãy xem ý nghĩa của những lời biện hộ mà tổng thống và những người thân cận của ông đưa ra.
“Việc này không có liên quan gì đến thông đồng với Nga,” ông Trump phát biểu trước các phóng viên ở Nhà Trắng và nói thêm rằng bản án đối với Manafort ‘không dính gì đến tôi’.
Tại Đồi Capitol, Thượng nghị sỹ bang Texas John Cornyn, một thành viên trong ban lãnh đạo Đảng Cộng hòa, cũng có thái độ tương tự.
“À, tôi chưa thể xem kỹ tất cả các chi tiết, nhưng tôi có thể lưu ý rằng chuyện này không có gì liên quan đến việc thông đồng với Nga hay việc Nga can thiệp bầu cử,” ông Cornyn nói.
“Điều đó đúng. Bản án tù mà Manafort và Cohen đang đối mặt không phải là cho những tội danh về giúp đỡ Moscow can thiệp vào bầu cử Mỹ. Nhưng giờ đây bản thân ông Trump đang phải đối mặt với các cáo buộc thông thường hơn rằng ông đã vi phạm pháp luật với việc tìm cách che giấu hai vụ quan hệ tình ái ngoài luồng khi chúng có nguy cơ trở thành mối nguy chính trị đối với ông,” bài phân tích của USA Today viết.
Trong khi đó, cuộc điều tra về khả năng có thể có thông đồng với Nga và cản trở công lý vẫn đang tiếp diễn. Một số quyết định quan trọng sẽ chóng được đưa ra: thứ nhất là liệu ông Trump có chịu tình nguyện trả lời các câu hỏi của ông Mueller hay không và thứ hai là nếu như ông Trump không chịu thì liệu ông Mueller sẽ có trát đòi ông Trump đến gặp hay không.
Tờ báo này cho rằng thái độ của các cử tri đối với ông Trump hiện đã trở nên đủ cứng rắn nên họ sẽ không lay chuyển. Các ủng hộ viên của ông vẫn sẽ nhắc đến thái độ chiến đấu của ông Trump và nền kinh tế đang tăng trưởng mạnh như là những lý do để tiếp tục ủng hộ ông, chứ không phải lòng tin vào nhân cách của ông.
Tuy nhiên những vụ ồn ào mới nhất này vẫn có khả năng tác động đến cuộc bầu cử giữa kỳ vốn chỉ còn 76 ngày nữa là đến – không phải là chúng sẽ thay đổi lá phiếu của cử tri mà sẽ khiến họ nghĩ xem họ có nên cất công đi bỏ phiếu hay không. Các cử tri Cộng hòa vốn không bao giờ muốn bỏ phiếu cho ứng viên Dân chủ sẽ cảm thấy bị ức chế trước những vụ lùm xùm đầy xấu hổ nên nhiều khả năng sẽ ở nhà. Trong khi đó, các cử tri của Đảng Dận chủ vốn lâu nay chẳng mấy hào hứng đi bầu, nhất là trong các kỳ bầu cử giữa kỳ, giờ đây sẽ hăng hái đi bầu.
“Các phân tích gia phi đảng phái giờ đây đánh giá Đảng Dân chủ nhiều khả năng giành lại Hạ viện từ tay Đảng Cộng hòa. Nếu điều đó trở thành sự thật, phe Dân chủ sẽ có thể tổ chức những cuộc điều trần, phát động các cuộc điều tra, ra trát đòi ra khai chứng và thậm chí là luận tội tổng thống,” USA Today nhận định.