Khoa học công nghệ

Trồng lúa với kỹ thuật canh tác ít tốn kém hơn, năng suất cao hơn

Những người ủng hộ cách canh tác theo SRI nói rằng phương pháp này trồng được nhiều lúa hơn mà lại sử dụng ít nước hơn và ít phân bón hóa học hơn

Nếu có được một phương pháp canh tác giúp cho các nông gia tại thế giới đang phát triển trồng được nhiều lúa hơn mà lại sử dụng ít nước hơn và ít phân bón hóa học hơn là phương pháp mà họ dùng hiện nay thì điều đó có thể tạo được một khác biệt lớn giữa lúc dân số thế giới đang gia tăng, chi phí của việc canh tác lên cao và nước càng ngày càng hiếm. Các nhà cổ vũ cho một phương pháp như thế nói rằng họ tin là phương pháp có tên là Hệ Thống Gia Tăng Sản Lượng Lúa gọi tắt là SRI thực sự đem lại hiệu quả. Nhưng một số các tên tuổi lớn trong ngành khảo cứu lúa gạo cho rằng nếu như phương pháp này nghe quá hay thì có lẽ thực sự không phải như vậy. Nhưng phương pháp này hiện đang lan tràn khắp thế giới đang phát triển, cho dù có được những tên tuổi này ủng hộ hay không ủng hộ. Thông tín viên Steve Baragona của đài VOA đã phỏng vấn nhiều nông gia tại các quốc gia đang phát triển, trong số đó có một nông gia Việt Nam, ông Lê Thạch, chủ tịch Hợp Tác Xã Đại Nghĩa ở Hà Nội.

VOA: Phương cách ông canh tác lúc trước và cách canh tác theo SRI khác nhau như thế nào?

Ông Lê Thạch: Phương pháp cấy lúa theo kỹ thuật SRI khác với trước là tập quán cũ của bà con canh tác thì cấy mạ già, cấy nhiều khóm trên một mét vuông và nhiều khóm trên một rãnh. Phương pháp SRI cấy mạ non, cấy một rãnh, cấy thưa và bón ít phân đạm. Đối với phương pháp SRI, giai đoạn lúa đẻ nhánh thì rút cạn nước, không giữ nước trên ruộng, phơi cho ruộng nẻ đất. Chính vì trên ruộng thưa, thoáng cho nên bệnh trên lúa ít và sâu cũng ít. Bệnh ít, sâu ít, như vậy sử dụng thuốc trừ sâu ít cho nên môi trường tôm cua cá được bảo tồn và phát triển.

VOA: So với phương pháp cũ, phương pháp mới cho sản lượng cao hơn như thế nào?

Ông Lê Thạch: Còn về lợi ích, thứ nhất là cấy SRI giảm 70% lượng thóc giống cho một sào cấy, 30% phân đạm và giảm công cấy gần một nửa, khoảng 40% công cấy. Năng suất lúa cao hơn, tăng từ 5 đến 10% và chi phí giảm ở các khâu như giảm giống, giảm phân đạm, giảm công và giảm lượng nước tưới.

VOA: Khi có người đến với ông và nói phương pháp mới dùng ít giống, ít công, ít nước nhưng lại làm ra tiền nhiều hơn thì ông nghĩ như thế nào, phản ứng của ông ra sao?

Ông Lê Thạch: Nông dân lúc mới đầu người ta chưa tin, người ta chưa làm. Chúng tôi phải cam kết là nếu làm theo mới, kỹ thuật mới mà năng suất thấp thì tập thể chúng tôi bù lỗ để cho họ yên tâm canh tác theo phương pháp mới.

VOA: Những điều ông vừa nói có đủ để thuyết phục nông dân thử làm hay không?

Ông Lê Thạch: Vụ đầu tiên làm với diện tích nhỏ thôi nhưng thành công. Vụ thứ hai mở rộng thêm một ít lại thành công cho nên từ những vụ nông dân trông thấy thành công, năng suất cao hơn, chi phí thấp hơn nên tự người ta làm theo phương pháp mới.

VOA: Ông có phản ứng như thế nào khi nghe giới thiệu về phương pháp mới này?

Ông Lê Thạch: Được nghe giới thiệu về SRI, đầu tiên tôi cũng chưa tin, nhưng được cán bộ đưa đi tham quan nơi đã làm thí nghiệm nôi ruộng nho nhỏ, nhìn thấy cây lúa ra nhiều bông, nhiều nhánh và nhìn thấy có năng suất nên tôi tin, tôi về ứng dụng cho nông dân của tôi làm.

Cám ơn ông đã dành thì giờ cho chúng tôi.