Một nhóm tác chiến tàu sân bay của Mỹ do hàng không mẫu hạm USS Theodore Roosevelt dẫn đầu đã tiến hành một cuộc tập trận chung kéo dài hai ngày với các đồng minh Nhật Bản và Hàn Quốc trong lúc Tổng thống Mỹ Joe Biden gặp các nhà lãnh đạo Nhật và Philippines tại Nhà Trắng.
Các động thái quân sự và ngoại giao cùng lúc nhằm để tăng cường sự đoàn kết của các đồng minh trước điều mà họ cho là hành động quân sự hung hăng của Trung Quốc trong khu vực.
Một số tàu khu trục được trang bị tên lửa dẫn đường của Mỹ và Hàn Quốc và một chiến hạm Nhật đã tham gia các cuộc tập trận ở Biển Hoa Đông có tranh chấp, vùng biển mà các nước ngày càng lo ngại về yêu sách chủ quyền của Trung Quốc.
Chuẩn đô đốc Christopher Alexander, chỉ huy Nhóm tác chiến tàu sân bay số 9, cho biết ba nước đã tiến hành các cuộc tập trận dưới biển, các chiến dịch ngăn chặn hàng hải, diễn tập tìm kiếm-cứu hộ và công tác liên lạc và chia sẻ dữ liệu. Ông nói với các nhà báo hôm 11/4 trên tàu Roosevelt rằng những cuộc tập trận này sẽ giúp cải thiện thông tin liên lạc giữa Mỹ và các đồng minh và “giúp chúng tôi chuẩn bị tốt hơn cho một cuộc khủng hoảng trong khu vực.”
“Thời điểm này rất bận rộn; có rất nhiều chuyện đang diễn ra trên thế giới,” Chuẩn tướng Alexander nói. “Ý nghĩa của cuộc tập trận này là chúng ta có ba quốc gia cùng chí hướng, ba lực lượng hải quân cùng chí hướng cùng tin vào hòa bình, an ninh và ổn định ở Tây Thái Bình Dương.”
Cuộc tập trận tập trung cải thiện khả năng phản ứng chung của ba nước trước các mối đe dọa hạt nhân và tên lửa ngày càng tăng của Triều Tiên, hải quân Hàn Quốc cho biết trong một tuyên bố. Họ nói rằng hải quân ba nước đã tiến hành tập trận chống tàu ngầm để tăng cường khả năng sẵn sàng trước các mối đe dọa tàu ngầm của Triều Tiên và tập luyện ngăn chặn hàng hải để ngăn khả năng Triều Tiên chuyển giao bất hợp pháp vũ khí cấm.
Cuộc tập trận này nằm trong nỗ lực của Tổng thống Biden nhằm tăng cường cam kết an ninh và ngoại giao với các quốc gia vùng Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương. Ông Biden đã tiếp Thủ tướng Nhật Fumio Kishida và Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos tại Nhà Trắng trong cuộc gặp ba bên lần đầu tiên hôm 11/4, đồng thời tuyên bố rằng cam kết quốc phòng của Mỹ đối với các đồng minh Thái Bình Dương là ‘sắt đá’.
Các cuộc tập trận hải quân Mỹ-Nhật-Hàn diễn ra sau các cuộc tập trận bốn bên được tổ chức ở Biển Đông với sự tham gia của Nhật, Mỹ, Úc và Philippines. Những bên tham gia thận trọng tránh đề cập đến Trung Quốc và cho biết họ tập trận là để bảo vệ khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương hòa bình và ổn định.
Người phát ngôn Bộ Quốc phòng Trung Quốc hôm 12/4 nói rằng các hoạt động của Trung Quốc trên Biển Đông là ‘chính đáng, hợp pháp và không thể chê trách’ và cáo buộc Mỹ diễu võ giương oai trong khu vực cũng như xây dựng kết bè đảng chống Trung Quốc.
“Những hành động này là vô trách nhiệm và cực kỳ nguy hiểm,” Đại tá Ngô Khiêm, người phát ngôn Bộ Quốc phòng Trung Quốc, nói trong một tuyên bố được đăng trực tuyến.