Tòa án Tối cao Hoa Kỳ ngày 26/3 dường như sẽ duy trì quyền tiếp cận loại thuốc được sử dụng trong gần 2/3 tổng số ca phá thai ở Mỹ, trong vụ xét xử liên quan đến phá thai đầu tiên của tòa này kể từ khi các thẩm phán bảo thủ lật ngược vụ Roe kiện Wade cách đây hai năm.
Trong gần 90 phút tranh luận, dường như đã xuất hiện sự đồng thuận rằng những người phản đối việc phá thai đã thách thức sự chấp thuận của FDA đối với thuốc mifepristone và các hành động tiếp theo nhằm tạo điều kiện dễ dàng tiếp cận nó là thiếu cơ sở pháp lý hoặc tư cách khởi kiện.
Quyết định như vậy sẽ giữ nguyên các quy định hiện hành cho phép bệnh nhân nhận thuốc qua đường bưu điện mà không cần đến gặp bác sĩ trực tiếp và dùng thuốc để phá thai trong suốt 10 tuần của thai kỳ.
Luật sư Elizabeth Prelogar, luật sư hàng đầu của chính quyền Biden tại Tòa án Tối cao, nói tòa án nên làm rõ rằng các bác sĩ và tổ chức chống phá thai thách thức việc FDA nới lỏng các hạn chế đối với mifepristone là họ còn xa lắm mới có tư cách pháp lý để kiện.
Ngay cả ba thẩm phán chiếm đa số trong việc đảo ngược vụ kiện “Roe chống Wade” cũng đặt ra những câu hỏi hoài nghi về việc tư cách làm luật sư cho những người phản đối việc phá thai. Thẩm phán Amy Coney Barrett, Neil Gorsuch và Brett Kavanaugh là ba người được cựu Tổng thống Donald Trump bổ nhiệm vào Tòa án Tối cao.
Ví dụ, bà Barrett dường như nghi ngờ rằng các bác sĩ được luật sư Erin Hawley xác định có thể chứng minh rằng họ thực sự bị tổn hại bởi hành động của FDA, một trong những yêu cầu để chứng minh tư cách.
Bà Barrett nói: “Đối với tôi, khó khăn là các bản khai có vẻ giống sự phản đối của lương tâm hơn.”
Những người phản đối việc phá thai đang yêu cầu các thẩm phán phê chuẩn phán quyết từ tòa phúc thẩm liên bang bảo thủ nhằm hạn chế quyền sử dụng mifepristone, một trong hai loại thuốc được sử dụng trong phá thai bằng thuốc.
Việc tòa án tối cao quay trở lại vấn đề phá thai đang diễn ra trong bối cảnh chính trị và pháp lý đã được định hình lại bởi quyết định phá thai vào năm 2022 khiến nhiều tiểu bang do Đảng Cộng hòa lãnh đạo cấm hoặc hạn chế nghiêm ngặt việc phá thai.
Phán quyết đó có những hậu quả chính trị ngay lập tức, và kết quả của vụ kiện mới, dự kiến diễn ra vào đầu mùa Hè, có thể ảnh hưởng đến các cuộc chạy đua vào Quốc hội và Tòa Bạch Ốc.
Khung cảnh bên ngoài Tòa án Tối cao rất sôi động vào sáng ngày 26/3, với những người biểu tình chiếm giữ các đường phố xung quanh tòa án và các nhóm ở cả hai phía tuần hành và hô vang. Cảnh sát cũng chặn giao thông xung quanh tòa án.
Hậu quả thực tế của phán quyết đối với những người phản đối việc phá thai sẽ rất nghiêm trọng, có thể là dừng việc cung cấp mifepristone qua đường bưu điện và tại các chuỗi nhà thuốc lớn, giảm thời gian mang thai khi thuốc này có thể được sử dụng từ 10 xuống còn bảy tuần và chấm dứt các chuyến thăm khám sức khỏe từ xa ngày càng phổ biến mà thông qua các cuộc thăm khám đó, thuốc sẽ được kê toa.
Chính quyền của Tổng thống Joe Biden và các nhà sản xuất thuốc cảnh báo rằng kết quả như vậy cũng có thể làm suy yếu quy trình phê duyệt thuốc của FDA một cách rộng rãi hơn bằng cách mời các thẩm phán phán xét lại các phán quyết khoa học của cơ quan.
Các bác sĩ chống phá thai và các tổ chức y tế cho rằng các quyết định của FDA vào năm 2016 và 2021 nhằm nới lỏng các hạn chế đối với việc sử dụng thuốc là không hợp lý và “gây nguy hiểm cho sức khỏe phụ nữ trên toàn quốc”. Chính quyền Đảng Dân chủ và Phòng thí nghiệm Danco có trụ sở tại New York, nơi sản xuất mifepristone, trả lời rằng loại thuốc này là một trong những loại thuốc an toàn nhất mà FDA từng phê duyệt.
Trong một giải pháp khả thi, các thẩm phán có thể tránh đụng đến các khía cạnh nhạy cảm về mặt chính trị hơn của vụ án trong khi vẫn duy trì quyền tiếp cận mifepristone. Chính quyền và Danco cho rằng những người thách thức thiếu quyền hoặc tư cách pháp lý để khởi kiện. Nếu tòa án cấp cao đồng ý, về cơ bản nó sẽ bác bỏ vụ án và xóa phán quyết phúc thẩm.
Một trường hợp phá thai khác đã được ghi vào sổ ghi án. Tháng tới, các thẩm phán sẽ nghe các tranh luận về việc liệu luật liên bang về điều trị khẩn cấp tại bệnh viện có phải bao gồm việc phá thai hay không, ngay cả ở những tiểu bang đã cấm việc này.
Vụ án mifepristone bắt đầu năm tháng sau khi Tòa án Tối cao lật ngược vụ “Roe kiện Wade.” Những người phản đối việc phá thai ban đầu đã giành được phán quyết sâu rộng gần một năm trước từ Thẩm phán Liên bang Hoa Kỳ Matthew Kacsmaryk, một người được ông Trump bổ nhiệm ở Texas, phán quyết này sẽ thu hồi hoàn toàn sự chấp thuận của loại thuốc này. Tòa Phúc thẩm Khu vực 5 của Hoa Kỳ đã giữ nguyên sự chấp thuận ban đầu của FDA đối với mifepristone. Nhưng nó sẽ đảo ngược những thay đổi mà những người ban hành qui định đã thực hiện vào năm 2016 và 2021 nhằm giảm bớt một số điều kiện dùng thuốc.
Tòa án Tối cao đã tạm dừng phán quyết sửa đổi của tòa phúc thẩm, sau đó đồng ý xét xử vụ án, mặc dù Thẩm phán Samuel Alito, tác giả của quyết định đảo ngược vụ “Roe kiện Wade,” và Thẩm phán Clarence Thomas lẽ ra đã cho phép một số hạn chế có hiệu lực trong khi vụ việc được tiến hành.
Mifepristone là một trong hai loại thuốc cùng với misoprostol được sử dụng trong phá thai bằng thuốc. Số lượng thuốc này đã tăng lên trong nhiều năm. Hơn 6 triệu người đã sử dụng mifepristone kể từ năm 2000. Mifepristone được dùng đầu tiên để làm giãn cổ tử cung và ngăn chặn hormone progesterone cần thiết để duy trì thai kỳ. Misoprostol được uống sau 24 đến 48 giờ, khiến tử cung co bóp và tống mô thai ra ngoài.
Các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe cho biết nếu mifepristone không còn hoặc quá khó kiếm, họ sẽ chuyển sang chỉ sử dụng misoprostol, loại thuốc này ít hiệu quả hơn trong việc chấm dứt thai kỳ.