Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy, trong một cuộc điện đàm kỷ niệm ngày độc lập của Ukraine hôm thứ Năm kêu gọi Moscow giao quyền kiểm soát nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia cho chính quyền Ukraine.
Ông Biden và ông Zelenskyy cũng kêu gọi các quan chức quốc tế đến đánh giá mức độ an toàn của nhà máy, giữa những lo ngại về thảm họa hạt nhân, trong khi Moscow và Kyiv cáo buộc nhau pháo kích khu vực gần tiền tuyến ở miền nam Ukraine.
“Hai nhà lãnh đạo cũng kêu gọi Nga trao lại toàn quyền kiểm soát Nhà máy Điện Hạt nhân Zaporizhzhia cho Ukraine và cho Cơ quan Nguyên tử năng Quốc tế (IAEA) tiếp cận nhà máy”, Tòa Bạch Ốc cho hay.
Tổ hợp lò phản ứng hạt nhân, lớn nhất châu Âu, bị lực lượng xâm lược Nga chiếm giữ vào tháng 3 và nằm gần tiền tuyến, đã bị bắn phá liên tục trong những tuần gần đây.
Phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc Karine Jean-Pierre nói với phóng viên trước khi công bố thông báo: “Nga nên đồng ý một khu phi quân sự xung quanh nhà máy” và cho phép IAEA thăm “càng sớm càng tốt để kiểm tra tính an toàn và an ninh của hệ thống”.
Các quan chức Ukraine và Nga đều nói nhân viên từ cơ quan giám sát hạt nhân của Liên hiệp quốc có thể sớm đến thăm nhà máy này.
Trong cuộc điện đàm, ông Biden cũng củng cố sự ủng hộ của Hoa Kỳ đối với Ukraine, quốc gia bị Nga xâm lược sáu tháng trước trong cuộc chiến mà Ukraine và phương Tây mô tả là một cuộc chinh phạt vô cớ. Moscow nói rằng họ đang thực hiện một “chiến dịch quân sự đặc biệt” để “phi quân sự hóa” và “phi quốc xã hóa” nước láng giềng nhỏ hơn.
Tổng thống Biden viết trên Twitter rằng ông biết ngày kỷ niệm độc lập của Ukraine năm nay vừa cay đắng vừa ngọt ngào. “Nhưng tôi đã nói rõ rằng Hoa Kỳ sẽ tiếp tục hỗ trợ Ukraine và người dân của họ trong lúc họ chiến đấu để bảo vệ chủ quyền của mình”, Tổng thống Mỹ cho biết.