Liên hiệp quốc đưa các lực lượng Nga vào danh sách đen hàng năm gồm các quốc gia vi phạm quyền trẻ em trong xung đột vì sát hại các bé trai và bé gái cũng như tấn công các trường học và bệnh viện ở Ukraine, theo một phúc trình mới mà AP thấy được hôm 22/6.
Tổng thư ký Antonio Guterres nói trong phúc trình trước Hội đồng Bảo an rằng ông “kinh hoàng” trước số lượng lớn “vi phạm nghiêm trọng” đối với trẻ em ở Ukraine vào năm 2022, “bị sốc” trước số vụ tấn công vào trường học và bệnh viện, “quan ngại” vì cách giam giữ trẻ em, và “phẫn nộ” vì một số trẻ em Ukraine đã bị chuyển sang Nga.
Người đứng đầu Liên hiệp quốc không đưa Israel vào danh sách đen vì những vi phạm nghiêm trọng đối với 1.139 trẻ em Palestine, bao gồm 54 vụ giết người vào năm ngoái - như những người ủng hộ đã hy vọng.
Thay vào đó, ông hoan nghênh sự giao tiếp của Israel với đặc phái viên của Liên hiệp quốc về trẻ em trong xung đột vũ trang, bà Virginia Gamba, và “việc xác định các biện pháp thực tế bao gồm cả những biện pháp do Liên hiệp quốc đưa ra” để bảo vệ trẻ em.
Ông Riyad Mansour, đại sứ Palestine tại Liên hiệp quốc, nói với các phóng viên rằng ông Guterres “đã phạm một sai lầm lớn” khi không liệt kê chính phủ cực đoan nhất trong lịch sử của Israel.
Ông nói: “Thật là thất vọng đối với người dân Palestine và trẻ em Palestine.”
Trong phúc trình trên phạm vi rộng, ông Tổng thư ký cho biết năm ngoái trẻ em bị ảnh hưởng bởi xung đột rất nhiều. Ông cho biết Liên hiệp quốc đã kiểm chứng những vi phạm nghiêm trọng đối với 13.469 trẻ em, trong đó có 2.985 em bị giết, ở 24 quốc gia và một khu vực.
“Vi phạm nghiêm trọng” bao gồm tuyển dụng và sử dụng thiếu niên bởi các chiến binh, giết người và gây thương tích, bạo lực tình dục, bắt cóc và tấn công trường học và bệnh viện.
Ông Guterres nói xung đột lan rộng sang các khu vực mới đã góp phần làm gia tăng 140% các vụ vi phạm nghiêm trọng ở Myanmar và 135% ở Nam Sudan. Sự gia tăng hoạt động của các nhóm vũ trang, bao gồm cả al-Qaida và Nhà nước Hồi giáo, cũng khiến tình hình ở trung tâm Sahel xấu đi nghiêm trọng, đặc biệt là ở Burkina Faso, dẫn đến sự gia tăng 85% các vụ vi phạm nghiêm trọng.
Tổng thư ký cho biết các vi phạm cũng gia tăng ở Colombia, Israel, các vùng lãnh thổ của Palestine, Lebanon, Libya, Mali, Nigeria, Sudan và Syria.
Báo cáo cũng liệt kê hai quốc gia mới đáng quan tâm đối với trẻ em: Haiti và Niger.
Ông Guterres nói các lực lượng vũ trang Nga và các nhóm vũ trang liên kết đã bị liệt vào danh sách thực hiện 480 vụ tấn công vào trường học và bệnh viện, giết hại trẻ em, đặc biệt bằng các cuộc pháo kích và không kích vào các thành phố và thị trấn. Theo phúc trình, 136 trẻ em Ukraina đã thiệt mạng và 518 em bị thương.
Tổng thư ký kêu gọi các lực lượng Nga tuân thủ các nghĩa vụ của họ theo luật pháp quốc tế và các cam kết của chính họ để bảo vệ trẻ em, bao gồm cả việc tránh sử dụng trường học và bệnh viện cho mục đích quân sự, đưa ra các biện pháp quy trách nhiệm và bồi thường, đồng thời trao đổi thông tin với Liên hiệp quốc về tất cả trẻ em ở các khu vực bị ảnh hưởng bởi xung đột.
Ông Guterres cũng kêu gọi Nga đảm bảo rằng không có thay đổi nào đối với tình trạng cá nhân của trẻ em Ukraine, bao gồm cả quốc tịch của chúng.
Việc đưa trẻ em Ukraine sang Nga đã trở thành mối lo ngại kể từ khi Nga xâm lược và Tòa án Hình sự Quốc tế đã gia tăng áp lực lên Nga khi ban hành lệnh bắt giữ vào ngày 17 tháng 3 đối với Tổng thống Vladimir Putin và ủy viên quyền trẻ em Nga, Maria Lvova-Belova, cáo buộc họ bắt cóc trẻ em từ Ukraina.
Người đứng đầu Liên hiệp quốc cho biết ông cũng lo ngại về số vụ vi phạm nghiêm trọng của các lực lượng Ukraine đối với trẻ em và kêu gọi họ tuân thủ các biện pháp bảo vệ dân thường theo luật pháp quốc tế.
Theo phúc trình, lực lượng vũ trang Ukraine chịu trách nhiệm về cái chết của 80 trẻ em và làm bị thương 175 em khác, cũng như 212 vụ tấn công vào trường học và bệnh viện.
Trong một diễn biến khác liên quan tới Ukraine, Đan Mạch sẽ tổ chức một cuộc họp vào cuối tuần này gồm các cố vấn an ninh quốc gia từ các nước phương Tây ủng hộ Ukraine và các nước từ chối lên án cuộc xâm lược của Nga, các quan chức cho biết ngày 22/6.
Hoa Kỳ sẽ cử cố vấn an ninh quốc gia Jake Sullivan và Thứ trưởng Ngoại giao Victoria Nuland tới cuộc họp ở Copenhagen, cuộc họp sẽ tập trung vào cách đạt được hòa bình công bằng ở Ukraine, một quan chức phương Tây giấu tên cho biết vì chuyến đi chưa được chính thức công bố.
Quan chức này nói Ấn Độ, Brazil và Nam Phi, những quốc gia từ chối lên án cuộc xâm lược và không tham gia các biện pháp trừng phạt của phương Tây đối với Moscow, cũng đã được mời tham dự, nhưng không thể nêu tên cụ thể các nước sẽ tham dự.
Các quan chức Đan Mạch ngày 22/6 không trả lời yêu cầu bình luận, nhưng Bộ trưởng Ngoại giao Lars Lokke Rasmussen trước đó nói rằng Đan Mạch sẽ sẵn sàng tổ chức các cuộc đàm phán về cách chấm dứt chiến tranh với nhiều quốc gia, bao gồm cả những quốc gia chưa ngỏ lời ủng hộ Ukraine.
Brazil, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi, cùng với Nga tạo thành nhóm các nền kinh tế đang phát triển BRICS, đã đưa ra lập trường trung lập trong cuộc xung đột và kêu gọi đàm phán hòa bình giữa Nga và Ukraine.