Nga đang lợi dụng vụ mưu sát cựu Tổng thống Donald Trump để khuếch đại thêm sự chia rẽ chính trị tại Hoa Kỳ và làm suy yếu sự ủng hộ dành cho Ukraine.
Truyền thông nhà nước Nga đã thổi phồng sự ủng hộ mà nghi phạm Ryan Wesley Routh dành cho Ukraine như là động lực thúc đẩy Routh mưu sát ông Trump.
Đồng thời, Moscow phủ nhận nỗ lực của chính họ muốn gieo rắc chia rẽ tại Hoa Kỳ và tác động đến cuộc bầu cử tổng thống Mỹ ngày 5 tháng 11.
Bình luận về vụ mưu sát, phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết Moscow thấy “tình hình căng thẳng” như thế nào trước cuộc bầu cử tổng thống, “kể cả giữa các đối thủ chính trị”.
“Cuộc đấu tranh chính trị đang leo thang, nhiều phương pháp khác nhau đang được sử dụng”, ông Peskov nói. “Chúng tôi đang theo dõi chặt chẽ vấn đề này, nhưng chúng tôi chưa bao giờ can thiệp vào vấn đề này theo bất kỳ cách nào và chúng tôi cũng không can thiệp vào lúc này”.
Điều đó không đúng sự thật.
Trong báo cáo ngày 17 tháng 9, Trung tâm phân tích mối đe dọa của Microsoft cho biết trong khi “ảnh hưởng của Nga đối với các cuộc bầu cử ở Hoa Kỳ vẫn không đổi trong thập niên qua”, Moscow đã thay đổi chiến thuật “để tiếp cận đối tượng người Mỹ trong bối cảnh môi trường truyền thông xã hội năng động và phép tính bầu cử thay đổi”.
Những chiến thuật đó được phản ánh trong các bản cáo trạng và các chế tài gần đây nhất của chính phủ Hoa Kỳ đối với các tác nhân gây ảnh hưởng của Nga.
Vào ngày 4 tháng 9, Bộ Tư pháp (DOJ) tuyên bố đã tịch thu 32 tên miền internet được sử dụng “trong các chiến dịch gây ảnh hưởng xấu ở nước ngoài do chính phủ Nga chỉ đạo”, được gọi là Doppelganger.
DOJ cho biết các công ty Nga, “dưới sự chỉ đạo và kiểm soát của Chính quyền Tổng thống Nga”, đã sử dụng các tên miền đó và các tên miền khác để đóng giả là các thương hiệu truyền thông độc đáo và mạo danh “các thực thể tin tức hợp pháp”, với mục tiêu “bí mật truyền bá tuyên truyền của chính phủ Nga”.
Tuyên truyền đó nhằm mục đích “giảm sự ủng hộ quốc tế đối với Ukraine, củng cố các chính sách và lợi ích thân Nga và gây ảnh hưởng đến cử tri trong các cuộc bầu cử ở Hoa Kỳ và nước ngoài, bao gồm cả Cuộc bầu cử Tổng thống Hoa Kỳ năm 2024”.
Trong báo cáo của mình, Microsoft đã ghi nhận “sự thay đổi đồng bộ” của ba tác nhân gây ảnh hưởng liên kết với Điện Kremlin, Storm-1516, Storm-1679 và Ruza Flood, “hướng tới việc bôi nhọ chiến dịch tranh cử” của ứng cử viên tổng thống đảng Dân chủ, Phó Tổng thống Kamala Harris.
Microsoft cho biết các tác nhân gây ảnh hưởng của Nga đã sản xuất các video không xác thực ám chỉ bà Harris và người bạn đồng hành của bà, Thống đốc Minnesota Tim Walz, “trong các thuyết âm mưu ngụy tạo kỳ quặc”.
Những hành động ác ý đó được xác nhận thêm bởi các hồ sơ mà DOJ thu được từ Meta, công ty sở hữu Facebook, Instagram và WhatsApp. Các hồ sơ đó cho thấy các tác nhân gây ảnh hưởng của Nga đã sử dụng các trang Meta và quảng cáo để phát tán thông tin sai lệch.
DOJ cho biết hồ sơ Meta tiết lộ “Doppelganger rõ ràng đã sử dụng các công cụ trí tuệ nhân tạo để tạo nội dung, bao gồm hình ảnh và video, để sử dụng trong các quảng cáo tiêu cực về các chính trị gia Hoa Kỳ”.
Các tài liệu nội bộ bị rò rỉ từ một trong những trung tâm tuyên truyền do Điện Kremlin kiểm soát đằng sau chiến dịch Doppelganger, được gọi là Cơ quan Thiết kế Xã hội (SDA) đã hỗ trợ thêm cho các cáo buộc của DOJ.
Đội quân bot của SDA, được gọi là “Quân đội kỹ thuật số Nga”, đã tạo ra 39.899 “đơn vị nội dung” trên phương tiện truyền thông xã hội, bao gồm 4.641 video và 2.516 meme và đồ họa, và tạo ra 33,9 triệu bình luận, các hồ sơ bị rò rỉ thu thập được bởi VSquare, một kênh điều tra tập trung vào Trung Âu, tiết lộ.
Các hồ sơ đó chỉ ra rằng “các cuộc bầu cử ở Châu Âu và Hoa Kỳ là mục tiêu chính” của các chiến dịch tin tức giả mạo và thông tin sai lệch của họ.
Một tài liệu bị rò rỉ nêu rõ trọng tâm thông tin sai lệch của SDA có nội dung như sau:
“Cuộc bầu cử Nghị viện Châu Âu sẽ diễn ra vào mùa hè năm 2024. Các cột mốc quan trọng đang đến gần vào năm 2024, bao gồm cuộc bầu cử Bundestag và cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ. Kết quả của các chiến dịch này sẽ phần lớn quyết định chính sách trừng phạt trong tương lai của phương Tây đối với Nga và sự ủng hộ dành cho Ukraine.”
Vào ngày 16 tháng 9, Meta đã cấm các mạng lưới truyền thông nhà nước Nga khỏi nền tảng của mình sau khi chính phủ Hoa Kỳ trừng phạt tập đoàn truyền thông Rossiya Segodnya, đơn vị sở hữu và điều hành hãng tin RT và Sputnik.
Hoa Kỳ cáo buộc “chính phủ Nga đã nhúng vào RT một thực thể có năng lực hoạt động mạng và có quan hệ với tình báo Nga” “chủ yếu tập trung vào các hoạt động gây ảnh hưởng và tình báo trên toàn thế giới”.
“Họ đang tham gia vào các hoạt động gây ảnh hưởng bí mật nhằm phá hoại các cuộc bầu cử và nền dân chủ của Hoa Kỳ, hoạt động như một nhánh thực tế của bộ máy tình báo Nga”, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken cho biết.
Nga đã cố gắng mô tả sai sự thật các chế tài đó — và các cáo buộc hình sự của DOJ đối với hai nhân viên RT bị cáo buộc rửa tiền 10 triệu đô la để phát tán tuyên truyền của Nga thông qua những người có ảnh hưởng ở Hoa Kỳ — là một cuộc tấn công vào quyền tự do ngôn luận.
Những nỗ lực của Nga nhằm phá hoại nền dân chủ và xã hội Hoa Kỳ đã trở thành tâm điểm của diễn ngôn chính trị Hoa Kỳ sau khi cộng đồng tình báo Hoa Kỳ và các nhà điều tra liên bang tiết lộ rằng Moscow đã nỗ lực để đảm bảo chiến thắng cho ông Trump trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2016.
Một báo cáo của Ủy ban Tình báo Thượng viện được công bố vào tháng 8 năm 2020 đã xác nhận thêm rằng Nga đã tìm cách củng cố chiến dịch năm 2016 của Trump và làm tổn hại đến chiến dịch của đối thủ của ông, ứng cử viên đảng Dân chủ Hillary Clinton, đồng thời làm suy yếu “quy trình dân chủ Hoa Kỳ” nói chung.