Lần đầu tiên trong lịch sử, Nga chuẩn bị áp dụng giấy gọi quân dịch điện tử để khó tránh quân dịch, sau khi hạ viện ủng hộ luật này hôm 11/4.
Đây là một phần trong nỗ lực rộng lớn hơn của Moscow nhằm hoàn thiện một hệ thống mà nước này đã sử dụng để tăng cường lực lượng quân sự của mình ở Ukraine, mặc dù các quan chức chính phủ cho biết hiện tại không có kế hoạch buộc thêm nhiều nam giới phải sang chiến đấu ở Ukraine, nơi Moscow đã phải gánh chịu hàng chục nghìn thương vong theo các quan chức phương Tây.
Chế độ quân dịch mới sẽ lấp nhiều kẽ hở trốn quân dịch và cung cấp cho Nga cơ sở hạ tầng tổ chức để thực hiện một chiến dịch huy động quy mô hơn và kỹ lưỡng hơn nhiều nếu và khi nước này quyết định làm như vậy.
Các quy định mới cũng sẽ áp dụng cho các chiến dịch nhập ngũ thường xuyên của Nga diễn ra hai lần một năm đối với nam giới từ 18 đến 27 tuổi.
Viện Duma, hạ viện, đã thông qua luật trong hai cuộc biểu quyết riêng biệt với tốc độ cực nhanh vào ngày 11/4 với đa số nhất trí.
Một số nhà lập pháp phàn nàn rằng những thay đổi đã được thông qua một cách vội vàng mà không cho họ đủ thời gian để xem xét kỹ lưỡng những thay đổi đó. Họ đã bị chỉ trích bởi một số nhà lập pháp cấp cao ủng hộ Điện Kremlin vì những bất đồng nhỏ công khai.
Những thay đổi này cần phải được thượng viện chấp thuận - vốn cũng dự kiến sẽ bỏ phiếu ủng hộ với tỷ lệ chênh lệch lớn - và bởi Tổng thống Vladimir Putin, trước khi chúng có hiệu lực. Dự kiến hai bước tiếp theo này sẽ diễn ra trong những ngày tới.
Nga cho biết đã động viên hơn 300.000 quân nhân vào năm ngoái để giúp họ thi hành cái mà họ gọi là “chiến dịch quân sự đặc biệt” ở Ukraine, nhưng hiện đang tập trung vào việc cố gắng tuyển mộ những người lính tình nguyện chuyên nghiệp thông qua một chiến dịch quảng cáo.
“Chúng ta cần hoàn thiện và hiện đại hóa hệ thống gọi nhập ngũ”, phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov nói trong một cuộc họp báo ngày 11/4, nhắc lại “các vấn đề” đã gặp phải vào năm ngoái với chiến dịch động viên.
Quyết định ban đầu về việc động viên lần đầu tiên kể từ Thế chiến Thứ hai đã khiến hàng chục nghìn nam giới Nga trong độ tuổi quân dịch chạy trốn ra nước ngoài, trong khi một số cuộc biểu tình nổ ra - và nhanh chóng bị đàn áp - tại nhiều thành phố của Nga.
Không động viên lần thứ hai
Ông Peskov bác bỏ ý kiến cho rằng các kế hoạch gọi nhập ngũ bằng phương thức kỹ thuật số có thể gây ra làn sóng hoảng loạn và di cư hơn nữa.
“(Kế hoạch này) không liên quan đến việc động viên,” ông nói, lặp lại những đảm bảo trước đó rằng không có kế hoạch cho đợt động viên thứ hai.”
Theo hệ thống hiện tại, những người đàn ông bị các nhà tuyển dụng quân sự nhắm đến sẽ được giao giấy triệu tập tại địa chỉ hoặc nơi làm việc đã đăng ký của họ và họ được yêu cầu đích thân ký tên.
Các nhà tuyển mộ đôi khi gặp khó khăn trong việc giao giấy tờ và cũng khó biết liệu họ có địa chỉ đúng của người đi quân dịch hay không.
Theo các đề nghị mới, lệnh triệu tập sẽ được gửi bằng điện tử đến tài khoản cá nhân của người đi quân dịch tiềm năng trên cổng thông tin chính của chính phủ. Chúng sẽ được coi là đã giao ngay khi được gửi qua đường điện tử.
Theo luật này, những công dân không trình diện tại văn phòng nhập ngũ sẽ tự động bị cấm đi ra nước ngoài và phải đối mặt với một loạt các hạn chế khác khiến cuộc sống của họ bên trong nước Nga trở nên phức tạp.
Điện Kremlin năm ngoái đã cam kết sửa chữa “những sai lầm” trong chiến dịch động viên ban đầu khi những người đàn ông không đủ điều kiện tham gia quân dịch do tuổi tác hoặc điều kiện sức khỏe bị triệu tập đi chiến đấu ở Ukraine.