8 tuần lễ sau khi giếng dầu Deepwater Horizon của BP phát nổ, làm 11 công nhân thiệt mạng và khiến dầu tràn vào vùng Vịnh, Tổng thống Obama tuyên bố chính phủ Hoa Kỳ sẽ buộc công ty này phải nhận lãnh trách nhiệm.
Ông Obama nói: “Xin đồng bào cứ yên tâm: Chúng ta sẽ giải quyết vụ tràn dầu này bằng mọi phương tiên mà chúng ta có, và bất kể phải mất bao lâu. Chúng ta sẽ buộc BP phải chi trả cho những thiệt hại mà công ty này đã gây ra. Và chúng ta sẽ làm bất cứ điều gì cần thiết để giúp khu duyên hải vùng Vịnh này và người dân ở đây hồi phục sau thảm họa này.”
Ông Obama cho biết khi ông họp với các giới chức BP vào ngày hôm nay, thứ tư, ông sẽ yêu cầu họ phải lập một quỹ đặt dưới sự quản lý của một bên thứ ba độc lập, để bồi thường cho các nạn nhân vụ tràn dầu.
Tổng thống Obama nói tiếp: “Ngày mai, tôi sẽ họp với chủ tịch của BP và thông báo cho ông ấy biết rằng ông ấy phải dành ra bất cứ nguồn lực nào cần thiết để bồi thường cho công nhân và những người làm chủ các doanh nghiệp đã bị thiệt hại do hậu quả của sự bất cẩn của công ty của ông ấy.”
Ngay sau khi tổng thống phát biểu, BP đã công bố một thông cáo nói rằng công ty có chung một mục tiêu với tổng thống là dọn sạch vụ dầu loang và giúp đỡ những người bị ảnh hưởng bởi tai họa này.
Tổng thống Obama đã trở về Washington hôm qua, thứ ba, sau khi đi thanh sát thiệt hại trong chuyến thăm 2 ngày ở vùng Vịnh Mexico.
Ông đọc bài diễn văn vài tiếng đồng hồ sau khi chính phủ nâng con số ước tính về lượng dầu tràn ra từ giếng bị vỡ. Một ủy ban khoa học gia của chính phủ nay tin rằng mỗi ngày có từ 35 ngàn đến 60 ngàn thùng dầu tràn vào vùng Vịnh, con số này tăng so với con số ước tính trước đó là 40.000.
Ông Obama đề nghị một kế hoạch phục hồi dài hạn cho vùng duyên hải Vịnh Mexico, để giúp khu vực hồi phục trở lại sau nhiều năm bị các tai họa về môi trường, kể cả các cơn bão Katrina và Rita vào năm 2005.
Tổng thống cũng sẽ thành lập một ủy ban quốc gia để tìm hiểu nguyên nhân của tai họa BP, và đưa ra các đề nghị về các tiêu chuẩn mới có liên quan đế vấn đề an toàn và môi trường.
Ông Obama nói thêm: “Cách đây vài tháng, tôi đã chấp thuận một đề nghị cứu xét việc khoan dầu ngoài khơi mới và giới hạn với điều kiện bảo đảm là công tác sẽ hoàn toàn an toàn, và áp dụng kỹ thuật thích nghi cùng áp dụng các biện pháp đề phòng cần thiết. Đó rõ ràng không phải là trường hợp của giếng Deepwater Horizon, và tôi muốn biết lý do vì sao.”
Ngoài ra, ông Obama đã loan báo người được ông chọn để đứng đầu một cơ quan chính phủ giám sát việc khai thác dầu khí, một hạot động đã bị tố cáo là lơi là trong việc quản lý. Ông đã chọn một cựu công tố viên liên bang là ông Michael Bromwich.
Tổng thống Obama nói: “Trách vụ của ông Bromwich trong vòng vài tháng sắp tới là xây dựng một tổ chức có chức năng là người thanh tra công nghiệp dầu khí, chứ không phải là đối tác của công nghiệp này.”
Giám đốc trước đây của cơ quan này đã rời chức hồi tháng trước. Chính quyền dự định tách cơ quan này ra làm 3 văn phòng riêng rẽ.
Ông Obama cũng đưa ra lời kêu gọi Hoa Kỳ chấm dứt sự lệ thuộc vào dầu khí của nước ngoài và xây dựng cái được gọi là công nghiệp năng lượng sạch của riêng mình.
Ngay trước khi tổng thống đọc bài diễn văn, đảng viên Cộng hòa hàng đầu tại Hạ viện, trưởng khối thiểu số John Boehner, đã gọi cách ứng phó của chính quyền Obama trước vụ dầu loang này là thiếu sót và vô tổ chức.
Một cuộc thăm dò công luận mới do hãng tin Associated Press thực hiện cho thấy 52% người dân Mỹ không tán thành cách thức tổng thống xử lý tai họa dầu tràn này – đây là một con số cao hơn so với hồi tháng 5.
Tổng thống Barack Obama đã nói với dân chúng Mỹ rằng công ty năng lượng BP sẽ được yêu cầu chi trả cho tất cả các thiệt hại do vụ tràn dầu khổng lồ gây ra trong vùng Vịnh Mexico. Ông Obama đưa ra lời tuyên bố trong bài diễn văn đầu tiên được truyền hình toàn quốc từ văn phòng bầu dục kể từ khi ông lên nhậm chức cách đây 17 tháng. Từ Tòa Bạch Ốc, thông tín viên VOA Kent Klein ghi nhận chi tiết trong bài tường thuật sau đây.