Tổng thống Nga Vladimir Putin, trong một cuộc phỏng vấn được công bố vào sáng sớm ngày 15/5, cho biết ông ủng hộ kế hoạch của Trung Quốc nhằm giải quyết hòa bình cuộc khủng hoảng Ukraine, đồng thời cho biết Bắc Kinh hoàn toàn hiểu rõ nguyên nhân đằng sau cuộc khủng hoảng này.
Phát biểu với hãng thông tấn Tân Hoa Xã của Trung Quốc trước chuyến thăm Bắc Kinh trong tuần này, ông Putin cho biết Nga vẫn sẵn sàng đối thoại và đàm phán để giải quyết cuộc xung đột kéo dài hơn hai năm.
Ông Putin cho biết kế hoạch của Trung Quốc và các “nguyên tắc” khác được Chủ tịch Tập Cận Bình công bố vào tháng trước đã tính đến các yếu tố đằng sau cuộc xung đột.
“Chúng tôi đánh giá tích cực về cách tiếp cận của Trung Quốc trong việc giải quyết cuộc khủng hoảng Ukraine”, ông Putin nói, theo trang web của Điện Kremlin. “Ở Bắc Kinh, họ thực sự hiểu nguyên nhân sâu xa và ý nghĩa địa chính trị toàn cầu của cuộc xung đột”.
Cách đây hơn một năm, Bắc Kinh đưa ra một bản kế hoạch 12 điểm với những nguyên tắc chung để chấm dứt cuộc chiến nhưng không đi sâu vào chi tiết cụ thể.
Vào thời điểm đó, kế hoạch này đã được cả Nga và Ukraine đón nhận một cách lãnh đạm, trong khi Mỹ cho biết Trung Quốc đang thể hiện mình là người kiến tạo hòa bình nhưng lại đi lặp lại ‘giọng điệu sai lệch’ của Nga và không lên án cuộc xâm lược của nước này.
Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov hồi tháng trước gọi đề xuất này là “kế hoạch hợp lý mà nền văn minh vĩ đại Trung Quốc đã đề xuất để thảo luận”.
Các nguyên tắc bổ sung của ông Tập kêu gọi “hạ nhiệt” tình hình, nêu các điều kiện để lập lại hòa bình, tạo ổn định và giảm thiểu tác động đến kinh tế thế giới.
Nga coi cuộc xung đột này là cuộc đấu tranh chống lại “tập thể phương Tây”, vốn không tính đến những lo ngại về an ninh của Moscow với việc thúc đẩy NATO mở rộng về phía đông và có hoạt động quân sự gần biên giới của nước này.
Nga gọi hành động của mình ở Ukraine là “chiến dịch đặc biệt” nhằm giải giáp Ukraine và bảo vệ nước này khỏi ‘những kẻ phát xít’. Ukraine và phương Tây cho rằng cáo buộc phát xít là vô căn cứ và cuộc chiến của Nga là hành động xâm lược vô cớ.
Nga và Trung Quốc từng tuyên bố mối quan hệ “không giới hạn” chỉ vài ngày trước khi Moscow tiến hành cuộc xâm lược Ukraine vào tháng 2/2022, nhưng cho đến nay, Bắc Kinh vẫn tránh cung cấp vũ khí và đạn dược thực sự cho nỗ lực chiến tranh của Nga.
Kế hoạch hòa bình của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy kêu gọi Nga rút quân, khôi phục biên giới hậu Xô Viết năm 1991 và buộc Nga phải chịu trách nhiệm về các hành động của mình.
Một “hội nghị thượng đỉnh hòa bình” dự kiến sẽ diễn ra ở Thụy Sĩ vào tháng 6. Tuy nhiên, Nga không được mời, coi sáng kiến này là vô nghĩa và nói rằng các cuộc đàm phán phải tính đến “thực tế mới”.
Trung Quốc đã tham dự một số cuộc đàm phán chuẩn bị cho hội nghị thượng đỉnh trên và Ukraine đã có những nỗ lực mạnh mẽ để thuyết phục Bắc Kinh tham dự.