Thúc giục Paraguay quay lưng với Đài Loan, một đặc sứ Trung Quốc bị trục xuất

Ông Lại Thanh Đức, khi còn là Phó Tổng thống Đài Loan, đến tham dự lễ nhậm chức của Tổng thống Paraguay đắc cử Santiago Pena, tại Luque, Paraguay ngày 14/8/2023.

Paraguay ngày 5/12 trục xuất một đặc sứ Trung Quốc với cáo buộc can thiệp vào công việc nội bộ của Paraguay và thúc giục quốc gia Nam Mỹ này cắt đứt quan hệ và tình bạn lâu dài với Đài Loan. Nhà ngoại giao Trung Quốc này được lệnh phải rời khỏi Paraguay trong vòng 24 giờ đồng hồ.

Trong một tuyên bố ngắn gọn, Bộ Ngoại giao Paraguay cho biết họ đã thu hồi visa của Xu Wei, một đặc sứ cấp cao của Trung Quốc tại Mỹ Latin đang ở Paraguay để tham dự cuộc họp thường niên của UNESCO, tuyên bố ông là người không được hoan nghênh “vì can thiệp vào công việc nội bộ của Paraguay”.

Một ngày trước đó, ông Xu đã bỏ qua phiên họp của UNESCO và thay vào đó đã xuất hiện tại Quốc hội ở thủ đô Asunción của Paraguay, nơi ông đã gây ra một cuộc tranh cãi ngoại giao khi kêu gọi Paraguay từ bỏ Đài Loan, hòn đảo dân chủ tự quản với 23 triệu người mà Trung Quốc tuyên bố là lãnh thổ của mình.

Paraguay là quốc gia duy nhất ở Nam Mỹ và là một trong 12 quốc gia trên thế giới công nhận Đài Loan là một quốc gia. Chính phủ Paraguay vẫn kiên định với cam kết của mình — ngay cả khi Bắc Kinh tăng cường vận động hành lang các đối tác nước ngoài ngừng công nhận hòn đảo này.

Trong những năm gần đây, bốn quốc gia ở Mỹ Latin — Honduras, Panama, Cộng hòa Dominica và El Salvador — đã cắt đứt quan hệ với Đài Loan để ủng hộ Bắc Kinh, với nguyên tắc một Trung Quốc buộc các quốc gia phải lựa chọn giữa việc có quan hệ ngoại giao đầy đủ với Trung Quốc hoặc Đài Loan.

Từ hành lang của tòa nhà Quốc hội ở Asunción do Đài Loan tài trợ, ông Xu nhấn mạnh sự quan tâm của Bắc Kinh trong việc thiết lập quan hệ với Paraguay, nhưng cho biết trách nhiệm là của các quan chức ở Paraguay phải thực hiện động thái đầu tiên.

“Hoặc là Trung Quốc hoặc Đài Loan”, ông nói. “Tôi khuyến nghị chính phủ Paraguay đưa ra quyết định đúng đắn càng sớm càng tốt”.

Phát biểu trước các nhà lập pháp, ông Xu đã đưa ra viễn cảnh mở rộng thương mại với Bắc Kinh trong số “hàng nghìn lợi thế khác”. Một số thành viên của Quốc hội Paraguay, trích dẫn cuộc đấu tranh của nông dân để xuất khẩu đậu nành và thịt bò sang Trung Quốc, đã lập luận rằng quốc gia này sẽ được hưởng lợi từ một sự thay đổi ngoại giao trong dài hạn.

Theo dữ liệu từ Ủy ban Kinh tế Mỹ Latin và Caribê, thương mại của Trung Quốc với Nam Mỹ đã tăng trưởng theo cấp số nhân trong những năm gần đây, đạt gần 500 tỷ đô la vào năm 2023.

Vào ngày 4/12, Tòa đại sứ Đài Loan tại Paraguay đã chỉ trích Trung Quốc trên nền tảng truyền thông xã hội X, gọi ông Xu là “kẻ xâm nhập” đang tìm cách “phá hoại tình hữu nghị bền chặt giữa Paraguay và Đài Loan” có từ năm 1957.