Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden công bố khoản viện trợ quân sự hơn 8 tỷ USD cho Ukraine hôm 25/9 để giúp Kyiv "chiến thắng trong cuộc chiến này" chống lại những kẻ xâm lược Nga, nhân chuyến thăm của Tổng thống Volodymyr Zelenskyy để đưa ra một cam kết quan trọng.
Viện trợ bao gồm lô hàng đầu tiên của một quả bom lượn dẫn đường chính xác có tên là Joint Standoff Weapon, với tầm bắn lên tới 130 km. Tên lửa tầm trung này giúp Ukraine nâng cấp đáng kể các loại vũ khí mà họ đang sử dụng để tấn công lực lượng Nga, cho phép người Ukraine thực hiện ở khoảng cách an toàn hơn.
Quả bom có khả năng tấn công mục tiêu với độ chính xác cao, sẽ được thả từ máy bay chiến đấu. Một quan chức Hoa Kỳ nói rằng ông Biden sẽ không tuyên bố việc Washington cho phép Ukraine sử dụng tên lửa của Hoa Kỳ để tấn công các mục tiêu sâu hơn ở Nga.
Trong một tuyên bố, ông Biden nói rằng việc hỗ trợ Ukraine, nước bị Nga xâm lược từ tháng 2/2022, là ưu tiên hàng đầu của Hoa Kỳ.
"Đó là lý do tại sao, hôm nay, tôi tuyên bố tăng cường hỗ trợ an ninh cho Ukraine và một loạt các hành động bổ sung để giúp Ukraine giành chiến thắng trong cuộc chiến này", ông Biden, người sẽ rời nhiệm sở vào tháng 1, cho biết.
Phần lớn khoản viện trợ mới, 5,5 tỷ USD, sẽ được phân bổ trước khi kết thúc năm tài chính của Hoa Kỳ vào ngày 30/9, khi thẩm quyền tài trợ hết hạn. Khoản 2,4 tỷ USD còn lại nằm trong Sáng kiến Hỗ trợ An ninh Ukraine, cho phép chính quyền mua vũ khí cho Ukraine từ các công ty thay vì lấy từ kho dự trữ của Hoa Kỳ.
Điều này, theo ông Biden cho biết, sẽ cung cấp cho Ukraine thêm hệ thống phòng không, máy bay không người lái và đạn dược không đối đất, cũng như củng cố cơ sở công nghiệp quốc phòng của Ukraine và hỗ trợ các yêu cầu bảo dưỡng và duy trì của nước này.
Tổng thống Biden nói rằng theo kế hoạch của ông, Bộ Quốc phòng Mỹ sẽ tân trang và cung cấp cho Ukraine thêm một khẩu đội phòng không Patriot và nhiều tên lửa Patriot hơn nữa.
Ông Biden đã ra lệnh cho Lầu Năm Góc mở rộng đào tạo cho các phi công F-16 của Ukraine, bao gồm hỗ trợ đào tạo thêm 18 phi công vào năm tới.
Ông Zelenskyy cảm ơn ông Biden và Quốc hội Mỹ về gói viện trợ quân sự mới, nói rằng Ukraine sẽ sử dụng nó "theo cách hiệu quả và minh bạch nhất".
"Tôi biết ơn Hoa Kỳ vì đã cung cấp những thứ quan trọng nhất để bảo vệ người dân của chúng tôi", ông Zelenskyy nói trên X, đề cập đến khẩu đội Patriot, máy bay không người lái và tên lửa tầm xa.
Đảng Cộng hòa chỉ trích ông Zelenskyy
Để chống lại việc Nga trốn tránh lệnh trừng phạt và rửa tiền, Hoa Kỳ sẽ hành động để phá vỡ cái mà ông Biden gọi là "mạng lưới tiền điện tử toàn cầu, phối hợp với các đối tác quốc tế".
Ông Biden cho biết ông sẽ triệu tập một cuộc họp cấp lãnh đạo của Nhóm liên lạc quốc phòng Ukraine tại Đức vào tháng tới để phối hợp các nỗ lực của hơn 50 quốc gia hỗ trợ Ukraine.
Trước khi gặp ông Biden vào giữa ngày 26/9, ông Zelenskyy sẽ gặp các nhà lãnh đạo Dân chủ và Cộng hòa tại Điện Capitol.
Việc bảo vệ Ukraine nhận được sự ủng hộ phần lớn của lưỡng đảng tại Hoa Kỳ, nhưng không rõ có bao nhiêu đảng viên Cộng hòa sẽ dành thời gian ngồi lại với ông Zelenskyy trong bối cảnh nhà lãnh đạo Ukraine bị nhiều chỉ trích từ các nhà lãnh đạo đảng, bao gồm cả ông Donald Trump, ứng cử viên tổng thống của đảng Cộng hòa.
Ông Trump đã chỉ trích tổng thống Ukraine khi ông vận động tranh cử cho cuộc bầu cử ngày 5/11 và ít nhất là cho đến hiện tại, đã từ chối yêu cầu gặp mặt của ông Zelenskyy.
Cựu tổng thống đã chỉ trích gay gắt ông Zelenskyy hôm 25/9, khi phát biểu tại một cuộc vận động tranh cử ở North Carolina rằng, "Chúng ta tiếp tục trao hàng tỷ đô la cho một người đàn ông đã từ chối thỏa thuận, ông Zelenskyy."
Ông Trump cũng đổ lỗi cho ông Biden và Phó Tổng thống Kamala Harris, đối thủ bên đảng Dân chủ tranh chức tổng thống với ông, vì đã cho phép cuộc xâm lược của Nga.
Nhiều đảng viên Cộng hòa trong quốc hội đã rất tức giận về chuyến thăm của ông Zelenskyy hôm 22/9 tới một nhà máy sản xuất đạn dược ở Scranton, Pennsylvania, là nơi ông Biden trưởng thành. Ủy ban Giám sát Hạ viện do đảng Cộng hòa lãnh đạo đã mở một cuộc điều tra về chuyến đi này của ông Zelenskyy.
Chủ tịch Hạ viện Mỹ Mike Johnson, thuộc đảng Cộng hòa, người không dự kiến gặp ông Zelenskyy ngày 26/9, đã yêu cầu Tổng thống Ukraine sa thải đại sứ của mình tại Washington vì lên kế hoạch cho chuyến thăm của ông đến Scranton. Nhưng ông Johnson nói với các phóng viên rằng yêu cầu này không phải là lời đe dọa phản đối viện trợ quân sự.