Trung Quốc và Pakistan tìm cách tăng cường quan hệ

Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường (trái) và Tổng thống Pakistan Asif Ali Zardari (phải) rời đi sau lễ ký kết các thỏa thuận tại dinh tổng thống ở Islamaba, 22/5/2013.

Thủ tướng Lý Khắc Cường của Trung Quốc tuyên bố nước ông cam kết củng cố “tình thân hữu truyền thống” với Pakistan và củng cố sự hợp tác chiến lược. Nhà lãnh đạo Trung Quốc phát biểu hôm thứ tư ở Islamabad sau một chuyến đi thăm Ấn Ðộ. Thông tín viên VOA Ayaz Gul ghi nhận chi tiết từ thủ đô Pakistan.

Thủ tướng Lý Khắc Cường đáp xuống Islamabad trong tình hình an ninh được xiết chặt và máy bay của ông được các phản lực cơ chiến đấu hộ tống ngay khi vào không phận Pakistan.

Giới hữu trách đã ngưng các mạng lưới điện thoại di động và bố trí lực luợng an ninh tại các địa điểm chủ chốt để ngăn chặn các hành động phản nghịch. Sự sắp xếp an ninh chưa từng có được thực hiện sau một sự gia tăng bao động bị quy trách cho các phần tử chủ chiến hồi giáo.

Nhà lãnh đạo Trung Quốc sau đó đã phát biểu tại một buổi lễ do Tổng thống Asif Ali Zardari chủ trì tại văn phòng tổng thống nơi Thủ tướng tân cử Nawaz Sharif và giới lãnh đạo quân đội nước này cũng có mặt.

Phát biểu qua người thông dịch chính thức, Thủ tướng Lý ca ngợi tình hữu nghị đã có từ nhiều thập niên giữa Trung Quốc và Pakistan là một “tài sản vô giá” và nhấn mạnh đến sự cần thiết phải tăng cường thêm “quan hệ hợp tác sách lược trong mọi lĩnh vực.” Ông nói thêm rằng mối quan hệ song phương “nổi bật như một thí dụ tuyệt hảo” cho mối bang giao giữa các nước có các hệ thống xã hội khác nhau.

Ông Lý nói: “Sự kiện tôi đến Pakistan trong chuyến công du nước ngoài đầu tiên trong tư cách Thủ tướng Trung Quốc của tôi nhắm mục đích chứng tỏ với cộng đồng quốc tế rằng Trung Quốc có cam kết với việc củng cố tình hữu nghị truyền thống với Pakistan và tăng cường quan hệ hợp tác chiến lược giữa hai nước. Tôi tin rằng cho dù tình hình quốc tế có biến chuyển ra sao, thì Pakistan và Trung Quốc nên luôn luôn tiếp tục là đối tác và anh em đáng tin cậy của nhau.”

Pakistan và Trung Quốc đã phát triển quan hệ chặt chẽ hơn trong những năm gần đây vào một thời điểm bang giao căng thẳng giữa Islamabad và Hoa Kỳ. Các giới chức Hoa Kỳ thường thắc mắc về sự cam kết của Pakistan đối với việc chống lại các phần tử chủ chiến Hồi giáo trên lãnh thổ của mình, quy lỗi cho các phần tử cực đoan về việc dung dưỡng cuộc nổi dậy của phe Taliban xuyên qua biên giới ở Afghanistan.

Thủ tướng Lý Khắc Cường đang đi thăm Islamabad gần hai tuần lễ sau khi Pakistan tổ chức cuộc tổng tuyển cử. Liên minh Hồi giáo Pakistan của ông Sharif đã ghi được thắng lợi vang dội trong cuộc bầu cử và ông sẽ trở thành Thủ tướng lần thứ ba.

Thượng nghị sĩ Mushahid Hussain, chủ tịch Ủy ban Quốc phòng thượng viện Pakistan, nói với đài VOA rằng sự thay đổi trong ban lãnh đạo ở Pakistan chưa bao giời gây trở ngại cho bang giao với Trung Quốc.

Ông Hussain nói: “Trung Quốc là một vấn đề mà có sự đồng thuận hoàn toàn trong cả nước ở Pakistan bất kể các đảng phái, cho dù là các đảng cấp tiến, tả khuynh, hữu khuynh hay tôn giáo, họ đều đồng ý rằng quan hệ với Trung Quốc là dấu mốc của chính sách đối ngoại Pakistan. Do đó, tôi trông đợi bang giao giữa Pakistan và Trung Quốc dưới thời chính phủ của ông Nawaz Sharif sẽ vững mạnh như dưới các chế độ trước đây.”

Trung Quốc là nước cung cấp vũ khí lớn nhất và cung cấp sự hỗ trợ tài chính cũng như đầu tư nước ngoài vô cùng cấp thiết cho Pakistan. Hơn 120 công ty Trung Quốc đang làm ăn ở Pakistan và khoảng 14 ngàn công nhân cũng như kỹ sư Trung Quốc đang làm việc cho nhiều dự án khác nhau ở Pakistan. Giao thương song phương hàng năm lên tới 12 tỷ đôla vào năm 2012 và cả hai bên đều nhắm nâng kim ngạch này lên tới 15 tỷ đôla trong vòng ba năm sắp tới. Bắc Kinh cũng đã giúp Islamabada thiết lập ba nhà máy điện hạt nhân trong khi một nhà máy thứ tư là trong ngành ống dẫn dầu.

Trước đây trong năm nay, Trung Quốc đã nắm quyền kiểm soát một hải cảng nước sâu đang xây dựng mà các chuyên gia phân tích nói có thể có tác dụng như một trung tâm kinh tế cấp tiết cho Bắc Kinh và có thể trở thành một căn cứ hải quân trong vùng biển Ả Rập.

Trong thời gian Thủ tướng Lý ở Pakistan, hai nước dự kiến sẽ ký các thỏa thuận có liên quan đến năng lượng, kỹ thuật và không gian.

Các giới chức Pakistan bác bỏ những gợi ý cho rằng cuộc nổi dậy ở cường độ thấp do các phần tử chủ chiến Uighur lãnh đạo ở vùng Tân Cương miền viễn tây Trung Quốc, cũng giáp ranh với Pakistan, đã gây căng thẳng cho quan hệ song phương. Islamabad nhấn mạnh rằng họ đang hợp tác chặt chẽ với Bắc Kinh để dẹp tan cuộc nổi dậy và đã sát hại hay giao nộp nhiều phần tử chủ chiến đang lẩn trốn cho nhà cầm quyền Trung Quốc đã ẩn náu trong các khu vực biên giới Pakistan.