Tư lệnh hàng đầu phụ trách các hoạt động quân sự của Mỹ ở Châu Á kêu gọi Hoa Kỳ nên dỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm vận võ khí cho Việt Nam để tăng cường phòng thủ trước kế hoạch gầy dựng quân sự của Trung Quốc ở Biển Đông.
Phát biểu trong buổi điều trần trước Ủy ban Quân vụ Thượng viện hôm qua, Tư lệnh Hoa Kỳ ở Thái Bình Dương Harry Harris nhấn mạnh việc Bắc Kinh gần đây bố trí tên lửa đất đối không trên đảo Phú Lâm thuộc Hoàng Sa, đưa hệ thống radar ra Đá Châu Viên thuộc Trường Sa, và xây các đường băng tại khu vực là hành động thay đổi ‘môi trường vận hành’ ở Biển Đông trong nỗ lực chiếm lĩnh quân sự vùng Đông Á.
Đô đốc Harris khẳng định ‘Tôi tin là Trung Quốc đang mưu tìm bá quyền ở Đông Á’ và đề nghị hải quân Mỹ cung cấp thêm các tàu ngầm tấn công tới Châu Á, tăng cường hiện đại hóa thiết bị, đầu tư vào các phi đạn thế hệ mới để đối phó với các đối thủ tiềm năng như Trung Quốc. Đô đốc Harry Harris nói:
"Còn nhiều việc cần phải làm và chúng ta cần phải giữ xung lượng. Tôi yêu cầu Ủy ban Quân vụ Thượng viện ủng hộ việc tiếp tục đầu tư cho các khả năng trong tương lai. Tôi cần các võ khí tăng cường sát thương, có khả năng tấn công nhanh hơn và sâu hơn."
Tôi tin là Trung Quốc đang mưu tìm bá quyền ở Đông Á và đề nghị hải quân Mỹ cung cấp thêm các tàu ngầm tấn công tới Châu Á, tăng cường hiện đại hóa thiết bị, đầu tư vào các phi đạn thế hệ mới để đối phó với các đối thủ tiềm năng như Trung Quốc, nước đang ráo riết gầy dựng sức mạnh quân sự ở Biển Đông.Đô đốc Harry Harris nói.
Thượng nghị sĩ Jack Reed, một thành viên cao cấp trong Ủy ban, nhấn mạnh tại buổi điều trần:
"Một trong những trụ cột trong chiến lược của Mỹ là bảo đảm an ninh ổn định khu vực thông qua việc duy trì quan hệ chặt chẽ với các đối tác và đồng minh, từ hợp tác quốc phòng mới với Philippines, sự hiện diện hàng hải luân phiên tại Australia, cho tới mối quan hệ quốc phòng đang phát tiển với Việt Nam. Đang có những tiến bộ đáng kể trong chính sách tái cân bằng của Mỹ về Châu Á. Chúng ta phải tiếp tục thăng tiến các mối quan hệ đối tác này và chứng tỏ cam kết với khu vực bằng việc đầu tư hữu hiệu cho các chương trình tăng cường hiện diện và khả năng của Mỹ tại đây."
Đáp câu hỏi của thượng nghị sĩ John McCain, người lâu nay thúc đẩy tích cực cho hàn gắn quan hệ Việt-Mỹ, rằng có nên dỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm vận võ khí cho Việt Nam hay không, chỉ huy lực lượng Hoa Kỳ tại Thái Bình Dương tuyên bố: ‘Tôi nghĩ đây là cơ hội chiến lược quan trọng cho Hoa Kỳ và tôi cho rằng người dân Việt Nam sẽ hoan nghênh cơ hội làm việc gần gũi hơn với Mỹ như là một đối tác an ninh mà họ chọn lựa’. ‘Tôi nghĩ rằng chúng ta nên cải thiện quan hệ với Việt Nam,’ Đô đốc Harris nói.
Chính quyền của Tổng thống Barack Obama trong thời gian gần đây đang tăng cường thúc đẩy bang giao với Hà Nội. Năm 2014, Washington tuyên bố dỡ bỏ phần nào lệnh cấm vận võ khí cho Việt Nam, một hành động mang tính lịch sử sau khi chấm dứt cuộc chiến Việt Nam.
Cả Washington và Hà Nội xem quyết định này là minh chứng cho mối quan hệ ngày càng nồng ấm giữa hai nước cựu thù trước sự ‘giương oai diễu võ’ của Trung Quốc trong khu vực.
Các giới chức Hoa Kỳ cho biết chỉ bật đèn xanh cho Hà Nội đối với các loại võ khí sát thương trên biển bao gồm những thiết bị về an ninh và giám sát hàng hải, một phần trong nỗ lực của Mỹ tăng cường hỗ trợ các đồng minh và đối tác giúp đáp ứng với đe dọa từ Trung Quốc, đảm bảo an ninh hàng hải trên toàn khu vực.
Mỹ đặc biệt quan tâm đến ổn định ở Đông Á và tình hình Biển Đông nói riêng. Các hành vi gây xung đột của Trung Quốc, đương nhiên Mỹ phải đặc biệt quan tâm vì nó làm gián đoạn đường lưu chuyển của quốc tế. Bằng cách bảo vệ Việt Nam, giúp Việt Nam, Mỹ đang khẳng định với Trung Quốc rằng hãy chấm dứt ngay các hành động phiêu lưu quân sự. Mỹ nhất thiết phải ủng hộ Việt Nam. Thế nhưng, phải có điều kiện: phải cải thiện nhân quyền...Tiến sĩ luật Cù Huy Hà Vũ nói.
Tuy nhiên, cho tới nay, chưa có báo cáo về việc Mỹ bán võ khí cho Việt Nam và rào cản khiến lệnh cấm chưa được hủy bỏ hoàn toàn chính là quan ngại về thành tích nhân quyền của Hà Nội, một điều kiện tiên quyết trong mối quan hệ gần gũi Việt-Mỹ.
Điều kiện này giúp tô đậm chính sách xoay trục của Mỹ về Châu Á trong sự cân nhắc, tôn trọng dân chủ-nhân quyền, các giá trị cốt lõi mà Hoa Kỳ lâu nay ra sức cổ súy trên toàn cầu, theo nhận định của tiến sĩ luật Cù Huy Hà Vũ trong một cuộc phỏng vấn với VOA Việt ngữ.
Tiến sĩ Vũ, nghiên cứu viên của chương trình Dân chủ Reagan-Fascell tại Cơ quan Hỗ trợ Dân chủ Hoa Kỳ và cũng là một nhà phân tích và hoạt động chính trị được nhiều người biết tiếng, cho rằng:
"Mỹ đặc biệt quan tâm đến ổn định ở Đông Á và tình hình Biển Đông nói riêng. Các hành vi gây xung đột của Trung Quốc, đương nhiên Mỹ phải đặc biệt quan tâm vì nó làm gián đoạn đường lưu chuyển của quốc tế. Bằng cách bảo vệ Việt Nam, giúp Việt Nam, Mỹ đang khẳng định với Trung Quốc rằng hãy chấm dứt ngay các hành động phiêu lưu quân sự. Mỹ nhất thiết phải ủng hộ Việt Nam. Thế nhưng, phải có điều kiện: phải cải thiện nhân quyền. Việt Nam cũng đã có những cam kết cải thiện theo yêu cầu của Mỹ. Đây không phải là nhân nhượng, mà là cái thế Việt Nam bắt buộc phải làm, bởi vì nếu Việt Nam không cải thiện nhân quyền thì mọi cái khác đều ách tắc."
Your browser doesn’t support HTML5
Tư lệnh Mỹ kêu gọi dỡ bỏ hoàn toàn cấm vận vũ khí với Việt Nam
Dù vẫn còn một số nghi ngại với ‘đế quốc Mỹ’ và không muốn làm phật lòng ‘người anh em cộng sản Trung Quốc’, giới lãnh đạo cộng sản Việt Nam đang có các bước tiến gần hơn với quốc gia ‘tư bản thù địch’ với những lời kêu gọi Washington biểu hiện cương quyết hơn trước các âm mưu bành trướng, gây hấn từ Bắc Kinh.
Your browser doesn’t support HTML5
Tư lệnh Mỹ kêu gọi bỏ hoàn toàn cấm vận vũ khí Việt Nam