Thủ tướng Úc Anthony Albanese vừa kết thúc chuyến thăm Việt Nam vào cuối tuần qua, trong đó ông ký một thỏa thuận trị giá hàng triệu đô la để giúp cho Việt Nam giảm phát thải khí nhà kính, chứng kiến lễ ký kết các thỏa thuận hợp tác trên nhiều lĩnh vực và đưa được hai công dân Úc thoát khỏi án tử hình tại Việt Nam.
Lãnh đạo của hai nước cũng chia sẻ mối quan ngại chung về những căng thẳng với Trung Quốc. Ông Albanese nói ông muốn Việt Nam trở thành một trong những đối tác “hàng đầu” của Úc khi chính phủ ở Canberra tìm cách đa dạng hóa và thoát khỏi sự phụ thuộc vào Trung Quốc, đối tác thương mại lớn nhất của nước này.
Tại các cuộc gặp với các lãnh đạo cấp cao nhất của Việt Nam, Thủ tướng Albanese nói ông hy vọng Australia và Việt Nam sẽ sớm nâng cấp mối quan hệ giữa hai nước lên tầm Đối tác Chiến lược Toàn diện, và điều này sẽ “thể hiện sự tin tưởng mà chúng ta dành cho nhau với tư cách là những đối tác hàng đầu và những người bạn lâu dài”, Financial Review cho biết.
Australia và Việt Nam đã ký kết nhiều thỏa thuận trong chuyến thăm hai ngày của ông Albanese tới quốc gia Đông Nam Á này, bao gồm một gói trị giá 69,3 triệu đô la để giúp chính quyền Hà Nội giảm phát thải khí nhà kính. Ngoài ra còn có các thỏa thuận chia sẻ thông tin tình báo về rửa tiền và thiết lập một cuộc họp thường xuyên giữa các bộ trưởng thương mại của hai nước.
Ông cũng chứng kiến lễ khai trương hai đường bay mới nối các thành phố Melbourne và Brisbane của Australia với Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh.
Các nhà phân tích cho rằng Việt Nam chia sẻ quan ngại của Úc về các động thái của Trung Quốc nhằm kiểm soát Biển Đông. Lực lượng kiểm ngư Việt Nam đã đối đầu với các tàu Trung Quốc trong vùng biển mà cả hai nước đều tuyên bố chủ quyền.
Phát biểu tại Việt Nam hôm Chủ nhật (4/6), Thủ tướng Albanese nói ông mong muốn mối quan hệ song phương chặt chẽ hơn.
“Chúng ta chia sẻ lợi ích chung trong một khu vực ổn định, thịnh vượng và có khả năng phục hồi, và chúng tôi rất vui được làm việc với Việt Nam, đồng thời chia sẻ cam kết duy trì các quy tắc và chuẩn mực toàn cầu có thể đảm bảo sự ổn định đó trong khu vực đang tiến về phía trước”, ông Albanese nói.
Thủ tướng Úc cũng cho hãng tin ABC biết ông đã vận động chính phủ Việt Nam can thiệp và hai công dân Australia bị kết án tử hình ở Việt Nam đã được khoan hồng.
Ông Albanese cho biết danh tính của hai người Úc không được tiết lộ vì gia đình họ yêu cầu sự riêng tư.
“Các gia đình đã được thông báo và họ rất nhẹ nhõm”, Thủ tướng Albanese nói với hãng tin Úc.
Theo lời ông Albanese, Australia có lịch sử lâu dài phản đối mạnh mẽ án tử hình và vận động hành lang ngoại giao cho các công dân của mình bị giam giữ ở nước ngoài.
Trước chuyến thăm Việt Nam của thủ tướng Úc, nhiều người đã vận động và kêu gọi ông Albanese đề nghị Hà Nội trả tự do cho các công dân Úc bị giam giữ ở Việt Nam, trong đó có ông Châu Văn Khảm, một nhà hoạt động sống Sydney và đã nghỉ hưu.
Ông Châu Văn Khảm, 73 tuổi, bị chính quyền Việt Nam bắt giam ngày 13/1/2019 với cáo buộc “khủng bố nhằm chống chính quyền” và đang thụ án 12 năm tù tại trại giam Thủ Đức, huyện Hàm Tân, tỉnh Bình Thuận.
Ông Châu Văn Khảm là đảng viên Việt Tân có trụ sở ở Hoa Kỳ, một tổ chức phi chính phủ cổ vũ cho dân chủ và nhân quyền ở Việt Nam, nhưng bị Hà Nội liệt vào hạng tổ chức khủng bố, trong khi Hoa Kỳ không làm như vậy.
Diễn đàn