Công ty xe hơi điện của Việt Nam, VinFast, trong vài ngày qua đã gây chú ý khi chính thức lên sàn chứng khoán Mỹ Nasdaq, và được định giá trị vốn hóa ở mức 85 tỷ USD, cao gần gấp đôi so với Ford hay General Motors. Đây được xem là một mức định giá “hào nhoáng” đối với một công ty khởi nghiệp đang bị thua lỗ như VinFast, nhưng theo Reuters, giờ mới đến lúc cho phần khó khăn: đưa doanh số bán xe ở nước ngoài ra khỏi tình trạng lẹt đẹt lâu nay.
Theo hãng thông tấn Anh, trong 5 tháng còn lại của năm nay, VinFast cần phải đạt con số hơn gấp đôi doanh số bán hàng từ đầu năm đến nay để có thể đạt được mục tiêu cả năm do người sáng lập đặt ra là bán được 50.000 xe điện.
Để làm được điều này, công ty của Việt Nam cần phải hoàn thành việc cải tiến chiến lược bán hàng để thu hút các nhà phân phối và đại lý, thay vì chỉ bán thông qua nền tảng của riêng mình, một cách tiếp cận mà VinFast vay mượn từ Tesla.
VinFast cũng sẽ cần phải giảm chi phí để cạnh tranh về giá với những công ty như Tesla, là công ty đã sử dụng quy mô và lợi nhuận dẫn đầu ngành của mình để giảm giá và gây áp lực lên các đối thủ kể từ đầu năm nay.
Cổ phiếu của hãng chỉ chuyên sản xuất xe điện VinFast, là hãng đã sáp nhập với công ty mua lại với mục đích đặc biệt (SPAC) Black Spade, đã tăng mạnh khi ra lần đầu lên sàn Nasdaq vào thứ Ba 15/8. Do 99% cổ phần của công ty thuộc về người sáng lập VinFast, tỷ phú Phạm Nhật Vượng, nên tỷ lệ cổ phiếu chuyển nhượng tự do rất nhỏ khiến cho cổ phiếu của VinFast càng nhiều biến động hơn.
Các giao dịch của các hãng xe điện theo kiểu SPAC khác, bao gồm cả hãng Lucid, là công ty xe điện mà Black Spade đã sử dụng để làm cơ sở định giá 23 tỷ đô la ban đầu cho VinFast, đã chứng kiến cổ phiếu của họ sụt giảm sau khi niêm yết.
Lucid hiện được định giá dưới 15 tỷ USD, thấp hơn gần 40% so với mức định giá qua SPAC là 24 tỷ USD vào năm 2021.
Ý định huy động thêm vốn của VinFast cũng là một mối đe dọa tiềm ẩn đối với mức định giá cao của công ty này. Reuters dẫn lời Giám đốc tài chính David Mansfield cho biết hôm 15/8 rằng VinFast đang thảo luận với nhiều nhà đầu tư, bao gồm cả các quỹ đầu tư quốc gia, và đang trên đường huy động vốn bổ sung trong 18 tháng tới.
“Giống như bất kỳ giao dịch nào, giá cả do thị trường quyết định. Vì vậy, chúng tôi không thể nói là cứ lấy (mức giá) chứng quyền hay cổ phiếu của chúng tôi ngày hôm nay mà làm căn cứ được”, Giám đốc điều hành (CEO) của VinFast, bà Lê Thị Thu Thủy, nói với Reuters khi được hỏi về các điều kiện đầu tư trong tương lai.
Việc niêm yết của VinFast tạo ra một cách để công ty ô tô Việt Nam, vốn đã phải vất vả trong việc giữ chân các giám đốc điều hành cấp cao, đưa ra mức thù lao dựa trên cổ phần, một triển vọng được nêu rõ trong hồ sơ của họ.
ĐEM ĐỐI TÁC VÀO
CEO Thủy của VinFast Thuy nói hôm 15/8 rằng VinFast sẽ chuyển sang “mô hình bán hàng lai ghép” kiểu mới để bán hàng, thu hút các nhà phân phối và đại lý cho thị trường nước ngoài.
Kể từ khi công bố kế hoạch mở rộng ra nước ngoài, VinFast đã tính đến việc chỉ sử dụng các phòng trưng bày của riêng mình, giống như Tesla.
“Mở cửa hàng của riêng chúng tôi là điều tuyệt vời nhưng mất rất nhiều thời gian”, bà Thuỷ nói. “Hợp lực với các đối tác khác để đi nhanh hơn luôn là bản chất của chúng tôi”.
Tính đến tháng 6, VinFast đã mở 122 phòng trưng bày trên toàn cầu, chủ yếu tập trung ở Bờ Tây Hoa Kỳ, công ty cho biết.
Người sáng lập là tỷ phú Phạm Nhật Vượng hồi tháng 5 nói rằng VinFast có thể bán 50.000 xe điện trong năm nay.
Trong 7 tháng đầu tiên, VinFast đã bán được hơn 16.000 chiếc, tính cả doanh số bán hàng tại Việt Nam. Con số trên bao gồm doanh số bán chỉ được 137 chiếc mẫu VF8 tại Hoa Kỳ, mẫu duy nhất mà hãng hiện đang bán tại thị trường Mỹ.
Nhưng Giám đốc Tài chính (CFO) Mansfield vẫn khẳng định “Những con số ước tính mà chủ tịch của chúng tôi định ra cho năm nay vẫn đang đi đúng hướng”.
Vẫn theo Reuters, VinFast chỉ bán được khoảng 1/6 công suất sản xuất tại nhà máy ở Hải Phòng. Còn nhà máy mới đang được xây dựng ở bang North Carolina, Mỹ, dự kiến bắt đầu hoạt động vào năm 2025.
Công ty tư vấn AlixPartners cho hay họ ước tính các nhà sản xuất xe điện cần phải đạt doanh số 400.000 xe hàng năm để hòa vốn, bao gồm cả ở Trung Quốc, nơi hầu hết đang thua lỗ trong cuộc chiến giá cả ngày càng lớn để giành thị phần.
Ngoài ra, giá cả là một thách thức khác.
Tesla hiện tiếp tục gây áp lực cho các đối thủ khi giới thiệu một phiên bản rẻ hơn của Model S và Model X vào ngày 15/8. Tesla Model Y rẻ hơn gần 7.000 USD so với mẫu VF8 của VinFast sau khi bao gồm các khoản trợ cấp liên bang.
Bà Thuỷ nói VinFast tin rằng các sản phẩm của họ có giá cạnh tranh nhưng đang nỗ lực để giảm giá.
“Không có (nhà sản xuất ô tô) nào khác trên thế giới có chi phí cơ sở thấp như ở Việt Nam”, bà nói. “Tất cả những điều đó đang dẫn đến việc giảm chi phí trong tương lai”.
Diễn đàn