Bộ trưởng Israel Benny Gantz tuyên bố từ chức khỏi chính phủ khẩn cấp của Thủ tướng Benjamin Netanyahu vào Chủ nhật (9/6). Như vậy, phe trung dung duy nhất đã rút khỏi liên minh cực hữu của nhà lãnh đạo đang bị chỉ trích giữa bối cảnh cuộc chiến kéo dài nhiều tháng ở Gaza.
Sự ra đi của đảng trung lập của ông Gantz sẽ không gây ra mối đe dọa ngay lập tức cho chính phủ. Tuy nhiên, nó có thể có tác động nghiêm trọng, khiến ông Netanyahu phải phụ thuộc vào những người theo đường lối cứng rắn, khiến cuộc chiến ở Gaza không có hồi kết và có thể leo thang chiến tranh với nhóm Hezbollah ở Lebanon.
Tháng trước, ông Gantz đã đưa ra cho ông Netanyahu thời hạn là ngày 8/6 để đưa ra một chiến lược hậu chiến rõ ràng cho Gaza, nơi Israel đang tiến hành một cuộc tấn công quân sự tàn khốc chống lại nhóm chiến binh Hamas cầm quyền của người Palestine.
Ông Netanyahu đã bác bỏ tối hậu thư ngay sau khi nó được đưa ra.
Hôm Chủ nhật, ông Gantz cho biết chính trị đang che mờ các quyết định chiến lược định mệnh trong nội các của ông Netanyahu. Ông nói việc từ chức trong khi các con tin vẫn còn ở Gaza và những người lính đang chiến đấu ở đó là một quyết định đau đớn.
“Ông Netanyahu đang ngăn cản chúng ta tiến tới chiến thắng thực sự”, ông Gantz nói trong một cuộc họp báo trên truyền hình. “Đó là lý do tại sao chúng tôi rời khỏi chính phủ khẩn cấp ngày hôm nay, với trái tim nặng trĩu nhưng hoàn toàn tự tin”.
Ông Netanyahu đã trả lời trong một bài đăng trên mạng xã hội, nói với ông Gantz rằng chưa đến lúc phải từ bỏ mặt trận.
Khi ông Gantz ra đi, ông Netanyahu sẽ mất đi sự ủng hộ của khối trung dung đã giúp mở rộng sự ủng hộ cho chính phủ ở Israel và nước ngoài, vào thời điểm áp lực ngoại giao và trong nước ngày càng gia tăng sau 8 tháng kể từ cuộc chiến ở Gaza.
Trong khi liên minh của ông vẫn kiểm soát 64 trong số 120 ghế của quốc hội, ông Netanyahu giờ đây sẽ phải phụ thuộc nhiều hơn vào sự hậu thuẫn chính trị của các đảng theo chủ nghĩa dân tộc cực đoan, những đảng mà các nhà lãnh đạo của họ đã khiến Washington tức giận ngay cả trước chiến tranh. Các đảng này từ lâu đã kêu gọi Israel chiếm đóng hoàn toàn vùng lãnh thổ Gaza.
Điều này có thể sẽ làm gia tăng những căng thẳng rõ ràng trong quan hệ với Hoa Kỳ và tăng cường áp lực của dư luận trong nước, khi chiến dịch quân sự kéo dài nhiều tháng vẫn không đạt được mục tiêu đã đề ra: tiêu diệt Hamas và trao trả hơn 100 con tin còn lại đang bị giam giữ ở Gaza.
Các cuộc thăm dò cho thấy ông Gantz, cựu chỉ huy quân đội và bộ trưởng quốc phòng, là đối thủ chính trị đáng gờm nhất của ông Netanyahu, người mà hình ảnh cứng rắn về an ninh đã bị hoen ố vì cuộc tấn công ngày 7/10 của Hamas vào Israel.
Cảnh báo cuộc xung đột ở Gaza có thể kéo dài nhiều năm, ông kêu gọi Thủ tướng Netanyahu đồng ý về ngày bầu cử vào mùa thu, để tránh đấu đá chính trị sâu sắc hơn vào thời điểm khẩn cấp quốc gia.
Ông Gantz gia nhập chính phủ đoàn kết ngay sau ngày 7/10 với tư cách là thành viên nội các chiến tranh của ông Netanyahu, nơi chỉ có ông, ông Netanyahu và Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant đã có quyền bỏ phiếu.
Hôm Chủ nhật, ông Gantz mô tả ông Gallant, người đã tranh cãi với ông Netanyahu và một số bộ trưởng theo chủ nghĩa dân tộc cực đoan, là một nhà lãnh đạo dũng cảm và kêu gọi ông “làm điều đúng đắn”, mặc dù ông không nói rõ điều đó có nghĩa là gì.
Bộ trưởng An ninh Quốc gia cực hữu Itamar Ben-Gvir đã đòi chiếc ghế hiện đang trống của ông Gantz trong nội các chiến tranh ngay sau khi đơn từ chức được công bố.
Bộ trưởng Tài chính Bezalel Smotrich nói trong một tuyên bố rằng ông Gantz đang mang lại cho kẻ thù của Israel những gì họ muốn.
Khi được hỏi liệu ông có lo lắng về việc ra đi của mình sẽ ảnh hưởng đến vị thế của Israel ở nước ngoài hay không, ông Gantz nói cả ông Gallant và ông Netanyahu đều biết “nên phải làm gì”.
“Hy vọng họ sẽ tuân thủ những gì nên làm và sau đó mọi việc sẽ ổn”, ông nói.
Diễn đàn