Ngay sau khi Tổng thống Joe Biden tuyên bố hôm 21/7 về quyết định rút lui khỏi cuộc tái tranh cử vào tháng 11, ứng cử viên tổng thống bên Đảng Cộng hòa, ông Donald Trump đã yêu cầu ông Biden từ chức.
“Joe Biden gian dối không phù hợp để tranh cử Tổng thống và chắc chắn không phù hợp để phục vụ trong vị trí này - Và chưa bao giờ như vậy!” ông Trump viết trong một tuyên bố trên mạng xã hội mà trong đó cũng bao gồm một nỗ lực gây quỹ mới.
Ông Trump gọi ông Biden là “Tổng thống tồi tệ nhất từ trước tới nay trong lịch sử đất nước chúng ta” và nói rằng ông Biden, “bỏ cuộc đua trong nỗi nhục hoàn toàn!”
Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson và các nhà lập pháp khác bên Đảng Cộng hòa trung thành với ông Trump cũng lặp lại yêu cầu của ông Trump.
“Nếu Joe Biden không phù hợp để tranh cử Tổng thống thì ông ấy không phù hợp để giữ chức Tổng thống. Ông ta phải từ chức ngay lập tức,” ông Johnson nói trong một tuyên bố.
Nữ dân biểu Elise Stefanik, đảng viên Cộng hòa tại Hạ viện, nói: “Nếu Joe Biden không thể tái tranh cử, ông ấy không thể và không thích hợp để giữ chức tổng thống Hoa Kỳ. Ông ấy phải từ chức ngay lập tức.”
“Nếu Đảng Dân chủ cho rằng Joe Biden không thích hợp để tái tranh cử, thì chắc chắn ông ấy không thích hợp để kiểm soát các quy tắc hạt nhân của chúng ta. Biden phải từ chức ngay lập tức,” Tom Emmer, đảng viên Cộng hòa số 3 trong Hạ viện, tuyên bố trên mạng xã hội.
Về mặt pháp lý, yêu cầu của Đảng Cộng hòa đòi ông Biden từ chức không có tác dụng gì. Michael Thorning, giám đốc Cơ cấu Dân chủ tại Trung tâm Chính sách Lưỡng đảng, cho biết tổng thống có quyền tiếp tục phần còn lại của nhiệm kỳ.
Ông nói với đài VOA: “Hiến pháp không yêu cầu một tổng thống phải tái tranh cử để tiếp tục giữ chức vụ tổng thống đương nhiệm cho đến qua quá trình bầu cử và tới lễ nhậm chức tiếp theo”.
Tòa Bạch Ốc chưa phản hồi yêu cầu bình luận của VOA về đề nghị của Đảng Cộng hòa.
Đảng Dân chủ khen ngợi ông Biden
Tính đến sáng 22/7 vẫn chưa có phản hồi nào từ các nhà lãnh đạo Đảng Dân chủ đối với lời kêu gọi của Đảng Cộng hòa yêu cầu ông Biden từ chức. Nhưng để đáp lại việc ông rút lui khỏi cuộc đua, họ đã dành nhiều lời khen ngợi cho thành tích lập pháp và thời gian phục vụ cả đời của ông.
“Joe Biden không chỉ là một tổng thống vĩ đại và một nhà lãnh đạo lập pháp vĩ đại, mà ông ấy còn là một con người thực sự tuyệt vời,” lãnh đạo khối đa số ở Thượng viện Chuck Schumer nói trong một tuyên bố. “Quyết định của ông ấy tất nhiên không hề dễ dàng, nhưng một lần nữa ông ấy đặt đất nước, đảng của mình và tương lai của chúng ta lên hàng đầu.”
Trong một tuyên bố, lãnh đạo khối thiểu số tại Hạ viện Hakeem Jeffries gọi ông Biden là “một trong những nhà lãnh đạo thành đạt và có kết quả nhất trong lịch sử Hoa Kỳ”.
Cựu Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi, người được cho là một trong số các nhà lập pháp khuyến khích ông Biden rút lui, đã gọi ông là “một người Mỹ yêu nước luôn đặt đất nước của chúng ta lên hàng đầu”.
Bà nói trong một tuyên bố: “Di sản về tầm nhìn, giá trị và khả năng lãnh đạo của ông khiến ông trở thành một trong những Tổng thống có ảnh hưởng nhất trong lịch sử Hoa Kỳ”.
Cựu Tổng thống Barack Obama cho biết trong một tuyên bố rằng quyết định rút lui của ông Biden cho thấy “rằng ông ấy là người yêu nước ở mức cao nhất”.
“Joe hiểu rõ hơn ai hết những gì an nguy trong cuộc bầu cử này – mọi thứ mà ông ấy đã đấu tranh trong suốt cuộc đời mình và mọi thứ mà đảng Dân chủ đại diện sẽ gặp nguy hiểm như thế nào nếu chúng ta để cho ông Donald Trump trở lại Tòa Bạch Ốc và trao cho Đảng Cộng hòa quyền kiểm soát Quốc hội,” ông Obama nói thêm.
Chơi trò chính trị
Yêu cầu của Đảng Cộng hòa đòi ông Biden từ chức đã gây thêm bất ổn cho nền chính trị Mỹ sau thông báo của ông Biden khiến con đường phía trước của Đảng Dân chủ không chắc chắn.
Họ đang “chơi trò chính trị”, ông Larry Sabato, giám đốc Trung tâm Chính trị của Đại học Virginia, nói về Đảng Cộng hòa.
Ông Sabato nói với VOA: “Theo lẽ thường, chúng ta biết rằng hiện tại ông Biden có hai công việc toàn thời gian – làm tổng thống và tranh cử tổng thống”. “Bây giờ ông ấy sẽ có một công việc toàn thời gian và ông ấy đã chứng tỏ mình giỏi việc đó. Ông ấy có thể hoàn thành những tháng còn lại và giải quyết một số vấn đề còn dang dở - và ra đi một cách đàng hoàng.”
Ông Biden thông báo rút tên ra khỏi tấm vé tranh cử tổng thống của Đảng Dân chủ trong một bức thư gửi quốc dân đăng trên mạng xã hội vào chiều 21/7. Ông cho biết mặc dù có ý định tái tranh cử nhưng ông tin rằng “việc tôi rút lui là vì lợi ích tốt nhất của đảng và đất nước và chỉ tập trung hoàn thành nhiệm vụ tổng thống trong thời gian còn lại của nhiệm kỳ”.
Thông báo này đã đảo ngược quyết định của ông muốn tiếp tục tái tranh cử trong năm nay giữa bối cảnh áp lực ngày càng tăng từ các đảng viên Đảng Dân chủ sau màn trình diễn yếu kém của ông trong cuộc tranh luận với ông Trump vào tháng trước.
William Howell, giáo sư về chính trị Mỹ tại Trường Chính sách công Harris thuộc Đại học Chicago, cho biết, với việc ông Biden bước sang một bên, sự chú ý của cả nước giờ đây chuyển thẳng sang Đảng Dân chủ và họ sẽ làm tốt việc sử dụng sự chú ý này vào mục đích tốt.
Ông nói với VOA: “Họ nên thể hiện tài năng của mình, quảng bá tầm nhìn của họ về tương lai và cố gắng hết sức để thay đổi câu chuyện về chiến dịch tranh cử tổng thống này”.
Đó là một nhiệm vụ khó khăn trong bối cảnh đối thủ của họ đang đưa ra thông điệp rằng Đảng Dân chủ đang hỗn loạn. Ông Biden đã tán thành Phó Tổng thống Kamala Harris làm tân ứng cử viên tổng thống của Đảng Dân chủ và cho biết sẽ chia sẻ chi tiết về quyết định của mình vào cuối tuần này.
Trong một tuyên bố được đưa ra vài giờ sau thông báo rút lui của ông Biden, Tòa Bạch Ốc cho biết ông Biden đã “nói chuyện với một số thành viên Quốc hội, các thống đốc và những người ủng hộ, đồng thời sẽ tiếp tục tương tác với các bên liên quan chính trong tối nay và ngày mai”.
Diễn đàn