Bắc Kinh hôm thứ Sáu (28/2) cáo buộc Hoa Kỳ gây “áp lực thuế quan và tống tiền” sau lời đe dọa mới nhất của Tổng thống Donald Trump về việc áp thêm thuế 10% đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, với lý do fentanyl (một loại chất gây nghiện) vẫn tiếp tục chảy vào Mỹ.
Các mức thuế mới đối với Trung Quốc, thêm vào mức thuế 10% đã được áp dụng vào ngày 4/2, sẽ có hiệu lực vào thứ Tư 5/3, trùng với thời điểm bắt đầu kỳ họp quốc hội thường niên của Trung Quốc, một sự kiện chính trị quan trọng mà Bắc Kinh dự kiến sẽ triển khai các ưu tiên kinh tế năm 2025 của mình.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lâm Kiếm nói trong một cuộc họp báo thường nhật rằng Washington đã “sử dụng vấn đề fentanyl để tạo áp lực thuế quan và tống tiền”.
“Nó đã tạo ra tác động, áp lực, sự cưỡng ép và mối đe dọa nghiêm trọng đối với đối thoại và hợp tác giữa hai bên trong lĩnh vực kiểm soát ma túy”, ông Lâm nói về các mức thuế, đồng thời cảnh báo rằng chúng sẽ phản tác dụng.
Ông nói thêm rằng có “Những kết quả đáng chú ý đã đạt được” từ sự hợp tác chống ma túy của Trung Quốc với Hoa Kỳ, và Trung Quốc là quốc gia đầu tiên trên thế giới chính thức kiểm soát các chất như fentanyl.
Vào thứ Năm, ông Trump cho biết mức thuế 25% mà ông đề xuất đối với hàng hóa của Mexico và Canada sẽ có hiệu lực vào thứ Ba tới, cùng với mức thuế bổ sung 10% đối với hàng nhập khẩu của Trung Quốc.
Thông báo này khiến Bắc Kinh chỉ còn chưa đầy một tuần để công bố các biện pháp đối phó, vì chính quyền Trump cho thấy dấu hiệu cứng rắn hơn đối với đối thủ chiến lược của mình mặc dù đã giảm bớt đe dọa về mức thuế lên tới 60% khi ông nhậm chức.
Trong một cuộc phỏng vấn với Fox News vào thứ Năm, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio đã cáo buộc Trung Quốc tiến hành một cuộc chiến ma tuý “ngược” đối với fentanyl, cho rằng Bắc Kinh có thể “cố tình” làm tràn ngập nước Mỹ bằng loại ma tuý tổng hợp này.
Ông ám chỉ đến hai cuộc chiến thuốc phiện vào thế kỷ 19 mà Trung Quốc đã thua Anh và Pháp, sau đó nước này buộc phải mua một lượng lớn loại thuốc này và nhượng một phần lãnh thổ của mình cho các cường quốc phương Tây.
Trước đó vào thứ Sáu, Bộ thương mại Trung Quốc nói họ đã có một số chính sách chống ma túy cứng rắn nhất thế giới và nhấn mạnh những rủi ro mà thuế quan mới sẽ gây ra cho chuỗi cung ứng toàn cầu.
Bộ này nói thêm rằng các mối đe dọa về thuế quan của Hoa Kỳ “hoàn toàn là ‘đổ lỗi và trốn tránh trách nhiệm’, điều này không có lợi cho việc giải quyết các vấn đề của chính Mỹ”.
Các nhà phân tích cho rằng Bắc Kinh vẫn hy vọng đạt được thỏa thuận với chính quyền Trump.
Tuy nhiên, vẫn theo các nhà phân tích, các cuộc đàm phán thương mại vẫn chưa thành hiện thực và Nhà Trắng đang tăng cường các dấu hiệu cho thấy họ đang chuẩn bị cho một cuộc tách rời kinh tế lớn hơn khỏi Trung Quốc, triển vọng về sự xích lại gần nhau giữa hai nền kinh tế hàng đầu thế giới đang mờ dần.
“Đã có rất nhiều động thái, nhưng vẫn chưa rõ mục tiêu cơ bản của chính quyền Trump đối với Trung Quốc là gì”, Christopher Beddor, Phó giám đốc nghiên cứu Trung Quốc tại Gavekal Dragonomics cho biết.
TRUNG QUỐC HY VỌNG ĐÀM PHÁN
Bộ thương mại Trung Quốc cho biết họ hy vọng sẽ sớm quay lại đàm phán với Hoa Kỳ, đồng thời cảnh báo rằng nếu không làm như vậy có thể dẫn đến hành động trả đũa.
Ông Trump nói với các phóng viên tại Phòng Bầu dục vào thứ Năm rằng ông quyết định áp thêm thuế quan đối với Trung Quốc và giữ nguyên thời hạn chót vào thứ Ba đối với Canada và Mexico vì chính quyền của ông coi tiến độ hạn chế dòng chảy fentanyl vào Mỹ là chưa đủ.
Vào thứ Sáu, Bộ Công an Trung Quốc cho biết họ đã đưa bảy loại tiền chất hóa học mới vào danh sách kiểm soát trong nước và 24 loại tiền chất hóa học mới vào danh sách kiểm soát xuất khẩu.
Bộ này cho biết họ đã phá được 151 vụ vật liệu sản xuất thuốc, trong đó thu giữ được 1.427,4 tấn trong năm qua, mặc dù không nói rõ liệu những vụ này có liên quan đến fentanyl hay không.
Cả Nhà Trắng và các quan chức ở Bắc Kinh dường như đang chuẩn bị cho bốn năm căng thẳng thương mại tiếp theo.
Các phương tiện truyền thông nhà nước cho biết các quan chức cấp cao của Đảng Cộng sản Trung Quốc đã họp vào thứ Sáu và cam kết sẽ thực hiện các bước để ngăn ngừa và giải quyết mọi cú sốc bên ngoài đối với nền kinh tế Trung Quốc.
Cuộc họp của Bộ Chính trị diễn ra một tuần sau khi Nhà Trắng công bố bản ghi nhớ về đầu tư “Nước Mỹ trên hết”, đưa Trung Quốc vào danh sách “các đối thủ nước ngoài”.
Bản ghi nhớ cũng cáo buộc Bắc Kinh tìm cách khai thác các khoản đầu tư vào các công ty Hoa Kỳ để đánh cắp công nghệ tiên tiến và tài trợ cho phát triển quân sự.
Tháng này, ông Trump đã đề cử ông Landon Heid, người theo chủ nghĩa diều hâu với Trung Quốc, vào một vị trí quan trọng trong Bộ Thương mại, giám sát việc thiết kế các biện pháp kiểm soát xuất khẩu chip AI nhắm vào Trung Quốc và các quốc gia khác.
Diễn đàn