Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio hôm 10/3 loan báo chính quyền Trump đã hoàn thành sáu tuần thanh lọc các chương trình của Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID), và cho biết ông sẽ chuyển 18% các chương trình phát triển và viện trợ còn lại về Bộ Ngoại giao.
Ông Rubio loan báo thông tin này trong một bài đăng trên X và cảm ơn Bộ Hiệu quả Chính phủ (DOGE) do tỷ phú Elon Musk đứng đầu cùng các “nhân viên chăm chỉ của chúng ta, những người đã làm việc miệt mài để đạt được cải cách lịch sử mà lẽ ra đã phải thực hiện từ lâu nay rồi.”
Hôm 20/1, Tổng thống Donald Trump đã ra một sắc lệnh hành pháp chỉ đạo đóng băng tài trợ viện trợ nước ngoài và xem xét lại tất cả các chương trình viện trợ và phát triển quốc tế trị giá hàng chục tỷ đô la. Ông Trump cho rằng phần lớn viện trợ nước ngoài là lãng phí.
Ngoại trưởng Rubio cho biết việc đánh giá giờ đây “chính thức kết thúc,” với khoảng 5.200 trong tổng số 6.200 chương trình của USAID bị loại bỏ.
Ngoại trưởng Rubio viết rằng những chương trình này “đã tiêu tốn hàng chục tỷ đô la theo những phương cách không phục vụ (và trong một số trường hợp còn làm tổn hại) lợi ích quốc gia cốt lõi của Hoa Kỳ.”
“Trong sự tham vấn với Quốc hội, chúng tôi dự định rằng 18% các chương trình còn lại mà chúng ta giữ lại... sẽ được quản lý hiệu quả hơn dưới Bộ Ngoại giao,” ông nói. Các nhà lập pháp thuộc Đảng Dân chủ và những người khác cho rằng việc đóng cửa các chương trình được tài trợ bởi Quốc hội là bất hợp pháp và nói rằng một động thái như vậy cần phải có sự phê duyệt của Quốc hội.
Bộ Ngoại giao, trong một trong những vụ kiện mà họ đang đối mặt liên quan đến việc khẩn trương đóng cửa USAID, tuyên bố đầu tháng này rằng họ cắt hơn 90% các chương trình của USAID. Ngoại trưởng Rubio không giải thích cho con số thấp hơn mà ông đưa ra và không cung cấp chi tiết về các chương trình nào được giữ lại hoặc Bộ Ngoại giao sẽ điều hành chúng như thế nào.
Việc giải thể USAID theo lệnh của ông Trump đã đảo lộn hàng chục năm chính sách mà qua đó viện trợ nhân đạo và phát triển quốc tế thúc đẩy an ninh quốc gia của Hoa Kỳ bằng cách ổn định các khu vực và các nền kinh tế, củng cố các liên minh và xây dựng thiện chí.
Trong những tuần sau lệnh của ông Trump, một trong những người được ông bổ nhiệm và là thành viên đội chuyển giao, Pete Marocco, cùng tỷ phú Musk đã rút nhân viên USAID ở khắp nơi trên thế giới bằng cách buộc nghỉ việc và sa thải, đóng băng các khoản thanh toán của USAID và chấm dứt hàng ngàn hợp đồng viện trợ và phát triển.
Các nhân viên hợp đồng và nhân viên điều hành các nỗ lực từ kiểm soát dịch bệnh đến ngăn ngừa nạn đói, đào tạo việc làm và huấn luyện dân chủ đã ngừng việc. Các tổ chức viện trợ và các đối tác khác của USAID đã sa thải hàng chục ngàn nhân viên của họ tại Mỹ và nước ngoài.
Các vụ kiện do một số nhóm phi lợi nhuận và các doanh nghiệp đã hợp tác với USAID đệ trình cho biết việc chấm dứt hợp đồng đã xóa bỏ thậm chí cả những chương trình mà ông Rubio nói rằng ông muốn giữ lại, vi phạm điều khoản hợp đồng và khiến các tổ chức viện trợ và doanh nghiệp mất hàng tỷ đô la.
Diễn đàn