Các vấn đề về phát triển, thương mại và an ninh sẽ là những vấn đề trọng tâm trong chương trình nghị sự khi các nhà lãnh đạo các quốc gia Đông Nam Á khai mạc hội nghị thường niên của ASEAN năm nay.
Hội nghị Thượng đỉnh của Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á nhằm mục đích thúc đẩy khu vực xích lại gần nhau hơn để đạt được mục tiêu về một thị trường chung vào năm 2015, hội nghị này đã bị trì hoãn một tháng do trận bão lớn vào tháng 12 năm ngoái.
Phát biểu với giới báo chí, Ngoại trưởng Philippine, ông Alberto Romulo cho biết kết quả của hội nghị thượng đỉnh năm nay sẽ biến ASEAN thành một tổ chức tràn đầy sức sống trong đó các thành viên liên kết chặt chẽ với nhau hơn.
Trong khi chúng tôi mưu tìm việc xây dựng một cộng đồng an ninh hơn, chúng tôi cũng dự định sẽ đem lại một cộng đồng có sự hiểu biết mạnh mẽ hơn về tính đồng nhất, một cộng đồng quyết tâm thực hiện các cam kết và luật lệ của mình hơn bao giờ hết.
Các nhà lãnh đạo sẽ thảo luận về việc giảm các rào cản về thương mại, việc tự do lưu thông các nguồn dịch vụ và người lao động trong khuôn khổ Khu vực Tự do Thương mại ASEAN.
Ông Romulo cũng nói rằng các nhà lãnh đạo cũng sẽ ký các thỏa thuận về phát triển và chống khủng bố. Hôm thứ sáu các ngoại trưởng ASEAN đã đưa ra một bản thảo thỏa thuận về việc chia sẻ các thông tin tình báo về chống khủng bố.
Tất cả mọi người ở đây đều quan tâm đến tình hình khủng bố. Đã có những lời cảnh báo về khủng bố khi hội nghị dự định đuợc tổ chức vào tháng 12 năm ngoái. Nhiều người trong khu vực cho rằng những lời đe dọa này, cũng như thời tiết xấu đã khiến Manila phải trì hoãn cuộc hội nghị này.
Hôm thứ tư đã có ba vụ nổ bom xảy ra tại Mindanao, phía nam của CEBU, những vụ này có thể là do những phần tử hồi giáo cực đoan muốn làm chính phủ Philippines phải lúng túng trong dịp hội nghị thượng đỉnh ASEAN.
Không phận tại các địa điểm diễn ra hội nghị đã được qui định là vùng cấm bay, và các cảnh sát chống khủng bố có mặt tại mọi ngả đường dẫn đến các địa điểm diễn ra hội nghị.
Lãnh đạo các chính phủ cũng cân nhắc về một kế hoạch cho hiến chương của ASEAN. Các giới chức cho biết một bản hiến chương sẽ giúp ràng buộc các thành viên bằng các thỏa thuận của khối, trong khi hiện nay các thỏa thuận chỉ đóng vai trò tư vấn.
Điều này có thể dẫn đến những thay đổi trong lề lối làm việc của ASEAN. Ví dụ, việc các thành viên của khối đã chỉ trích mạnh mẽ việc Miến Điện không giữ lời hứa đạt tiến bộ trong dân chủ, và ông Romulo nói rằng ASEAN sẽ tiếp tục gây sức ép lên giới lãnh đạo quân sự của Miến Điện về vấn đề này. Tuy nhiên các tướng lĩnh cầm quyền cho tới giờ vẫn phớt lờ những lời chỉ trích không gắn liền với các biện pháp trừng phạt này.
Với một bản hiến chương, ASEAN sẽ tăng cường sức mạnh, và các quốc gia thành viên nào phớt lờ các nghị quyết sẽ có thể bị trừng phạt.
Các nhà lãnh đạo cũng sẽ đề cập đến các vấn đề này và một số vấn đề khác, trong đó có vấn đề năng lượng, khi họ nhóm họp vào ngày Chủ nhật và thứ Hai tới với các đối tác Nhật Bản, Trung Quốc, Nam Triều Tiên, Ấn Độ, Đông Timor, Australia và New Zealand.
