Sau hơn một tháng bị đình hoãn vì bão, hội nghị thượng đỉnh ASEAN lần thứ 12 đã chính thức khai diễn hôm thứ tư tại Philippines. Từ trung tâm hội nghị ở thành phố Cebu, phóng viên Duy Ái nói chuyện Thanh Trang qua điện thoại như sau:
Q: Thưa anh, theo tôi được biết thì hội nghị vốn dự trù diễn ra hồi tháng 12 nhưng đã bị hoãn vì có bão và đồng thời còn có những lời cảnh báo của một số chính phủ phương Tây về khả năng xảy ra những vụ tấn công khủng bố. Lần này hội nghị có gặp trở ngại gì về thời tiết hay anh ninh hay không, thưa anh?
A: Thưa chị, tuy trong các phát biểu công khai, các giới chức Philippines cho rằng quyết định hoãn lại cuộc hội nghị này là hoàn toàn vì lý do thời tiết, nhưng nhiều người vẫn đồn đãi rằng vấn đề an ninh cũng đã là một nguyên do chính đưa tới quyết định này. Và dựa trên những hoạt động ráo riết của binh sĩ và cảnh sát trong những ngày vừa qua, chúng ta có thể thấy rằng an ninh là một trong những mối quan tâm lớn của nước chủ nhà. Ngày hôm qua, theo báo chí địa phương, chính phủ ở Manila đã tăng phái tổng cộng 6 ngàn nhân viên cảnh sát và 3 ngàn binh sĩ để bảo vệ an ninh cho hội nghị. Không quân và hải quân Philippines cũng biệt phái một số máy bay và tàu bè để canh phòng. Trên đường phố Cebu, có rất nhiều quân nhân trang bị súng ống hùng hậu đứng gác ở nhiều nơi. Những biện pháp an ninh nghiêm nhặt cũng được áp dụng để kiểm soát xe cộ và người ra vào địa điểm hội nghị mới được xây cất, và các khách sạn lớn trong thành phố.
Q: Thế còn vấn đề thời tiết thì sao, thưa anh?
A: Thưa chị, khi tôi tới Cebu hôm qua thì trời mưa giầm, đừơng xá lầy lội. Dự báo thời tiết cho biết trời sẽ mưa cả tuần, nhưng không có bão. Tuy vậy, sáng nay, khi các giới chức cao cấp của Asean bắt đầu họp thì trời nắng ráo cho tới giờ này. Hy vọng là thời tiết tốt sẽ kéo dài trong vài ngày nữa, vì tình trạng đừơng xá giao thông ở đây rất tệ cho nên trời mưa thì việc di chuyển đi lại sẽ có nhiều trở ngại. Sáng ngày hôm qua, cuộc tổng dượt lần chót đã gặp một số trục trặc, như đoàn xe cảnh sát hộ tống gặp tai nạn giao thông, gây thương tích cho hai cảnh sát viên, và đã phải làm lại thêm một lần vào buổi chiều. Tuy nhiên, nói tổng quát, thì nhờ vào sự chuẩn bị khá chu đáo của nước chủ nhà, hội nghị lần này diễn ra êm thắm. Trưa nay, viên tư lệnh lực lượng đặc nhiệm Cebu, tướng Silverio Alarcio, đã cho giới truyền thông vào xem trung tâm chỉ huy đặt tại một xưởng máy trống đối diện với trung tâm hội nghị quốc tế Cebu. Ông cũng khẳng định rằng giới hữu trách tin tưởng là hội nghị sẽ không gặp phải trở ngại nào đáng kể.
Q: Theo các hãng thông tấn quốc tế thì vấn đề cáp quang dưới biển bị đứt khi xảy ra trận động đất ở Đài loan hôm 26 tháng 12 cũng gây trở ngại không nhỏ cho khoảng 1 ngàn 700 nhà báo làm việc tại hội nghị này khi họ dùng internet và điện thoại để gởi bài vở. Vấn đề này đã giải quyết xong chưa anh?
A: Thưa chị, hiện giờ các nhà báo vẫn còn gặp nhiều trục trặc trong việc truy cập internet vì có tới 60% cáp quang dưới biển của công ty chính cung cấp dịch vụ internet ở Cebu bị tác động vì vụ động đất. Tuy nhiên, cũng may là thành phố này có nhiều nơi có dịch vụ wi-fi, tức là dịch vụ truy cập không giây có độ trung thực cao, cho nên việc chuyển tải bài vở, hình ảnh, âm thanh qua internet vẫn có thể tiến hành khá suôn sẻ.
Q: Về những cuộc họp trong ngày hôm nay, có cuộc họp nào được giới truyền thông đặc biệt chú ý hay không, thưa anh?
A: Thưa chị, phần lớn các cuộc họp ngày hôm nay là những cuộc họp thường được là SOM, tức là hội nghị của các viên chức cao cấp, chủ yếu là để chuẩn bị cho cuộc họp cấp bộ trưởng và cuộc họp thượng đỉnh. Theo lịch làm việc, ngày mai thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng sẽ dẫn đầu phái đoàn Việt Nam đến Cebu cùng với 4 nhà lãnh đạo khác trong Asean, kể cả tổng thống Gloria Arroyo của Philippines. Các nhà lãnh đạo khác, như tổng thống Susilo Bambang Yudhoyono của Indonesia, thủ tướng Lý Hiển Long của Singapore, thủ tướng Surayud Chulanont của Thái lan sẽ tới đây vào ngày mai, cùng với thủ tướng Jose Ramos Horta của Đông Timor, là nước có nhiêù triển vọng trở thành hội viên thứ 11 của khối ASEAN. Các nhà lãnh đạo khác của các nước tham dự thượng đỉnh Đông Á lần thứ nhì, gồm 10 nước ASEAN cộng với Trung Quốc, Nhật Bản, Nam Triều Tiên, Australia, New Zealand và Ấn Ðộ sẽ tới Cebu vào hai ngày 13 và 14. Hội nghị sẽ bế mạc vào chiều ngày thứ hai tuần sau.
