Tổng Thống Hoa Kỳ cùng hai Bộ Trưởng Ngoại Giao và Quốc Phòng đã đến tỉnh al-Anbar ở miền Tây Iraq trong chuyến đi không báo trước để gặp lãnh đạo cao cấp của Iraq, là những người cũng ít khi đến tỉnh này. Phái đoàn của Tổng Thống Hoa Kỳ cũng tiếp xúc với các giới chức Hoa Kỳ cao cấp và các thủ lĩnh bộ tộc tại đây. Các thủ lĩnh này vừa mới từ bỏ mạng lưới khủng bố al-Qaida để quay sang hợp tác với liên minh do Hoa Kỳ đứng đầu. Thông Tín Viên Al Pessin có mặt tại chỗ đã gửi về bài tường trình sau đây.
Trên đường đi Australia dự hội nghị APEC, chiếc máy bay của Tổng Thống Hoa Kỳ đã rẽ sang Iraq để thực hiện chuyến đi không loan báo trước. Cùng đi với ông còn có Ngoại Trưởng Condoleezza Rice. Chiếc máy bay Air Force One của Tổng Thống đã hạ cánh xuống sân bay bụi bặm vừa được nới rộng của căn cứ không quân al-Assad, nằm trong tỉnh al-Anbar; một tỉnh trước đây có nhiều vụ giao tranh nhất, và có thái độ chống chính phủ nhất, nhưng bây giờ được xem là một trong những ví dụ thành công quan trọng về mặt an ninh.
Bộ Trưởng Quốc Phòng Hoa Kỳ ông Robert Gates và các sĩ quan cao cấp cũng tham gia cuộc họp.
Tùy viên báo chí của bộ Quốc Phòng ông Geoff Morrell cho biết: cuộc họp này quy tụ nhóm mà ông gọi là “Hội đồng chiến tranh” của Hoa Kỳ và nhóm lãnh đạo hàng đầu của Iraq. Kết quả cuộc họp sẽ giúp Tổng Thống Bush có những quyết định mà ông phải chọn liên quan đến chính sách của Hoa Kỳ tại Iraq trong tương lai, trong đó có mức quân số mà Hoa Kỳ sẽ giữ lại.
Ông Morrell còn cho biết: Ðây là lần cuối cùng mà Tổng Thống Bush họp với Đại tướng David Petraeus, Tư lệnh quân đội Hoa Kỳ tại Iraq và ông Ryan Crocker, Đại sứ Hoa Kỳ tại Iraq; trước khi hai ông này nạp cho Quốc Hội Mỹ một phúc trình vào tuần tới, tức là trong vòng thời gian ngắn sau khi Tổng Thống Bush từ Australia trở về. Phúc trình này đang được nhiều người trông đợi.
Phúc trình sẽ đánh giá kết quả của chuyện Hoa Kỳ tăng quân số, chiến lược chống khủng bố mới, và trình độ của chính phủ, quân đội và cảnh sát của Iraq trong khi thực hiện hòa giải quốc gia và góp phần vào tình hình an ninh.
Một quan chức cao cấp đi theo Bộ Trưởng Quốc Phòng Robert Gates cho hay: cuộc họp này sẽ giúp hình thành những quyết định quan trọng.
Nhiều đại biểu Quốc Hội Hoa Kỳ đòi phải bắt đầu rút quân trong năm nay, nhưng các sĩ quan chỉ huy chiến trường nói rằng thời hạn này quá sớm.
Tuy nhiên, họ cũng nhìn nhận rằng lực lượng tăng viện sẽ bắt đầu hồi hương trễ lắm là vào tháng tư sang năm, và sau đó rất khó để kiếm được một lực lượng thay thế giống như vậy.
Các quan chức của Hoa Kỳ nói rằng các chính trị gia Iraq chỉ có vài tháng để để lập ra một chính phủ hòa giải quốc gia dưới một hình thức nào đó, dựa trên tình hình an ninh đã được cải tiến, do việc tăng quân số của Hoa Kỳ mang lại.
Tổng Thống Bush và phái đoàn của ông cũng gặp các thủ lĩnh bộ tộc thuộc phái Sunni. Trước đây trong năm, các thủ lĩnh này đã quyết định cắt liên hệ với mạng lưới khủng bố al-Qaida để quay sang hợp tác với các lực lượng Hoa Kỳ và Iraq, nhờ vậy tình hình mất an ninh trước đây trong tỉnh al-Anbar đã được cải thiện rất nhiều.
Quan chức đi theo Bộ Trưởng Quốc Phòng Robert Gates nói rằng sự thay đổi thái độ của các thủ lĩnh bộ tộc xảy ra một cách bất ngờ và gây ngạc nhiên cho nhiều người.
Quan chức yêu cầu không nêu danh tánh này nói rằng người dân trong tỉnh al-Anbar không hài lòng với chủ trương bạo động và quan điểm cực đoan của al-Qaida, do đó các thủ lĩnh bộ tộc trong tỉnh nhận định rằng tương lai của họ là tạo quan hệ tốt hơn với chính quyền tại Baghdad, mặc dù chính quyền này có nhiều người thuộc phái Shia.
Nhưng quan chức này ghi nhận: có thể các thủ lĩnh bộ tộc tại đó đã không hợp tác với chính quyền Iraq nếu Hoa Kỳ không chứng tỏ quyết tâm tái lập trật tự tại Iraq. Bộ Trưởng Quốc Phòng Robert Gates muốn đem hết khả năng để củng cố mối quan hệ này trong khi ông có mặt tại Iraq, và đề nghị của ông là Hoa Kỳ và chính phủ Iraq sẽ gia tăng viện trợ cho tỉnh al-Anbar.
Cuộc họp lần này ngoài Tổng Thống Bush, 2 Bộ Trưởng ngoại giao và quốc phòng; còn có Đô đốc William Fallon, Tư lệnh các lực lượng quân sự Hoa Kỳ tại Trung Đông ; và Đại tướng Peter Pace, Chủ Tịch Ủy ban Tham mưu liên quân.
Rất hiếm khi có một thành phần quân sự và dân sự cao cấp của Hoa Kỳ như vậy đến một nước ngoài để dự họp với các nhà lãnh đạo của nước này. Nhưng trước tình hình công luận Mỹ hết sức chú ý đến phúc trình đánh giá tiến bộ của đại tướng Petraeus và đại sứ Crocker sắp tới, quan chức đi theo Bộ Trưởng Quốc Phòng Robert Gates nói rằng cách tốt nhất của Tổng Thống Bush để đánh giá tình hình là đích thân đến nói chuyện mặt đối mặt với lãnh đạo chính quyền Iraq và các tư lệnh chiến trường Hoa Kỳ.