Nga vừa mới ký kết một thỏa thuận nhập khẩu Uranium của Australia cho chương trình năng lượng hạt nhân của họ. Hai nước đã nhanh chóng bảo đảm với cả thế giới rằng các nguyên liệu hạt nhân này sẽ chỉ để sử dụng cho các mục đích hòa bình. Tổng thống Nga Vladimir Putin đang tham dự Hội nghị thượng đỉnh APEC cùng với các nhà lãnh đạo của 20 nền kinh tế khác. Từ Sydney, phái viên Nancy-Amelia Collins có thêm các chi tiết trong bài tường trình sau đây:
Tổng thống Nga Vladimir Putin đã ký một thỏa thuận với Thủ tướng Australia John Howard, trong lúc cả hai người chuẩn bị tham dự Hội nghị thượng đỉnh APEC.
Trong khi thỏa thuận này nhấn mạnh rằng: Nga không được bán uranium mua của Australia cho bất kỳ nước nào khác và không được dùng chất liệu này để chế tạo vũ khí, những người chỉ trích nói rằng thỏa thuận này có thể khiến cho các nhóm hoặc những nước bất hảo được dễ dàng hơn trong việc tìm kiếm nguyên liệu cần thiết để chế tạo vũ khí hạt nhân.
Ông Howard nói: "Tất cả các nguyên liệu uranium bán cho Nga sẽ được trao đổi dựa theo những quy định chặt chẽ và trong cuộc thảo luận với chúng tôi Tổng thống Nga đã đưa ra một quan điểm mà tôi nghĩ là phù hợp – là Nga đã có một khối lượng khổng lồ các nguyên liệu hạt nhân để sử dụng cho mục đích quân sự, mà các nguyên liệu này chủ yếu đang được bán sang Hoa kỳ để chế biến lại. Vì vậy nếu quý vị áp dụng lô-gích này vào những điều cáo buộc vừa kể, sẽ thấy đó là những cáo buộc thiếu cơ sở."
Trong một thỏa thuận đã ký với Hoa kỳ vào năm 1993, Nga cam kết sẽ chuyển hoán 500 tấn uranium đã được tinh luyện ở mức cao còn sót lại từ các chương trình chế tạo vũ khí hạt nhân của thời Sô-viết cũ. Nga sẽ chuyện số uranium đó thành uranium phẩm chất thấp để dùng làm nhiên liệu cho các nhà máy điện hạt nhân ở Mỹ.
Tổng thống Putin nhấn mạnh rằng Nga chỉ dùng số uranium mua của Australia để sản xuất năng lượng cho thời bình.
Ông Putin nói: "Về số uranium của Australia, chúng tôi sẽ mua để sử dụng cho các nhà máy của Nga để sản xuất năng lượng hạt nhân sử dụng cho mục đích hòa bình. Dưới thời Sô-viết cũ chúng tôi đã xây dựng khoảng 30 máy điện cỡ lớn tại những nhà máy năng lượng hạt nhân. Chúng tôi đang có kế hoạch xây dựng một số lượng máy điện như vậy trong vòng 15 hay 20 năm tới, và chỉ với mục đích đó mà chúng tôi cần tới số uranium này của Australia."
Ông Putin là vị Tổng thống Nga đầu tiên đến thăm Australia. Ông tới Sydney một ngày sau khi đã ký một thỏa thuận quân sự trị giá một tỉ đôla với Indonesia. Theo thỏa thuận này Nga sẽ cung cấp cho Indonesia một khoản tín dụng để mua xe tăng, trực thăng, và tầu ngầm.
Ông Putin và ông Howard sẽ là những nhà lãnh đạo trong số các nhà lãnh đạo của 21 quốc gia và vùng lãnh thổ, như Tổng thống Hoa kỳ George Bush, và Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào, tham dự hội nghị thượng đỉnh hàng năm của Diễn đàn hợp tác kinh tế Châu Á – Thái bình dương diễn ra tại Sydney vào thứ bảy và chủ nhật tuần này.