Các nhà lãnh đạo của các quốc gia BRICS – bao gồm Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi - đã hội tụ tại Johannesburg hôm 22/8 để họp thượng đỉnh, ở đó, họ sẽ cân nhắc việc mở rộng khối khi một số thành viên thúc đẩy việc đưa khối này trở thành một đối trọng với phương Tây, theo Reuters.
Căng thẳng toàn cầu gia tăng do chiến tranh Ukraine gây ra và sự cạnh tranh ngày càng tăng giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ đã tăng thêm tính cấp bách cho nỗ lực củng cố khối, vốn đã có lúc bị chia rẽ nội bộ và thiếu tầm nhìn nhất quán.
Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa tiếp đón Chủ tịch Tập Cận Bình của Trung Quốc, theo thể thức chuyến thăm cấp nhà nước vào sáng ngày 22/8 trước các cuộc gặp với các nhà lãnh đạo khác của nhóm vào tối cùng ngày. Ông Tập là người đi đầu ủng hộ mở rộng BRICS.
Tổng thống Brazil Luiz Inacio Lula da Silva và Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi cũng tham dự hội nghị thượng đỉnh từ ngày 22 đến 24/8.
Tổng thống Nga Vladimir Putin, người đang bị truy nã quốc tế vì bị cáo buộc phạm tội ác chiến tranh ở Ukraine, sẽ không tới Nam Phi và thay vào đó tham gia trực tuyến.
“Một BRICS mở rộng sẽ đại diện cho một nhóm các quốc gia đa dạng với các hệ thống chính trị khác nhau có chung mong muốn có một trật tự toàn cầu cân bằng hơn”, Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa phát biểu trước các cuộc họp.
Việc thúc đẩy sử dụng đồng nội tệ của các quốc gia thành viên cũng nằm trong chương trình nghị sự. Tuy nhiên, các nhà tổ chức hội nghị thượng đỉnh Nam Phi cho biết sẽ không có cuộc thảo luận nào về đồng tiền BRICS, một ý tưởng được Brazil đưa ra vào đầu năm nay như một giải pháp thay thế cho sự phụ thuộc vào đồng đôla.
BRICS vẫn là một nhóm còn có các khác biệt, từ Trung Quốc, nền kinh tế lớn thứ hai thế giới hiện đang vật lộn với suy thoái, đến Nam Phi, nước chủ nhà năm nay và một nền kinh tế nhỏ phải đối mặt với cuộc khủng hoảng điện dẫn đến mất điện hàng ngày.
Ấn Độ ngày càng tăng tương tác với phương Tây, cũng như Brazil dưới thời nhà lãnh đạo mới, trong khi Nga đang bị phương Tây trừng phạt nặng nề vì cuộc chiến ở Ukraine.
Mở rộng khối từ lâu đã là một mục tiêu của Trung Quốc, nước này hy vọng rằng số lượng thành viên đông đảo hơn sẽ tạo ảnh hưởng cho một nhóm vốn đã có khoảng 40% dân số thế giới và chiếm 1/4 GDP toàn cầu.
Các nhà lãnh đạo sẽ tổ chức một buổi họp kín quy mô nhỏ và ăn tối vào tối ngày 22/8, trong đó, họ có thể sẽ thảo luận về khuôn khổ và tiêu chí để kết nạp các quốc gia mới.
Nhưng việc mở rộng đã trở thành một điểm gây tranh cãi.
Nga rất muốn kết nạp các thành viên mới để chống lại sự cô lập ngoại giao sau cuộc xâm lược Ukraine. Nam Phi cũng đã lên tiếng ủng hộ.
Ấn Độ, quốc gia cảnh giác với sự thống trị của Trung Quốc và đã cảnh báo chống lại việc mở rộng ồ ạt, có “ý định tích cực và tinh thần cởi mở”,
Ngoại trưởng Ấn Độ Vinay Kwatra cho biết. Trong khi đó, Brazil lo ngại rằng việc mở rộng BRICS sẽ làm giảm ảnh hưởng của nước này.
Các quan chức Nam Phi cho biết hơn 40 quốc gia đã bày tỏ sự quan tâm đến việc gia nhập BRICS. Trong số đó, gần hai chục nước chính thức đề nghị được kết nạp, với một số nước dự kiến sẽ cử đoàn đến Johannesburg.
Diễn đàn