Đông đảo học sinh Trung Quốc tại các đại học Úc đã tạo ra một môi trường tự kiểm duyệt với các bài giảng tránh chỉ trích Bắc Kinh, tổ chức Theo dõi Nhân quyền Human Rights Watch (HRW) khuyến cáo.
Một số phụ huynh ở Hoa lục bị công an Trung Quốc chất vấn về các hoạt động của con em họ ở Úc; cảnh sát Hong Kong đã thẩm vấn một du học sinh về các hoạt động cổ suý dân chủ, HRW cho biết trong phúc trình công bố ngày 29/6.
Vẫn theo tổ chức giám sát nhân quyền quốc tế, tình trạng tự kiểm duyệt ngày càng trầm trọng trong khi các đại học chuyển qua dạy online giữa đại dịch COVID trong lúc học sinh Trung Quốc tham gia các lớp học trực tuyến từ sau hệ thống kiểm duyệt internet ‘Vạn lý Tường lửa’ của Bắc Kinh.
Tác giả phúc trình, Sophie McNeill, nói xu hướng này làm mai một tự do học thuật của tất cả học sinh trong lớp và xói mòn tự do học thuật tại Úc.
Một ví dụ được đưa ra là một lớp học online đã gỡ bỏ các phần tham chiếu liên quan tới vụ đàn áp đẫm máu Thiên An Môn 1989.
Trước đại dịch, 40% trên tổng số các du học sinh ở Úc là từ Trung Quốc.
Human Rights Watch phỏng vấn 24 du học sinh có quan điểm cổ suý dân chủ đang theo học ở Úc, 11 người trong số này từ Hoa lục, 13 từ Hong Kong.
“Nếu bạn phản đối đảng cộng sản Trung Quốc ở nước ngoài, họ sẽ tìm thân nhân của bạn và buộc bạn phải trả giá, cho dù bạn đang ở Úc,” theo lời một du học sinh được HRW trích dẫn trong phúc trình.
Học sinh này đã đăng tài liệu ‘chống nhà nước’ lên Twitter và cho biết công an Trung Quốc năm ngoái đã chính thức cảnh cáo cha mẹ của em tại quê nhà.
Một du học sinh từ Hong Kong báo cảnh sát Úc rằng sau khi em lên tiếng tại một cuộc tuần hành dân chủ thì có 4 người che mặt nói tiếng Hoa tìm tới nơi em trú ngụ, cầm gậy rượt đuổi em. Sau vụ việc này, em phải ngủ trên xe và rồi tìm chỗ ở mới. Hiện em đang xin tị nạn tại Úc.
Human Rights Watch cho biết hơn phân nửa số du học sinh bị uy hiếp không báo cáo cho nhà trường biết vì e rằng trường quan tâm hơn tới chuyện duy trì quan hệ với chính phủ Trung Quốc.
Vẫn theo phúc trình của HRW, phân nửa các nhà giáo được tổ chức này phỏng vấn cho biết họ phải tự kiểm duyệt trong lớp học, tránh bàn về Trung Quốc ở giảng đường.
Human Rights Watch kêu gọi chính phủ Úc hàng năm báo cáo các trường hợp sách nhiễu và kiểm duyệt cũng như các trường học phải liệt kê các học sinh ‘chỉ điểm’ bạn học hay giáo viên vào thành phần sách nhiễu và có biện pháp trừng phạt.
