Các tỉ phú cần kiệm

Tờ tạp chí ForbesOnline mới đây có một bài báo nói đến một số những tỉ phú có một lối sống tương đối bình dị, ít ra là theo tiêu chuẩn... tỉ phú!

Lấy ví dụ, tỉ phú John Caudwell của nước Anh, khởi nghiệp bằng một cơ sở sửa xe và rồi làm giàu bằng cách bán điện thoại di động. Khi ông bán 85% cổ phần của ông trong doanh nghiệp này năm 2005 thì ông đã có trên 2 tỉ đô la. Tuy vậy ông là người thích thể thao nên trước đây ông thường đạp xe hơn 20 kilomét mỗi ngày để đi làm. Ông không đến tiệm cắt tóc mà cắt lấy ở nhà để tiết kiệm thời giờ. Ông mua quần áo ở những cửa hàng bán lẻ bình dân. Ông cũng chẳng tiêu tiền cho những chai rượu vang thật đắt gía vì ông "chẳng cần phải chi tiền để nâng cao hình ảnh của ông" (Mặc dù ông rất mê xe và sở hữu những xe hơi đắt giá!)

Còn tỉ phú Mỹ Jim C. Walton, con trai của ông Sam Walton, người sáng lập ra hệ thống bán lẻ Wal Mart, chỉ lái chiếc xe hơi cũ hơn một chục năm, tuy ông được thừa hưởng một phần không nhỏ gia tài của cha để lại, cũng như thừa hưởng luôn cả tính... cần kiệm của cha!

Sáng lập viên hệ thống bán đồ đạc nội thất, ông Ingvar Kamprad, người Thụy Điển, đã xây dựng một cơ nghiệp lên tới 23 tỉ đô la, cũng chỉ lái xe cũ, đi máy bay hạng bình dân, không thích lên khung, đóng bộ cổ cồn, cà vạt và thường đến ăn ở những nhà hàng xoàng xĩnh.

Ông Azim Premji, một trong những nhà tỉ phú Ấn Độ giàu nhất châu Á, xây dựng cơ nghiệp qua công ty dịch vụ công nghệ khổng lồ Wipro, chỉ lái chiếc xe Toyota Corolla, đi máy bay hạng bình dân và mỗi khi đi công tác cho hãng, ông ngủ tại nhà khách của công ty thay vì vào khách sạn 5 sao, cho dù ông không phải bỏ tiền túi chi cho các chuyến đi vì công việc của hãng.

Nhà đầu tư Mỹ nổi tiếng cần kiệm là ông Warren Buffett, với tài sản ước tính chừng 47 tỉ đô la, vẫn sống trong căn nhà mà ông mua gần 50 năm trước với giá 31.500 đô la.

Ông David Cheriton, giáo sư đại học Stanford, trở thành tỉ phú sau khi giới thiệu các sáng lập viên của Google với các nhà đầu tư của tổ hợp Kleiner Perkins Caufield & Byers, chỉ thích đạp xe lòng vòng trong khu xóm. Nếu cần đi đâu xa hơn một chút thì ông leo lên chiếc xe van hiệu Volkswagen hoặc chiếc Honda 4 cửa. Ông cũng chỉ ngồi máy bay hạng bình dân, thích mặc quần jean hơn là các loại quần áo hàng hiệu, tự cắt tóc lấy ở nhà vì không thích phí thời giờ chờ đợi trong tiệm hớt tóc.

Trở lại với nhà tỷ phú giàu nhất nhì nước Mỹ, ông Warren Buffett, mới đây vừa ăn sinh nhật 80. Là một người luôn cần kiệm, ông không thích phí phạm tiền bạc, và đã hiến tặng phần lớn gia sản cho quĩ Bill and Melinda Gates để phục vụ cho công ích.

Cuộc sống hôn nhân của ông cũng có điều khá kỳ lạ. Kể từ cuối thập niên 1970, người vợ của ông đã tách ra tiêng, sang California sinh sống. Bà còn giới thiệu cho ông một bà bạn mà bà rất quí. Ông và bà bạn gái đã quen biết và săn sóc cho nhau từ đấy, trong suốt 20 năm và người vợ chính thức của ông luôn luôn vui vẻ và ca ngợi hai người. Cho đến năm 2004, người vợ của ông qua đời, năm 2006, ông kết hôn với người bạn gái mà ông đã gắn bó trong suốt 20. Đám cưới của một tỉ phú được cử hành thật đơn giản: trước mặt một quan tòa ở địa phương trong vòng 15 phút, hai ông bà ký giấy hôn thú. Đằng trai chỉ có cô con gái ông Buffett (hai cậu con trai đi nước ngoài), đằng gái chỉ có bà em gái cô dâu làm nhân chứng cho hôn lễ). Sau đó hai ông bà đưa cả nhà vào một nhà hàng bình thường dùng bữa tối. Được biết người vợ thứ nhì của ông cũng rất cần kiệm. Trước kia bà thường đi mua quần áo ở những nơi thật rẻ, tuy phong cách của bà rất đặc biệt.

Những tỉ phú dư sức để tiêu tiền cả đời vẫn chưa hết, lấy ví dụ tỉ phú Carlos Slim của Mexico, được coi là giàu nhất thế giới với trên 60 tỉ kiếm được trong ngành viễn thông, có thể tiêu mỗi phút 1.150 đô la trong suốt 100 năm mới hết tài sản mà ông hiện có. Ấy vậy mà ông vẫn sống trong căn nhà cũ mua từ 40 năm nay.

Chúng ta, những người với đồng lương ba cọc ba đồng, nhất là trong thời buổi kinh tế chưa khá như hiện nay, có thể rút tỉa được bài học từ tính cần kiệm của các nhà... tỉ phú này qua 6 phương cách.

Thứ nhất: Giữ căn nhà mình sống cho giản dị (đừng nên nghĩ đến dinh cơ mênh mông bể sở của tỉ phú Bill Gates ở bang Washington!)

Thứ nhì: Dùng xe đạp hay phương tiện chuyên chở công cộng (cứ xem gương tỉ phú John Caudwell, David Cheriton và Chuck Feeney. Họ thường đi bộ, đạp xe, hay dùng hệ thống chuyên chở công cộng khi cần đi quanh thành phố.)

Thứ ba: Mua quần áo may sẵn không cần phải hàng hiệu gì cả. Tỉ phú David Cheriton chỉ thích mặc quần jean, áo thun. Tỉ phú Ingvar Kamprad, sáng lập viên của Ikea, tránh tối đa bộ quần áo vest, cổ cồn, cà vạt.

Thứ tư: Mua kéo cắt tóc lấy ở nhà, tiết kiệm được cả thời giờ lẫn tiền bạc. Hai tỉ phú John Caudwell và David Cheriton vẫn hay cắt tóc lấy ở nhà.

Thứ năm: Lái xe xoàng xoàng thôi. Như ông Jim Walton, thường lái chiếc xe pick-up cũ mèm có tuổi thọ 15 năm trời! hoặc ông Ingvar Kamprad, lái chiếc Volvo đã 10 năm. Chỉ cần mua chiếc xe sao chạy cho tốt là được, chẳng nên cầu kỳ cho mệt mà lại tốn tiền, tốn xăng nhớt và hại môi trường nữa.

Thứ sáu: Tránh những thứ xa xỉ. Khi nhắc đến nhà tỉ phú Mexico giàu nhất thế giới hiện nay, ông Carlos Slim, có lẽ một số trong chúng ta sẽ ngạc nhiên vì ông không hề sở hữu một du thuyền hay máy bay riêng cho ông. Tỉ phú Warren Buffett cũng tránh những thứ xa xỉ vì theo ông "mấy thứ đồ chơi đó chỉ làm khổ mình mà thôi."

Cung cách cần kiệm của các nhà tỉ phú này lại tương phản hẳn với khuynh hướng của giai cấp trung lưu tại một số quốc gia như Trung Quốc, nơi mà kinh tế đang lên của nước này khiến cho giai cấp trung lưu mở rộng và càng ngày người ta càng tiêu thụ hàng xa xỉ nhiều hơn. Trong một bài đã đăng trên Website của ban Việt ngữ VOA tựa đề "Giai cấp trung lưu ngày càng đông tại TQ tiêu thụ nhiều hàng hiệu" có nói đến trường hợp của một nữ giám đốc một công ty quảng cáo kiếm được đồng lương một năm là 73 ngàn đô la, nhưng cô để ra 1/3 tiền lương để sắm quần áo, đồng hồ đeo tay, ví xách tay, toàn là thứ hàng hiệu. Và mỗi khi đi tiệc tùng, cô lại phải sắm một loạt mới từ quần áo cho đến giày ví. Nhờ có những người như cô mà hàng xa xỉ bán tại Trung Quốc đã tăng 30%.

Một cuộc khảo sát mới dự kiến rằng giới tiêu thụ Trung Quốc sẽ chi 15 tỉ đô la cho các mặt hàng xa xỉ phẩm trong 5 năm tới.