Tổng thống Trump vừa đề cử bà Gina Haspel vào chức Giám Đốc CIA sau khi ông sa thải Bộ trưởng Ngoại giao Rex Tillerson và đưa Giám Đốc CIA Mike Pompeo lên thay thế ông Tillerson. Nếu được Quốc hội chuẩn thuận, bà Haspel sẽ là người phụ nữ đầu tiên nắm chức vụ này trong lịch sử của Cơ quan Tình báo Trung ương Hoa Kỳ.
Bà Haspel là ai?
Là một cựu nhân viên bí mật của CIA, bà Haspel được Tổng thống Donald Trump đề cử làm phó giám đốc CIA vào tháng Hai năm 2017. Quyết định bổ nhiệm bà vào lúc đó đã gây khá nhiều tranh cãi vì bà Haspel từng điều hành một "nhà tù đen", tức là hệ thống nhà tù bí mật của Mỹ được thành lập sau vụ khủng bố ngày 11/9/2001 để giam giữ các nghi phạm khủng bố.
Tên tuổi của bà Gina Haspel còn gắn liền với một trong những giai đoạn đen tối nhất của cơ quan tình báo trung ương Mỹ, bà bị liên kết với các biện pháp tra tấn nhục hình tại nhà tù khét tiếng Abu Graib.
Hãng tin Reuters tường thuật rằng bà Haspel từng điều hành một nhà tù đen ở Thái Lan, nơi hai nghi phạm al-Qaida là Zubaydah và Abd al-Rahim al-Nashiri bị giam cầm. Bà được coi là đã giúp hủy các đoạn băng video ghi lại cảnh thẩm vấn và tra tấn hai nghi phạm này. Tin Reuters cho hay cá nhân bà Haspel có mặt trong vụ tra tấn các nghi phạm khủng bố này.
Tổng Thống Barack Obama đã ra lệnh đóng cửa các nhà tù bí mật này vào năm 2009.
Năm ngoái, khi bà Haspel được bổ nhiệm vào chức Phó Giám Đốc CIA, một đại diện cấp cao của Tổ chức Human Rights Watch, John Sifton, chỉ trích rằng “một nhân vật từng tham gia một chương trình phi pháp đã được bổ nhiệm vào chức vụ lãnh đạo.”
Tuy nhiên việc chọn bà Haspel cũng được sự ủng hộ trộng nội bộ CIA và nhiều chuyên gia tình báo lâu năm của Mỹ.
Trong thời gian vận động tranh cử, ông Donald Trump nhiều lần nói ông tin vào sự hữu hiệu của các biện pháp tra tấn. Ông còn nói ông sẽ quay trở lại với các biện pháp tra tấn bằng cách trấn nước, một biện pháp tra tấn bị cộng đồng quốc tế cho là dã man.
Cả Giám đốc CIA Pompeo trước đây và Bộ trưởng Quốc phòng James Mattis đều bác bỏ tính hữu hiệu của "các kỹ thuật thẩm vấn nâng cao", gồm biện pháp trấn nước.
Hôm 13/3/2018,Tổng thống Trump chọn bà Gina Haspel cho chức vụ Giám Đốc CIA thay thế ông Mike Pompeo. Nếu được chuẩn thuận, bà sẽ trở thành nữ giám đốc đầu tiên trong lịch sử CIA.
